سلامت
معاون وزیر جهاد گفت: چند میلیون مرغ از بین رفته و تولید تخم‌مرغ کاهش پیدا کرده است
آنفلوآنزا مرغ‌ها را پرپر کرد
معصومه حیدری پارسا/ خبرنگار:
آغاز فصل سرما و کوچ پرندگان، تهدیدی برای شیوع بیماری آنفلوآنزای فوق‌حاد پرندگان است و کشور ما برای دومین سال متوالی، به طور جدی با این مشکل روبه‌روست.
آنفلوآنزای حاد پرندگان که عنوان علمی آن H5N1 و H5N8 است، یکی از خطرناک‌ترین بیماری‌های پرندگان محسوب می‌شود که اگرچه برای کنترل و مقابله با آن، اقدامات قابل‌توجهی صورت گرفته که اکنون نیز در حال انجام است اما این بیماری تا حدی شیوع داشته که نه‌تنها باعث معدوم‌شدن حدود 14میلیون قطعه مرغ در کشور شده بلکه خسارت‌های زیاد دیگری نیز به صنعت طیور وارد کرده است .
البته در دوره های گذشته ، شاهد افزایش قابل‌توجه قیمت تخم‌مرغ نیز بوده‌ایم.
رئیس کانون سراسری مرغ تخم‌گذار در این باره می‌گوید: «از بهار امسال ، بر اثر شیوع آنفلوآنزای مرغی، حدود 2هزار میلیارد تومان خسارت ناشی از این اتفاق رقم خورده است در حالی که می‌شد با هزینه‌هایی بسیار کمتر، از شیوع آنفلوآنزا جلوگیری کرد.
متاسفانه به همین دلیل، حدود 14میلیون قطعه مرغ معدوم شده که 13میلیون قطعه آن، مرغ تخم گذار بوده است». طلاکش در ادامه می‌افزاید: «در فصل بهار در واقع ، شیوع آنفلوآنزا از شمال کشور که پنجره اصلی ورود ویروس به کشور از آنجاست (از طریق پرندگان مهاجر) کنترل می‌شد که با وجود هشدارهای داده‌شده، این موضوع جدی گرفته نشد». وی افزود: «اگر محدود‌سازی و کنترل انجام می‌شد و اجازه نمی‌دادیم که بیماری به نقاط دیگر کشور سرایت کند، با چنین خسارتی روبه‌رو نمی‌شدیم.
البته ما پیش‌بینی شیوع دوباره آنفلوآنزا در فصل پاییز را کرده بودیم اما شیوع آن زودتر از پیش‌بینی‌ها و از همان اوایل مهرماه آغاز شد که البته در روزهای گذشته، بسیار شدید‌تر هم شده است. نخستین واحدی هم که در 22شهریورماه به دلیل ابتلای یک مرغ مادر درگیر این موضوع شد، در مازندران بود.
اوج انتقال بیماری به مرغ تخم‌گذار هم از آذربایجان شرقی شروع شد و بعدا به سایر کلانشهر‌ها هم سرایت کرد تا جایی که به دلیل افزایش تلفات، میزان تولید تخم‌مرغ در استان‌هایی چون تهران و البرز که بزرگ‌ترین مصرف‌کننده‌های تخم‌مرغ هستند، کاهش یافت.
البته هم‌اکنون در سایر استان‌ها میزان تولید تخم‌مرغ، کافی‌است و در این 2استان هم با توزیع مناسب، مشکل گرانی تخم‌مرغ، رفع شده است».
وی درباره اینکه در حال حاضر چه شهرهایی با شیوع آنفلوآنزا روبه‌رو هستند، نیز افزود: « استان‌های تهران، قزوین و البرز از بیماری مصون مانده و درنهایت 10درصد از مرغداری‌ها باقی مانده اند .همچنین نگرانی ما نسبت به استان‌های قم و اصفهان است که از 10روز پیش، بیماری در این شهرها آغاز شده و شیوع پیدا کرده و موضوع جدی است.
البته مهم برای ما پیشگیری استان‌های قم، اصفهان، یزد، گلستان و خراسان رضوی‌است .در حال حاضر این شهرها مهم‌ترین مراکز تولید ما محسوب می‌شوند و متاسفانه در معرض تهدید هستند. وی همچنین افزود:البته مردم نگران ورود تخم‌مرغ آلوده به بازار نباشند؛ چراکه وقتی واحدی تحت معدوم‌سازی قرار می‌گیرد، از دان مرغ تا کارتن و تخم‌مرغ و مرغ و... همه معدوم می‌شوند.
