مأموریت؛ دفاع از آزادی

جواد نصرتی/خبرنگار

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، متحدان آمریکا را سردرگم کرده است، به تناوب سیاستمداران باسابقه کشورش را شوکه می‌کند و سازمان‌ها و پیمان‌های بین‌المللی را عاصی کرده است. با همه اینها نتوانسته روزنامه‌نگاران را از میدان به در کند؛ آخرین نمونه هم گزارش تحقیقی مفصل نیویورک‌تایمز درباره کمک ترامپ به والدینش برای فرارهای مالیاتی کلان است.
نیویورک‌تایمز که یکی از پرچم‌داران مبارزه با رفتارهای اقتدارگرایانه ترامپ علیه رسانه‌های آمریکایی است، در گزارش اخیر خود، بیش از 100هزار سند را بررسی کرده و گزارش داده است که رئیس‌جمهور آمریکا، در فرار مالیاتی سیستماتیک خانواده‌اش نقشی جدی و اصلی داشته است. این گزارش، افسانه خودساختگی ترامپ را هم به چالش کشیده است؛ ترامپ همیشه مدعی بود که تنها یک میلیون دلار از پدرش قرض کرده و بعد از رسیدن به سود، این قرض را همراه با سودش برگردانده است. نیویورک‌تایمز اما در رد این ادعا نوشته که ترامپ، از کودکی ماهانه مبالغ بسیار بالایی از والدینش دریافت می‌کرده و در هشت‌سالگی عملا میلیونر بوده است. این پرداخت‌ها بعدا به‌مراتب بیشتر شده است. او همچنین به پدرش کمک کرده تا املاک خود را پایین‌تر از ارزش واقعی آنها اعلام کند تا  به این ترتیب، ‌میلیون‌ها دلار تخفیف مالیاتی بگیرد.
به گزارش بی‌بی‌سی، انتشار این گزارش چنان سر و صدایی در آمریکا برپا کرده است که اداره مالیات نیویورک رسما اعلام کرده ادعای طرح شده نیویورک‌تایمز را بررسی خواهد کرد.
این گزارش، آخرین اقدام چشمگیر رسانه‌های آمریکایی در راه به چالش کشیدن ترامپ و ادعاهای عموما کذب اوست. ترامپ، از زمانی که وارد کاخ سفید شده، چنان رفتاری را با رسانه‌ها و روزنامه‌نگاران در پیش گرفته است که بسیاری او را با ریچاد نیکسون، رئیس‌جمهور بدنام پیشین آمریکا که در نهایت به‌خاطر گزارش افشاگرانه واشنگتن پست از سمت خود کناره‌گیری کرد مقایسه می‌کنند. در تمام این مدت، رسانه‌ها، نه‌تنها از حق خود برای داشتن آزادی بیان دفاع کرده‌اند، که با گزارش‌های دقیق و تحقیقی خود، ‌خواب خوش را از ترامپ و تیم او ربوده‌اند. ترامپ، روزنامه‌نگاران را دشمن ملت می‌خواند اما آنها نه‌تنها چنین ادعایی را رد می‌کنند که با استفاده از توانایی‌های خود، علیه ترامپ و رفتارهای نادرستش اقدام می‌کنند. از میان همه آن گزارش‌های افشاگرانه و اقدامات صنفی روزنامه‌نگاران آمریکایی، چند مورد احتمالا در تاریخ آمریکا ماندگار خواهند بود. شاخص‌ترین این موارد اینها هستند: 

روزی چند دروغ؟

بخشی از مأموریت ذاتی رسانه‌ها، بازگویی حقیقت است. به همین‌خاطر رسانه‌ها، در همه سطوح به دروغگویی مسئولان حساسیت نشان می‌دهند. از زمانی که ترامپ به کاخ سفید رفته است، برخی رسانه‌ها مانند واشنگتن‌پست و آسوشیتدپرس، با استفاده از گزارشگران خود، سیستم دروغ‌شماری راه انداخته‌اند که تمامی دروغ‌ها و اظهارات گمراه‌کننده ترامپ را لیست می‌کنند. ارقام به‌دست آمده، چنان وحشتناک است که به سختی می‌توان آنها را باور کرد. واشنگتن در میانه همین تابستان گزارش داد که ترامپ در 558روز، 4هزار و 229دروغ یا اظهارنظر گمراه‌کننده داشته است. آسوشیتدپرس هم در بخش ویژه‌ای به نام «تأیید واقعیت‌» بیشتر ادعاها و صحبت‌های ترامپ را به چالش می‌کشد و نادرستی آنها را اثبات می‌کند. برای گزارشگرانی که دنبال دروغ‌های رئیس‌جمهور آمریکا هستند، ‌ترامپ یک موهبت است چون حسابی آنها را سرگرم می‌کند.

