شهری
دردسرهای توسعه پیادهراه در شهر قم
برخی از شهروندان قمی از ساخت پیادهراه ارم گلایه دارند
فاطمه امامی| قم- خبرنگار:
شاید رهگذران و ساکنان خیابان ارم پاییز سال گذشته وقتی یک صبح جمعه خیابان ارم را آشفته و پر از گرد و خاک دیدند گمان نمی‌کردند اجرای این طرح چه‌اندازه می‌تواند در زندگی روزمره‌شان اثرگذار باشد.
پیادهراه شدن خیابان‌های هسته مرکزی شهر موضوعی بود که از مدت‌ها قبل از سوی مسئولان مطرح می‌شد اما بالاخره صبح زود یک جمعه طرح پیادهراه ارم از سه‌راه بازار تا چهارمردان بی‌سر و صدا آغاز شد. طرحی که یک سال بعد معاون استاندار در جلسه ستاد بازآفرینی تأکید کرد بدون هیچ مصوبه و مجوزی از ستادهای بالادستی اجرا شده است.
هرچه بود در آن مقطع تقریباً همه مدیران استان پشت سر این تصمیم ناگهانی ایستادند و کارشناسان هم تقریباً این کار را تأیید می‌کردند. کاسبان خیابان ارم ناراضی بودند و مردم هم به سختی افتادند اما طرح که انتهای بهار 97 به اتمام رسید، پیامدهای ترافیکی تازه خود را نشان داد.
این روزها خیابان ارم البته فضای آرام و زیبایی دارد. از بدنه که هنوز پر از عناصر ناهمگون است که بگذریم، سنگ‌فرش، فضای سبز، نورپردازی و خلاصه همه چیز شرایطی را رقم زده که از قدم زدن در این مسیر لذت خواهید برد؛ البته به شرطی که آشفتگی سرسام‌آور سه‌راه و چهارراه بازار و خیابان چهارمردان را بتوانید فراموش کنید. گویا اجرای این طرح مشکلی را حل نکرده و آشفتگی را فقط چند متری به عقب هل داده است!
انبوه تاکسی‌هایی که مسیرشان در هم گره خورده، اتوبوس‌هایی که در ترافیک سنگین گیر کرده‌اند و عابران سرگردانی که هنوز نمی‌دانند چطور باید با این وضعیت کنار بیایند، صحنه‌ای است که پس از گذشت 3 ماه از افتتاح این طرح دیده می‌شود. ترافیک دیگر معابر هسته مرکزی هم به دنبال بسته شدن این خیابان افزایش یافته و از وقتی که مدارس بازگشایی شده، این موضوع خود را جدی‌تر نشان می‌دهد.
آن طرف در خیابان چهارمردان هم وضع کمی بدتر است. این خیابان از چهارراه عماریاسر بسته شده و تقریباً تبدیل به یک پارکینگ بزرگ برای موتورسیکلت‌ها شده است. ساکنان این خیابان که روزی به آسانی به حرم دسترسی داشتند این روزها برای زیارت باید از مسیر دشواری عبور کنند.
گلایه شهروندان
خانم چاره‌پور 40 سال است در خیابان چهارمردان زندگی می‌کند. او می‌گوید: هر هفته برای زیارت به حرم می‌رفته اما در شرایط کنونی امکان پیاده‌روی و زیارت ندارد. این شهروند معتقد است خودروهایی که برای جابه‌جایی در خیابان چهارمردان دیده شده پاسخگوی نیاز نیست. وی می‌افزاید: برای برگشت مشکلات بیشتر است. با وجود این همه موتورسیکلت و پای دردمند ما چگونه می‌توان از این پیادهراه شلوغ رفت وآمد کرد تا به تاکسی رسید؟
خانم فروزان از دیگرساکنان محله چهارمردان است که می‌گوید 60 سال در این محله زندگی کرده. او هم از وضعیت کنونی این خیابان گله‌‌مند است و می‌گوید: معمولاً شنبه صبح یا بعدازظهر زیارت حرم می‌رفتم و در برگشت هم از گذرخان خرید می‌کردم. اکنون بیشتر تاکسی‌ها تا تکیه حاج سیدحسن می‌روند و از همان جا برمی‌گردند. این راه را تا بازار باید پیاده برویم. از حرم هم که می‌آییم دیگر خرید نمی‌توانیم بکنیم. این همه راه تا عماریاسر باید پیاده برویم.
ساکنان خیابان آذر هم چندان از وضعیت پیش آمده راضی نیستند. علی چاووشی در این باره می‌گوید: با اجرای این طرح ترافیک بازار بیشتر شده که کمتر نشده است. اکنون گاهی در بازار ترافیک تاکسی و اتوبوس زیاد می‌شود که حتی برای عبور عابر هم مشکل است. در مسیر از بازار تا عماریاسر اتوبوس‌ها با تأخیر می‌آیند و تاکسی‌ها دنبال دربستی یا مسیرهایی غیر از آذر هستند که ما دردسر زیادی پیدا کردیم. اصلاً حرم رفتن برای ما سخت شده است.