انصافا دامپزشکی در این زمینه اقدامات بسیار خوبی انجام داده است». علاوه بر این، محمد مهدی گویا، رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر‌دار وزارت بهداشت درباره انتقال این بیماری به افراد به همشهری می‌گوید: هیچ مورد فوت براثر ابتلا به آنفلوآنزای پرندگان در کشور گزارش نشده است.
تولید‌کنندگان در مرز ورشکستگی
شاهمرادی، یکی از تولید‌کنندگان مرغ و تخم مرغ در البرزکه بخش بزرگی از سرمایه‌اش از بین رفته است، می‌گوید: «باید پیشگیری و معدوم‌سازی، بسیار زودتر در دستور کار قرار می‌گرفت تا این همه ضرر و زیان متوجه این صنعت نشود. این شرایط 2سال است که روی کار ما سایه انداخته و اگر این وضع ادامه داشته باشد، با شرایط موجود نمی‌توانیم ادامه دهیم.
در واقع همین الان هم در مرز ورشکستگی هستیم.
البته گفته شده که بیمه خسارت می‌دهد اما موضوع، این است که بیمه فقط پول مرغ (آن هم 70درصد ارزش مرغ) را می‌دهد و پولی بابت تخم‌مرغی که تولید نشده و سایر هزینه‌های جاری، نمی‌دهد».
بیماری را با مدیریت کنترل کنید
سلیمانی هم که یکی از فعالان این صنعت در تهران است، می‌گوید: «اگر پیشگیری‌ها با درایت بیشتری صورت می‌گرفت، این همه ضرر و زیان نمی‌دیدیم؛ فرض می‌کنیم بیمه هم هزینه‌های ما را پرداخت کند؛ این اتفاق، یک سال بعد خواهد افتاد و بیمه به تعهدش عمل خواهد کرد؛ در نتیجه ما نمی‌توانیم با بیش از 50درصد ظرفیت‌مان فعالیت کنیم و این برای ما مقرون‌به‌صرفه نیست؛ به همین دلیل تقاضای ما این است که برای حل این مسئله، در زمینه پیشگیری و کنترل بیماری از شمال کشور که محل ورود پرنده‌های مهاجر است، برنامه‌ریزی مدونی وجود داشته باشد».
دامپزشکی اعتبار ندارد
یکی از مسئولان دامپزشکی هم که تمایل نداشت نامش عنوان شود مشکل اصلی را نبود اعتبار برای پیشگیری بموقع می‌داند و می‌گوید: «اگرچه توصیه ما این است که بیماری را با پیشگیری کنترل کنند؛ کاری که همه کشورهای دیگر انجام داده‌اند و موفق هم بوده‌اند اما مسئولان تمایلی به این کار ندارند.
متأسفانه سازمان دامپزشکی برای مبارزه با این بیماری، مشکلات اعتباری دارد؛ به طور مثال در آبان‌ماه 30میلیارد تومان اوراق داده‌اند! از شما می‌پرسم؛ به نظر شما می‌شود به جای پول، اوراق به دست خریدار و کارگر و سایرین داد؟!
بیش از 2 تا 3هزار میلیارد تومان خسارت دیده‌ایم چون بودجه برای پیشگیری نیست و درواقع مسئولان به این موضوع، به مثابه بحران نگاه نمی‌کنند».
راه‌های انتقال آنفلوآنزا
رئیس کانون سراسری مرغ تخم‌گذار درباره راه‌های انتقال و شیوع آنفلوآنزای فوق‌حاد پرندگان، می‌گوید: «تماس با طیور، پرندگان وحشی و پرندگان آبزی آلوده، پراکنده‌شدن کود مرغداری در محیط اطراف، آلوده‌شدن کفش، لباس، خودرو و آب، استقرار در مکان آلوده و ضد‌عفونی‌نشدن کامل محل نگهداری مرغ و تجهیزات قبل از پرورش جوجه، از راه‌های انتقال آنفلوآنزای فوق‌حاد پرندگان به شمار می‌رود». طلاکش می‌افزاید: «در فصل پاییز با توجه به سردی هوا، ماندگاری ویروس در محیط بیشتر می‌شود که این موضوع، انتقال بیشتر و راحت‌تر ویروس از نقطه‌ای به نقطه دیگر را در پی دارد.
در کنار مهیابودن شرایط محیطی، با توجه به فرارسیدن فصل کوددهی باغات و مزارع توسط کشاورزان و با توجه به اینکه ویروس آنفلوآنزای فوق‌حاد پرندگان می‌تواند به مدت 3ماه در کود زنده بماند، زمینه برای انتقال عامل بیماری و شیوع آن فراهم‌تر می‌شود.