سرمقاله نیویورک‌تایمز؛ تیری در قلب ترامپ

ابتدای سپتامبر، ‌نیویورک‌تایمز، سرمقاله‌ای به نقل از یک نویسنده «ناشناس» نوشت که احتمالا در تاریخ آمریکا جاودانه خواهد شد. نویسنده این مقاله که برای دولت آمریکا کار می‌کند، خود را بخشی از «جنبش مقاومتی» خوانده است که درون دولت ترامپ، علیه رفتارهای تند رئیس‌جمهور فعالیت می‌کند و در کنار بسیاری از همکارانش، تلاش می‌کند اثرات تصمیم‌های ترامپ علیه منافع ملی را کاهش دهد. انتشار این سرمقاله، چنان موجی از ترس و نگرانی در کاخ سفید راه انداخت که تقریبا هیچ مقام ارشدی در کاخ سفید نماند که آن را محکوم و دست‌داشتن خود در نوشتن آن را تکذیب نکند. این تکذیب‌های شتاب‌زده و پیاپی و نفس انتشار این سرمقاله به نقل از یک مقام ارشد دولتی، تأکید دیگری بر این واقعیت بود که رفتارهای ترامپ، حتی نزدیکان او را هم نگران کرده است. نیویورک‌تایمز با این اقدام جسورانه، عملا در مقابل رفتارهای هجومی ترامپ نسبت به رسانه‌ها قدرت‌نمایی و به او یادآوری کرد که رسانه‌ها چه قدرتی برای به چالش کشیدنش دارند.

دشمن یا دوست ملت؟

ماه‌ها حمله‌های تند و بی‌محابای دونالد ترامپ به رسانه‌ها و روزنامه‌نگاران آمریکایی، آنها را به چنان اتحادی رساند که در 16آگوست (25مرداد)، حدود 350روزنامه در سراسر آمریکا، در سرمقاله‌های خود از آزادی بیان روزنامه‌ها دفاع و حمله‌های ترامپ به رسانه‌ها را محکوم کردند. ترامپ، در هفته‌های منتهی به این روز خاص، بر حملات خود علیه روزنامه‌نگاران افزوده بود و علاوه بر جعلی خواندن گزارش‌‌ها و اخبار آنها، از واژه سنگین و توهین‌‌آمیز «دشمن ملت» از آنها یاد می‌کرد. در پی پیش گرفتن این ادبیات، ‌روزنامه بوستون گلوب از تمام روزنامه‌ها در سراسر آمریکا درخواست کرد در این روز در سرمقاله خود، به مبارزه با «این جنگ کثیف علیه آزادی بیان» بپردازند. در پی این درخواست، صدها روزنامه بزرگ و محلی، در سراسر آمریکا، هر یک با ادبیات خاص خود، ‌در سرمقاله ویژه‌ای علیه این رویکرد ترامپ موضع گرفتند و در ستایش آزادی نوشتند. این اقدام صنفی هم در تاریخ آمریکا بی‌نظیر است و عامل آن، شخص ترامپ و رفتارهای اقتدارگرایانه اوست.

کتابی برای ثبت در تاریخ

باب وودوارد، روزنامه‌نگار افسانه‌ای آمریکا، پیش‌تر توانسته است با همکاری کارل برنستاین کاری کند که یک رئیس‌جمهوری آمریکا - ریچارد نیکسون- از کاخ سفید برود. پس ترامپ که با نیکسون مقایسه می‌شود، بهتر است مراقب وودوارد باشد؛ به‌خصوص که او کتابی افشاگرانه درباره شرایط کاخ سفید نوشته است. وودوارد که همچنان برای واشنگتن‌پست کار می‌کند، در کتاب خود با نام «وحشت: ترامپ در کاخ سفید»، جزئیاتی تکان‌دهنده از روابط مقامات دولت آمریکا و شرایط کاخ سفید ارائه کرده است. وودوارد با استفاده از منابع خود، به برخی دیالوگ‌های جنجالی مقامات ارشد کاخ سفید دست پیدا کرده و آنها را در کتابش منتشر کرده است. پیش از این هم کتاب دیگری با نام «آتش و خشم» به قلم مایکل ولف، روزنامه‌نگار سرشناس آمریکایی درباره شرایط کاخ سفید ترامپ منتشر شده است. وودوارد یکی از محترم‌ترین کارشناسان سیاسی در واشنگتن است و نظرات او درباره شرایط سیاسی آمریکا، از سوی بخش زیادی از جامعه آمریکایی این کشور، به‌خصوص سیاستمداران، محترم و موثق شمرده می‌شود. به همین‌خاطر است که انتشار کتاب او، ضربه سنگینی بر دولت دونالد ترامپ وارد کرد.