آقای بشارتی 30 سال است از کسبه چهارمردان است. او کسادی بازار این روزهای کسبه هسته مرکزی را ناشی از اجرای طرح می‌داند و می‌گوید: 30 سال است این جا کاسب هستم. از وقتی این طرح اجرا شده مشتری‌های قمی ما حذف شده‌اند. فقط زائران پیش ما می‌آیند که هیچ وقت به‌اندازه شهروندان قم خرید نمی‌کنند. درآمد پایدار ما از قمی‌هاست.
نیاز به آسیب‌شناسی
این روزها شهردار منطقه 7 در مصاحبه‌های خود صحبت از اجرای فاز دوم پیادهراه ارم می‌کند اما معاون عمرانی استاندار قم معتقد است این موضوع باید پس از آسیب‌شناسی فاز نخست و رفع مشکلات انجام شود.
«محسن بهشتی» با اشاره به این‌که این طرح نه در شورای ترافیک تصویب شده بود و نه در ستاد بازآفرینی، اظهار می‌کند: این طرح به دلیل این‌که آبروی قم بود همه دستگاه‌ها وارد میدان شدند و هماهنگی لازم با صرف انرژی بسیار صورت گرفت اما این روند نباید ادامه پیدا کند و طرح‌ها باید ابتدا در مراجع قانونی برنامه‌‌ریزی و تصویب
شود.
معاون استاندار قم با تأکید بر این‌که پیادهراه ارم نیاز به آسیب‌شناسی دارد، می‌گوید: در شورای ترافیک تصویب کردیم این طرح نباید ادامه پیدا کند تا عوارض آن برای ساکنان برطرف شود اما در برخی مصاحبه‌ها می‌خوانیم شهرداری به دنبال ادامه این طرح است.
وی می‌افزاید: باید برای مشکلاتی که پیادهراه ارم ایجاد کرده جایگزینی داشته باشیم. یکی از اقدام‌ها این است که باید پارکینگ موتورسیکلت در این محدوده ایجاد شود تا مزاحمت موتورسیکلت‌های پارک‌شده برای مردم پایان یابد.
بهشتی با اشاره به این‌که در این طرح چهارمردان فدای خیابان ارم شد، اظهار می‌کند: مردم از اجرای این طرح راضی هستند اما به هم ریختگی وضعیت خیابان چهارمردان حظ مردم از خیابان ارم را مختل می‌کند.
کارشناسان همواره از ایجاد پیادهراه در هسته مرکزی شهرها و به خصوص در بافت تاریخی و پیرامون مکان‌های زیارتی دفاع می‌کنند. بسیاری از کشورهای پیشرفته دنیا نیز الگوهایی مشابه این را انجام داده و موفق بوده‌اند اما این را نباید از نظر دور داشت که در این کشورها خطوط مترو، حمل‌و‌نقل عمومی قوی، فرهنگ ترافیکی صحیح و مسائل بزرگ و کوچک دیگری به کمک اجرای این طرح‌ها آمده تا موفقیت را به دنبال داشته باشند. در شهر قم که سهم اتوبوس در حمل‌و‌نقل عمومی به زیر 15 درصد رسیده، شبکه معابر پیرامون هسته مرکزی ناقص و بن‌بست است، طرح مترو هنوز به سرانجام نرسیده و موتورسیکلت‌سواران خط مقدم تمام بی‌نظمی‌های شهری هستند، نمی‌توان انتظار نتایج مشابه داشت.
جراحی ترافیکی
معاون حمل‌و‌نقل و ترافیک شهردار قم معتقد است مشکلاتی که در هسته مرکزی شهر قم پس از اجرای این طرح پیش آمده طبیعی و ناشی از یک جراحی ترافیکی است. «عباس ذاکریان» می‌گوید: همان طور که جراحی در بدن انسان عوارض دارد، در شهر هم وقتی مداخله‌ای صورت می‌گیرد تا شرایط جدید تثبیت شود عوارضی رخ خواهد داد اما به مرور زمان عده‌ای مسیر خود را تغییر داده و عده‌ای رفت و آمدهای غیرضروری را کاهش می‌دهند که این موضوع کم‌کم موجب کاهش ترافیک خواهد شد.
وی با بیان این‌که چند ماهی طول خواهد کشید که سفرها مسیر بهتر خود را پیدا کنند، می‌افزاید: در این میان الگوی اتوبوسرانی و تاکسیرانی هم باید تغییر کند که در دست مطالعه است.
معاون شهردار قم اظهار می‌کند: اگر ترافیک شدیدتر شده باشد در مقطع کنونی طبیعی است. سال‌هاست می‌گوییم تا شعاعی از اطراف حرم مطهر هیچ کاربری جاذب سفری نباید ایجاد شود. وقتی در یک نقطه کانونی این همه سفر در روز دارید باید از گذاشتن نقاط جاذب سفر دیگر اجتناب کنید اما این موضوع جدی گرفته نشد. اجرای طرح‌هایی از قبیل پیادهراه ارم موجب می‌شود مراکز جاذب سفر هسته مرکزی خودشان کم‌کم جابه‌جا شوند.
وی با اشاره به این‌که در هسته مرکزی شهر قم فقط کاربری‌های مرتبط با زیارت باید شکل بگیرند، می‌گوید: در مدتی که پیادهراه خیابان ارم ایجاد شد، تمایل سرمایه‌گذاران به ساخت هتل در این خیابان افزایش یافته اما شکل‌گیری این مسائل نیاز به زمان دارد.
در همینه زمینه :
