حق شارژ ایرانیان برای اداره مملکت

سهم هر ایرانی در سال آینده درماه از بودجه عمـومی کشـور در ماه 455هزار تومان و در یک سال 5میلیون و 460هزار تومان برآورد شده است. این یک تصویر ساده و البته غیرفنی و غیرتخصصی از سند دخل و خرج سالانه دولت در سال 1398است که مرکز پژوهش‌های مجلس با عنوان سهم هر ایرانی از بودجه ارائه داده است.

البته نکته اینجاست که همه ایرانی‌ها به‌طور مساوی از بودجه‌ای که سال آینده دولت تقسیم خواهد کرد، بهره‌مند نمی‌شوند اما آمارها نشان می‌دهد این میزان اعتبار برای اداره یک کشور با جمعیتی بالای 83میلیون نفر کفایت نمی‌کند.

به‌گزارش همشهری، درصورتی که بودجه سال آینده را به سهم و حق شارژ ساکنان یک مجتمع مسکونی تشبیه کنیم که برای اداره ساختمان به مدیر ساختمان پرداخت می‌شود، آنگاه روشن خواهد شد که آیا دولت در مقام مدیر ساختمان بودجه را درست هزینه می‌کند یا نه؟ یا اینکه آیا می‌توان پول شارژی را که به نام 83میلیون ایرانی جمع می‌شود، بهتر هزینه کرد؟

هرچند مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارش خود به ارقام مندرج در جدول شماره 9بودجه سال آینده اشاره می‌کند، اما این یک اشتباه است زیرا منظور جدول شماره 6بوده و جدول شماره 9بودجه سال 98، به جزئیات هزینه و درآمد دولت در قالب ردیف‌های متفرقه می‌پردازد، با این حال با تقسیم بودجه پیش‌بینی شده برای مصارف مختلف، مشخص می‌شود هر ایرانی ماهانه حدود600تومان و در یک سال 7هزار و 144تومان هزینه می‌کند تا مجلس و سایر سازمان‌های درگیر قانونگذاری، قانون بهتری بنویسند و مصوب کنند. به این ترتیب سرانه هر نماینده مجلس از بودجه پیشنهاد شده برای فصل قانونگذاری مجلس 2میلیارد تومان برآورد می‌شود.

ساده‌سازی ارقام بودجه سال 98نشان می‌دهد هزینه هر ایرانی برای دفاع از کشور در‌ماه 31هزار تومان، برای برخورداری از نظم و امنیت 20هزار تومان، آموزش و پرورش 45هزار تومان، آموزش عالی 20هزار تومان، بهداشت 14هزار تومان و درمان 49هزار تومان خواهد بود، درحالی‌که هر‌ماه برای هر ایرانی فقط 4600تومان برای تامین منابع آب، 1900تومان برای فرهنگ و هنر، 1300تومان برای دین و مذهب و3800تومان برای ارتباطات هزینه می‌شود و سهم گردشگری 400تومان و محیط‌زیست هم 400تومان بیشتر نمی‌شود.

سهم ما از کسری بودجه

این گزارش نشان می‌دهد هر ایرانی در یک سال به‌صورت میانگین یک میلیون و 849هزار تومان مالیات می‌دهد، البته همه ایرانی‌ها مالیات نمی‌دهند، برخی معاف هستند و برخی از دادن مالیات فرار می‌کنند، درحالی‌که دولت برای هر ایرانی در سال 5میلیون و 460هزار تومان هزینه می‌کند؛ به این ترتیب سهم هر ایرانی از جمعیت 83میلیون نفری کشور در سال بالای 3.6میلیون تومان خواهد بود. وقتی همه مالیات نمی‌دهند و برخی بیش از اندازه مصرف‌می‌کنند، دود آن به چشم اکثریت می‌رود و دولت چاره‌ای ندارد جز اینکه نفت بیشتری بفروشد یا از بانک‌ها وام بگیرد یا دارایی‌های دیگر را بفروشد تا دخل و خرج کشور را تامین کند. ماجرا خیلی ساده اما پیچیده است، هر ایرانی در ‌ماه 154هزار تومان حق شارژ برای اداره ساختمان کشور پرداخت می‌کند، دولت به‌عنوان مدیر ساختمان از چاه نفت در حیاط ساختمان ماهی 148هزار تومان برمی‌دارد و بین ایرانی‌ها هزینه می‌کند.

سهم هر ایرانی از مخارج دولت

برآوردهای همشهری از تقسیم بودجه برای هزینه در 10سرفصل نشان می‌دهد 3.9درصد از سرانه بودجه هر ایرانی صرف خدمات عمومی شامل قانونگذاری، 14.1درصد صرف امور دفاعی و امنیتی، 3.2درصد صرف امور قضایی، 17.1درصد صرف سلامت، 20.7درصد صرف آموزش و پرورش و آموزش عالی و پژوهش و 30.6درصد صرف رفاه اجتماعی می‌شود درحالی‌که سهم اقتصاد 7.2درصد، مسکن و عمران یک درصد، فرهنگ، تربیت بدنی و گردشگری 2.2درصد و محیط‌زیست یک دهم درصد بیشتر نیست.