جابه‌جایی 10متری محور چرخش زمین

سازمان ملی فضایی آمریکا اخیرا نتایج مطالعه‌ای را منتشر کرد که نشان می‌داد، کره زمین در طول 100 سال گذشته، هر سال 10سانتی‌متر از محور اصلی خود جابه‌جا شده است.

در این گزارش که «تک تایمز» منتشر کرده، اعلام شده است که یخ شدن آب‌های قطب و به‌هم خوردن توازن جرم در کره زمین یکی از مهم‌ترین دلایلی است که باعث شده محور زمین کج شود. زمین به‌خاطر اینکه شکل بیضی دارد، عملا هیچ‌وقت به‌طور مستقیم نچرخیده و نسبت به زاویه قائمه مقداری انحراف داشته است. به‌خاطر همین ساختار، زمین به‌طور طبیعی هنگام چرخش به دور خود، لنگ می‌زند و تکان می‌خورد که دانشمندان به آن «حرکت قطبی» می‌گویند.  «سورندرا آدیکاری» از آزمایشگاه پیشران جت ناسا درباره دلایلی که باعث رخ دادن این پدیده شده‌اند، می‌گوید: «توضیح سنتی این است که یک فرایند به نام واکنش یخبندان، مسئول این تغییر حرکت محور چرخش زمین است اما اخیرا، محققان ‌‌ می‌گویند که فرایندهای دیگر می‌توانند تأثیرات بالقوه  روی آن داشته باشند.» توزیع مجدد جرم روی زمین در قرن گذشته، به‌ویژه ذوب‌شدن صفحات یخ و پیوستن آن به اقیانوس گرینلند، بر چرخش طبیعی سیاره تأثیر گذاشته است. درحالی‌که یخ در نقاط مختلف جهان به‌علت افزایش دمای ناشی از تغییرات اقلیمی ذوب می‌شود، گرینلند به‌دلیل محل استقرارش مظنون اصلی است. هرچند یخ در نقاط دیگر زمین نیز آب شده‌ اما دانشمندان می‌گویند، محل قرارگیری گرینلند باعث شده آب شدن یخ‌ها در آن منطقه تأثیر بیشتری در کج‌شدن محور زمین داشته باشد.

با وجود این، 2علت دیگر به‌طور طبیعی رخ می‌دهد؛ در طول آخرین عصر یخبندان در حدود 26هزار سال پیش، قسمت زیادی از وسعت زمین با یخچال‌های سنگین پوشیده و باعث شده بود که سطح زمین تحت فشار باشد و از کناره یخچال‌ها بیرون بزند.

با این حال، زمانی که یخچال‌ها ذوب می‌شوند، زمین به آرامی به حالت اولیه خود بازمی‌گردد. این چیزی است که دانشمندان به آن، «بازگشت یخبندانی» (glacial rebound) می‌گویند و به‌دلیل آنکه روند بسیار آهسته‌ای دارد، زمین هنوز از آخرین عصر یخبندان تاکنون از اثر آن رها نشده است. حرکت گوشته نیز حرکتی در صفحات زیرین زمین است که ناشی از گرمای هسته سیاره است.

متهم اصلی: تغییرات آب و هوایی

با کج شدن محور زمین، هنوز جای نگرانی چندانی برای بشر وجود ندارد. ناسا اعلام کرده، احتمالا در چرخش ماهواره‌ها به دور زمین مشکلاتی پیش بیاید یا تنظیمات جی‌پی‌اس‌های جهانی نیاز به تغییراتی داشته باشد. به جز این، مردم نباید نگران باشند. ناسا اعلام کرده، یکی از مهم‌ترین راه‌ها برای کم کردن سرعت این تغییر جهت، کاهش سرعت آب‌شدن یخ‌ها به‌خصوص در گرینلند است. هر قدر یخ‌های این منطقه بیشتر آب شود، حرکت قطبی سرعت بیشتری می‌گیرد که نتیجه‌اش، کج شدن بیشتر محور زمین خواهد بود.