کف عزت نفس مادر نیمه نهایی جام‌ملت‌ها

علیرضا مجمع روزنامه‌نگار

این روزها طوری از رفتن ایران به نیمه‌نهایی جام ملت‌های آسیا حرف می‌زنند که انگار تا سال 2019 نیمه‌نهایی را ندیده‌ایم. نسل ما چشم که باز کرد تیم ملی رفت نیمه‌نهایی جام ملت‌های آسیا 1984. آنجا بود که عربستان را با دست‌های خودمان عربستان کردیم؛ با یک گل به‌خودی ناشیانه شاهین بیانی. به آن عربستان یک گل زدیم و 8-7 گل نزدیم تا دقیقه 85 یک توپ مرده با سر شاهین بیانی رفت ته تور بهروز سلطانی. پنالتی‌ها را هم دادیم به عربستان تا آنها به‌جای ما به فینال بروند. هنوز یادم نرفته که تماشاگران عربستانی در وقت اضافه دست به دعا برداشته بودند که ایران را ببرند. 4سال بعد در قطر با یک تیم بی‌امید رفتیم نیمه‌نهایی. باز هم به عربستان خوردیم و ماجد عبدالله کارمان را ساخت. یک پنالتی عرب‌ها را هم در 10دقیقه آخر احمد عابد‌زاده گرفت تا با همان تک گل برویم رده‌بندی. هنوز یادم نرفته که وقت بازی برقمان رفت و از رادیو گزارش بازی را گوش کردیم. چقدر هم به جورج کورتنی بریتانیایی فحش دادیم برای اینکه گل کرمانی‌مقدم را آفساید گرفت. ما از رادیو دیدیم آفساید نبود، داور چطور توی زمین بود و ندید؟! بعد از یک دوره ناکامی جلوی ژاپن میورا و راموس، در 1996باز هم رفتیم نیمه‌نهایی، این بار بازهم عربستان؛ کلا شده بود گربه سیاه ما. اینها را گفتم که احساس نکنید بعد از این همه سال به نیمه‌نهایی راضی‌ایم. این 8سال را پشت سر گذاشته‌ایم که به فینال برسیم و جام بگیریم. وگرنه که چه کاری بود تاوان‌دادن بابت این همه صبر؟!

عزت نفس اسم‌رمز غریب این روزهای فوتبالیستی است که نتوانست آن را حفظ کند. در دیاری که به کچل می‌گویند زلفعلی قاعدتا کسی که دستش جلوی یکی از اسپانسرها دراز است و از او به جای باشگاه و مدیرعاملش پول طلب می‌کند هم باید دم از عزت نفس بزند. از نقطه باخت می‌گوید و ارزش قائل‌شدن برای خویشتن و نابودی عزت نفس. وقتی توییت این فوتبالیست را خواندم ناخودآگاه یاد این جمله درخشان از گوته آلمانی افتادم: «اگر ثروتمند نیستی مهم نیست، بسیاری از مردم ثروتمند نیستند؛ اگر سالم نیستی، هستند افرادی که با معلولیت و بیماری زندگی می‌کنند؛ اگر زیبا نیستی برخورد درست با زشتی هم وجود دارد؛ اگر جوان نیستی، همه با چهره پیری مواجه می‌شوند؛ اگر تحصیلات عالی نداری با کمی سواد هم می‌توان زندگی کرد؛ اگر قدرت سیاسی و مقام نداری، مشاغل مهم متعلق به معدودی انسان‌هاست؛ اما اگر «عزت نفس» نداری، برو بمیر که هیچ نداری». عزت‌ات زیاد.