رعایت نکات بهداشتی همانند تهیه مرغ و تخم‌مرغ از مراکز مجاز و بهداشتی زیر نظر سازمان دامپزشکی، نخریدن طیور از بازارچه‌های غیربهداشتی و محلی و نیز شکارنکردن پرندگان مهاجر و نخوردن گوشت آنها، لازم و ضروری است.
مردم تا اطلاع ثانوی از خریدن تخم‌مرغ محلی، مرغ محلی و پرندگان زنده خودداری کنند؛ چراکه بیماری، از ظاهر پرندگان مشخص نمی‌شود و پس از چند روز، تبعات و تلفات آن در دیگر پرندگان حادث خواهد شد». وی همچنین توصیه می‌کند که همشهریان در صورت مشاهده لاشه طیور، از تماس مستقیم با آن، خودداری و سازمان دامپزشکی را مطلع کنند.
طلاکش سخنانش را این‌چنین ادامه می‌دهد: «با توجه به اهمیت این بیماری و خسارات اقتصادی ناشی از آن، پرورش‌دهندگان طیور صنعتی ضمن باورداشتن به نقش رعایت ضوابط امنیت زیستی، تمامی موارد (کنترل ورود و خروج افراد، خودروها، نهاده‌های مورد استفاده در مزرعه و خودداری از انتقال کود مرغی) را با دقت اجرا کنند.
همچنین لازم است کنترل بیماری آنفلوآنزای فوق‌حاد پرندگان با همکاری همه دستگاه‌های مرتبط و با دقت بیشتری دنبال شود؛ چراکه شیوع این بیماری طی سال گذشته در برخی از واحدهای صنعتی و سنتی موجب تلف‌شدن بیش از 3میلیون و 500هزار قطعه مرغ شد».
آنفلوآنزا حادثه‌ای غیرقابل‌پیش‌بینی‌است
اما با وجود انتقاد ها علی‌اکبر مهرفرد، معاون توسعه بازرگانی و صنایع کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی معتقد است: «آنفلوآنزا حادثه‌ای‌است غیرقابل‌پیش‌بینی مثل آفت‌های خاص، سرمازدگی یا موارد دیگری که برای محصولات کشاورزی رخ می‌دهد. با این حال، شیوع آنفلوآنزا از طریق پرندگان مهاجر بوده که قابل کنترل نیز نیستند.
متأسفانه بیماری ابتدا پرندگان و مرغ‌های روستایی را درگیر کرده و سپس حتی با وجود تلاش‌ها و نظارت‌های مربوطه بخش صنعتی هم آلوده شده است. همچنین فقط ایران درگیر این بیماری نیست و هم‌اکنون صنعت طیور بسیاری از کشورها درگیر این بیماری‌است و کشورهایی مثل آلمان، فرانسه و چین نیز با این بیماری دست‌وپنجه نرم می‌کنند.
سویه‌های این بیماری مدام در حال تغییر است و پرندگان مهاجر، آنها را منتقل می‌کنند». معاون وزیر جهادکشاورزی با بیان اینکه شیوع این بیماری در کشور ما باعث معدوم‌شدن تعداد قابل‌توجهی از مرغ‌های تخم‌گذار شده است، می‌افزاید: «چند میلیون قطعه مرغ در کشور از بین رفته و تولید، کاهش یافته است.
برنامه وزارت جهادکشاورزی این است که خسارات ناشی از معدوم‌شدن مرغ‌ها به دلیل ابتلا به آنفلوآنزا، به صاحبان مرغداری‌ها در سراسر کشور پرداخت شود که این کار در کوتاه‌ترین زمان ممکن و به سریع‌ترین شکل انجام خواهد شد.
دولت خوشبختانه کمک‌های سازنده‌ای به این بخش داشته است و این کمک‌ها همچنان از طرق مختلف ادامه دارد». مهرفرد با اشاره به تمهیدات درنظرگرفته‌شده برای مقابله با شرایط به‌وجودآمده، می‌گوید: «در مناطق پاک، جوجه‌ریزی در حال انجام است تا برای آینده تولید انجام شود و مشکلی برای تأمین نیازها پیش نیاید.
ما به طور بالقوه ظرفیت صادرات ۲۰۰هزار تن تخم‌مرغ از کشور را داریم؛ ضمن اینکه از آنجا که در چند روز، برای واردات، برنامه‌ریزی و اقدام شد، قیمت‌ها کاهش پیدا کرد و بازار به سمت قیمت تعادلی پیش رفت.»
در همینه زمینه :
گزارش
نقد خبر