خاورمیانه
نگاه 30ساله تل‌آویو به عمان
سفر شبانه نتانیاهو به عمان همچنان رسانه‌ها را به‌خود مشغول نگه داشته است. درحالی‌که رسانه‌های عربی با رویکردی عمدتا انتقادی به این حادثه حساس می‌پردازند، رسانه‌های اسرائیلی طی 48ساعت گذشته ابعاد کمتر دیده شده‌ای از ارتباط میان عمان و رژیم اسرائیل و همچنین نقش مسقط در معادلات منطقه خاورمیانه با تاکید بر ارتباط گسترده و تاریخی عمان با ایران را منتشر کرده‌اند.
براساس مقاله عاموس هرئیل، تحلیلگر نظامی-امنیتی اسرائیلی که روز گذشته در هاآرتص منتشر شد، عمان و اسرائیل بیش از 10سال است که روابط امنیتی و اقتصادی مهمی با یکدیگر دارند. به باور او، استقبال علنی عمان از نخست‌وزیر اسرائیل، پیروزی بسیار مهمی برای بنیامین نتانیاهو به شمار می‌رود و در نهایت، تمامی این اقدامات، از سفر نخست‌وزیر اسرائیل به عمان گرفته تا سفر رئیس ستاد ارتش این رژیم به آذربایجان، با هدف تنگ‌تر کردن حلقه محاصره ایران صورت گرفته است. در این مقاله اما به بعد دیگری از سیاست خارجی عمان طی سال‌های گذشته اشاره شده؛ تلاش برای حفظ روابط عمیق با ایران با هدف ایجاد نوعی موازنه منطقه‌ای در جهت منافع مسقط. به گفته هرئیل، عمان طی سال‌های گذشته نظام بانکی خود را تا حد قابل توجهی در اختیار ایران قرار داده و از سوی دیگر به نیروهای ایرانی نیز اجازه فعالیت در خاک خود را داده است.
این نویسنده اسرائیلی از انتقال آب سنگین اراک به عمان در چارچوب توافق هسته‌ای به‌عنوان بخشی از این روابط عمیق اشاره کرده است. هرئیل در پایان مقاله خود می‌نویسد علاوه بر تمام امتیازات یادشده، اسرائیل می‌تواند از عمان به‌عنوان کانال ارتباطی با ایرانی‌ها استفاده کند.در مقابل یوسی میلمان، تحلیلگر روزنامه معا ریو در تحلیل خود می‌نویسد: روابط دوجانبه عمان و اسرائیل از دهه90 آغاز شد؛ زمانی که عمان از انگلیس و اسرائیل برای حل مشکلات امنیتی در مرزهای یمن درخواست کمک کرد. اسرائیل در آن زمان با ارسال کارشناسان نظامی و تکنولوژی‌های امنیتی از عمان حمایت کرد و روسای موساد طی تمام این سال‌ها با جدیت از روابط دوجانبه تل‌آویو و مسقط حمایت کرده‌اند. اگرچه میلمان برخلاف هاآرتص، ظرفیت چندانی برای عمان در زمینه میانجیگری قائل نیست.
از سوی دیگر اما رونین برگمان، متخصص تاریخ مسائل امنیتی اسرائیل، در مقاله خود در یدیعوت آحارنوت، پیشینه روابط دوجانبه اسرائیل و عمان را فراتر از آنچه در مقالات پیشین آمده دانسته و نوشته است: آغاز این روابط به پاییز سال1979 بازمی‌گردد. به گفته برگمان در آن سال، روبان مرحاف، از افسران عالی‌رتبه موساد و ژنرال ماندی مرون، فرمانده ارتش اسرائیل با پاسپورت‌های خارجی وارد عمان شده و دیداری با سلطان قابوس داشته‌اند. براساس این مقاله، سفر نتانیاهو در پی تلاش‌های فشرده موساد طی 4ماه اخیر صورت گرفته و به باور نویسنده، پیش از نخست‌وزیر اسرائیل، رئیس موساد به عمان سفر کرده است. برگمان همچنین نوشته است: تاریخ سفر نتانیاهو پیش از قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار سعودی تنظیم شده و سلطان قابوس، تمایل زیادی به رسانه‌ای کردن آن داشته است تا از او تصویر حاکمی لیبرال، روشنفکر و متسامح ترسیم شود.
در این مقاله با اشاره به مقبولیت سلطنت عمان نزد بسیاری از کشورهای منطقه ازجمله ایران، عربستان، قطر، سوریه و همچنین رژیم صهیونیستی و از سوی دیگر پیشینه این کشور در برقراری روابط سری و مخفیانه میان کشورهای متخاصم، احتمال میانجیگری مسقط میان کشورهای منطقه بالا ارزیابی شده است. البته این صرفا در حد یک تحلیل باقی نمانده و برگمان در بخش دیگری از مقاله، به نقل از یک منبع اسرائیلی، احتمال استفاده اسرائیل از عمان به عنوان راهی برای برقراری ارتباط با ایران و سوریه را جدی ارزیابی کرده است.به باور این نویسنده صهیونیست، بنیامین نتانیاهو در تحقق استراتژی خود در زمینه تقویت روابط و ائتلاف‌های منطقه‌ای اسرائیل، به‌ویژه در جهان عرب بسیار موفق عمل کرده است؛ به‌گونه‌ای که هم‌اکنون به‌نظر می‌رسد نوعی رقابت میان کشورهای عرب خلیج‌فارس برای عادی‌سازی روابط با اسرائیل شکل گرفته است. برگمان در بخش پایانی مقاله خود، حملات موشکی صورت گرفته از داخل غزه به سرزمین‌های اشغالی، ساعاتی بعد از انتشار خبر دیدار نتانیاهو با سلطان قابوس را بی‌ارتباط با جنبش حماس دانسته و جهاد اسلامی را مسئول این حملات می‌داند.
