کارخانه «ذره خدا»

سازمان سرن اعلام کرده، قصد دارد یک برخورددهنده جدید را که نسبت به سیستم قبلی سرن 4برابر بزرگ‌تر و 10بار قدرتمندتر است، بسازد. اعلام شده، ساخت برخورددهنده مدور آینده یا Future Circular collider 10.25میلیارد دلار هزینه خواهد داشت و بیش از 22کشور در ساخت آن مشارکت خواهند کرد. دانشمندان می‌گویند: این برخورددهنده بررسی رفتار «بوزون هیگز» یا «ذره خدا»‌ و راستی‌آزمایی تئوری‌های فیزیکی را امکان‌پذیر خواهد کرد.

ورودی دنیای فیزیک
بسیاری از مردم جهان، حتی آنهایی که با مباحث علمی فیزیک آشنایی کمی دارند، نام بوزون هیگز یا اینطور که بعدها معروف شد، «ذره خدا»‌ را می‌شناسند. کشف این ذره در سال2012 و در برخورددهنده سرن رخ داد. دانشمندان می‌گویند: این برخورددهنده جدید اولا می‌تواند صحت کشفیات قبلی را مشخص کند و در ثانی، می‌توان با آن برخوردهای جدیدی شکل داد و ذرات تازه‌ای پیدا کرد. آنها می‌گویند، همانطور که بوزون هیگز مدل استاندارد فیزیک را تأیید کرد، می‌توان آزمایش‌های هیجان‌انگیز و جدیدی را سروسامان داد. یکی از این پروژه‌ها بررسی رفتار یک بوزون هیگز، با بوزون هیگز دیگر خواهد بود؛ اتفاقی که در شتابدهنده فعلی سرن امکان سنجش آن مطلقا وجود ندارد. همین توانایی مهم باعث شده که FCC با عنوان «کارخانه هیگز» نیز شناخته شود. آژانس سرن اعلام کرده: «بوزون هیگز را می‌توان به در ورودی فیزیک جدید تشبیه کرد. با بررسی این ذره می‌توان جزئیات فیزیک نوین را بررسی کرد. از نتایج این مطالعه در زندگی مردم عادی می‌توان به پیدا شدن منابع جدید انرژی اشاره کرد.»

   کنجکاوی میلیارد دلاری
دانشمندانی که از طرح برخورددهنده جدید 10.25میلیارد دلاری طرفداری می‌کنند، می‌گویند با ساخت سیستم جدید کشفیات جدیدی اتفاق خواهد افتاد که می‌تواند زندگی بشر را دگرگون کند. اسماعیل اسکندری، ‌از دانشمندان ایرانی شاغل در سرن به همشهری می‌گوید: «خیلی‌ها می‌پرسند، چرا باید میلیون‌ها دلار برای حقوق ۱۲هزار نفر کارمند و فیزیکدان سرن هزینه کنیم درحالی‌که می‌توان با همین پول بیمارستان یا مرکز تفریحی ساخت؟ خیلی‌ها می‌گویند این تحقیقات صرفا برای غلبه بر حس کنجکاوی ذاتی انسان ساخته شده ولی هیچ توجیه اقتصادی خاصی ندارد. با وجود اینکه این سامانه‌ها در ظاهر کنجکاوی بشر را برطرف می‌کنند اما در نهایت فایده‌شان برای زندگی بشر کمتر از ساخت بیمارستان نیست؛ مثلا سال‌ها پیش ناسا برای ارتباط با فضانوردانش دنبال ساختن سیستمی بود که در نهایت به اختراع تلفن همراه منجر شد. سامانه‌های موقعیت‌یاب جهانی GPS براساس نسبیت عام اینشتین کار می‌کنند که 100 سال پیش رخ داده است.»