گاهی به‌خودت نگاه کن!

فاصله گرفتن داوران ایرانی از اوج، این فرصت را برای چند باشگاه مهیا کرد تا همه امتیازهای از‌دست‌رفته در طول فصل را مربوط به اشتباه‌های داوری بدانند. البته که داوران لیگ برتر به سهم خودشان مرتکب اشتباه‌های زیادی شدند و نیم‌فصل درخشانی را سپری نکردند اما مرور کارشناسی‌های تلویزیونی نود در همه هفته‌های سپری‌شده از لیگ برتر هجدهم، نشان می‌دهد که سوت‌های نادرست تقریبا بین همه تیم‌ها تقسیم شده و هیچ نشانه‌ای از تلاش سازمان‌یافته برای رساندن یک تیم به موفقیت یا نابود کردن یک تیم بزرگ وجود ندارد. سپاهانی‌ها درست قبل از مسابقه حساس با استقلال در لیگ برتر، علیه داوری بیانیه هشدارآمیز صادر کردند و درست در همان مسابقه از اشتباه داور برای رسیدن به پیروزی بهره بردند. برانکو ایوانکوویچ در کنفرانس خبری بعد از مسابقه با ذوب‌آهن مدعی شد که عده‌ای می‌خواهند به هر قیمتی راه سومین قهرمانی متوالی پرسپولیس را مسدود کنند. او به‌شدت از داوری گلایه کرد و تنها چند روز بعد این حقیقت را نادیده گرفت که علیرضا فغانی به اشتباه در سوت خود برای اعلام پنالتی به سود قرمزها در نقش‌جهان دمیده بود. وینفرد شفر نیز باور دارد که آبی رنگ محبوب داورها نیست و استقلال باید رنگ پیراهن اصلی‌اش را تغییر بدهد تا از حمایت داورها برخوردار باشد اما توضیح نمی‌دهد که چرا یکی از همین داورها در دربی رفت همین فصل، آرمین سهرابیان را از زمین اخراج نکرد و روی علی علیپور خطای پنالتی نگرفت. مرور آنچه در برنامه نود این دوشنبه اتفاق افتاد، نشان می‌دهد که همه اتهام‌ها علیه قاضی‌های لیگ برتر «بی‌اساس» بودند و تنها بر مبنای خشم و هیاهو ساخته شدند. شاید داوری لیگ برتر در بهترین و ایده‌آل‌ترین وضعیت ممکن قرار نداشته باشد اما بهتر است سپاهان، پرسپولیس و استقلال، به‌جای استفاده از هر بهانه کوچک برای تاخت و تاز علیه داوری، کمی به‌خودشان نگاه کنند و از این حربه تکراری دست بکشند. عصر ادعاهای بی‌اساس دیگر تمام‌شده و حالا حتی رد فرضیه‌های توهم‌آلود باشگاه‌های بزرگ، حتی برای هواداران فوتبال در دوردست‌ترین نقاط نیز ساده به‌نظر می‌رسد.
فوتبال اساسا پویاتر از آن است که بتوان با قاطعیت درباره تأثیر اشتباهات داوری در آن صحبت کرد. برای مثال ممکن است در یک بازی داور در اعلام نکردن یک ضربه پنالتی به سود هر دو تیم مرتکب اشتباه شده باشد و به همین‌خاطر از «عدالت در اشتباه» صحبت شود اما تیمی که زودتر صاحب ضربه پنالتی شده، می‌تواند ادعا کند که شانس بیشتری برای برنده شدن در این بازی داشته است. تأثیر دادن خطای داورها در نتیجه بازی، بیش از اندازه دشوار به‌نظر می‌رسد اما از آنجا که در این روش برای همه باشگاه‌ها متر و معیار یکسانی وجود دارد، تا حدود زیادی قابل استناد خواهد بود. نظر کارشناسان برنامه تلویزیونی نود، نشان می‌دهد تیمی مثل سپاهان در دیدار با پیکان، نساجی و استقلال سودهای مؤثری از داوری برده و در مجموع به اندازه یک مسابقه کامل، از اشتباه‌های داوری بهره‌مند شده است. پرسپولیس در جدال با پدیده، ذوب‌آهن، تراکتور و ماشین‌سازی کاملا از اشتباه‌های داوری بهره‌مند شده و این تیم هم در جمع تیم‌هایی دیده می‌شود که به‌جای ضرر، از داوری سود کرده‌اند. میزان سود و ضرر تراکتورسازی نیز خنثی به‌نظر می‌رسد و ضرر استقلالی‌ها، به‌مراتب کمتر از چیزی است که از سوی کادر فنی این باشگاه مطرح می‎شود. درصورت لحاظ کردن همه امتیازهای ازدست‌رفته به‌خاطر داوری، تیم شفر در جدول رده‌بندی تنها یک پله صعود می‌کند و در جایگاه چهارم قرار می‌گیرد. پدیده مشهد در این فصل بیشتر از هر تیمی از خطاهای داوری سود برده است. موضوعی که نشان می‌دهد صدرنشینی تیم یحیی با وجود نمایش های خوب این تیم، تنها به‌خاطر مسائل فنی اتفاق نیفتاده است. ذوب‌آهن نیز در یک فصل کاملا بحرانی، تیمی است که بیشترین ضرر از تصمیم‌های غلط داورها را تجربه
 کرده است.
رقابت بزرگ فوتبال ایران در این فصل، بر سر این موضوع شکل گرفته که کدام تیم در مواجهه با داوری قربانی‌تر بوده است! تیم‌های بزرگ به‌جای شمردن گل‌ها و امتیازها، مدام سوت‌های غلط و درست داورها را شمرده‌اند. مرور همه اشتباه‌های داوری نیم‌فصل اما شاید دیگر امکان توجیه ضعف‌ها با داوری و البته دستمایه قراردادن آن برای رسیدن به نتایج مطلوب را از باشگاه‌ها می‌گیرد. حالا دیگر انتظار می‌رود باشگاه‌ها صحبت درباره داوری را رها کنند و در فرصت باقی‌مانده از تعطیلات به‌خودشان بپردازند. بدون تردید در نیم‌فصل دوم، دیگر هیچ ادعایی در مورد سوت‌های جهت‌دار جدی گرفته نخواهد شد و باشگاه‌ها نخواهند توانست از این روش برای پوشاندن حقایق به سود خودشان بهره ببرند.