حمایت اشغالگر از یک کشور جعلی

بهاره محبی| روزنامه‌نگار 

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی اواخر هفته گذشته استقلال منطقه سومالی‌لند را به رسمیت شناخت و گفت این اقدام در چارچوب توافق‌ ابراهیم و روند عادی‌سازی روابط صورت گرفته؛ اقدامی که با مخالفت‌های گسترده منطقه‌ای و بین‌المللی روبه‌رو شده است.
به‌ گزارش خبرگزاری الجزیره، علی عمر، وزیر دولتی امور خارجه سومالی هشدار داده دولتش از تمام ظرفیت‌های دیپلماتیک برای مقابله با تجاوز دولتی اسرائیل و دخالت در امور داخلی کشورش استفاده خواهد کرد.
عبدالرحمن محمد عبداللهی، رئیس منطقه خودخوانده سومالی‌‌لند در چند هفته گذشته بارها بدون اشاره مستقیم به رژیم صهیونیستی از به‌رسمیت‌ شناخته شدن این منطقه از سوی یک دولت خارجی خبر داده بود. اما سؤال اصلی این است: چرا نتانیاهو به سراغ منطقه‌ای رفته که تنها یک کشور بحران‌زده، اتیوپی، حاضر به تأیید استقلال آن شده است؟

سومالی‌لند کجاست؟
  سومالی‌لند در یکی از حساس‌ترین نقاط ژئوپلیتیکی جهان قرار دارد، منطقه‌ای مشرف به خلیج عدن و در نزدیکی تنگه باب‌المندب که یکی از مهم‌ترین گلوگاه‌های کشتیرانی بین‌المللی محسوب می‌شود.
  سومالی‌لند دارای دولت محلی، پارلمان، نیروهای نظامی، پول ملی و ساختارهای اداری جداگانه است و جمعیتی حدود ۶.۲میلیون نفر دارد.
  در حال حاضر، امارات متحده عربی یک پایگاه نظامی و بندر استراتژیک را در سواحل بربره اداره می‌کند و گزارش‌هایی از بازدید مقام‌های ارشد نظامی آمریکا از این منطقه در ماه‌های اخیر منتشر شده است.
  تا پیش از اقدام اخیر نتانیاهو، هیچ‌یک از کشورهای عضو سازمان ملل استقلال سومالی‌لند را به رسمیت نشناخته بودند، هرچند برخی کشورها دفاتر ارتباطی یا نمایندگی‌های غیررسمی در این منطقه دایر کرده‌اند.

پیشینه تاریخی
  ریشه‌های مسئله سومالی‌لند به دوران استعمار بریتانیا بازمی‌گردد. این منطقه از سال۱۸۸۴ تا ۱۹۶۰ تحت قیمومیت انگلیس قرار داشت و در ۲۶ژوئن ۱۹۶۰ به استقلال رسید.
  سومالی‌لند تنها ۵روز بعد از استقلال(اول جولای ۱۹۶۰) با سومالی ادغام شد تا جمهوری واحد سومالی شکل بگیرد.
  این اتحاد از ابتدا با تنش‌های سیاسی و نارضایتی‌های منطقه‌ای همراه بود و پس از فروپاشی دولت مرکزی سومالی در اوایل دهه۱۹۹۰ و آغاز جنگ داخلی، سومالی‌لند در سال۱۹۹۱ بار دیگر اعلام استقلال کرد.
  دولت مرکزی سومالی تاکنون استقلال سومالی‌لند را نپذیرفته و آن را نقض حاکمیت و تمامیت ارضی کشور می‌داند.

درباره سومالی‌لند
  نهادهای سیاسی سومالی‌لند متشکل از مجلس نمایندگان و خانه بزرگان(نهادی سنتی با نقش مشورتی و میانجیگری) است.
  جامعه سومالی‌لند از شبکه‌های قبیله‌ای تشکیل شده که نقش مهمی در نظم اجتماعی و حل و فصل اختلافات محلی دارند.
  اقتصاد این منطقه به حواله‌های خارجی(پول مهاجران) و صادرات دام و محصولات دامی وابسته است.
  ‌به‌ رسمیت ‌شناخته نشدن بین‌المللی سومالی‌‌لند دسترسی این منطقه به وام‌ها، کمک‌ها و سرمایه‌گذاری‌های خارجی را محدود کرده و باعث فقر عمیق در این قلمرو شده است.
  قراردادی که سال گذشته بین اتیوپی و سومالی‌لند برای اجاره بخشی از سواحل این منطقه منعقد شد خشم سومالی را برانگیخت.

واکنش‌ها؛ مخالفت منطقه‌ای و تردید آمریکا
  دولت سومالی ساعاتی پس از اعلام نتانیاهو، این اقدام را غیرقانونی و حمله به حاکمیت و تمامیت ارضی خود خواند.
  اتحادیه آفریقا و سازمان توسعه بین‌دولتی شرق آفریقا نیز هشدار دادند که این تصمیم می‌تواند سابقه‌ای خطرناک برای تجزیه‌طلبی در قاره آفریقا ایجاد کند.
  کشورهای مصر، ترکیه و جیبوتی به‌طور رسمی مخالفت خود را اعلام کردند و بر حمایت از وحدت سومالی تأکید داشتند.
  حتی واشنگتن نیز موضعی محتاطانه اتخاذ کرده و دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا صراحتا اعلام کرده که سومالی‌لند را به رسمیت نمی‌شناسد و گفت این موضوع همچنان در دست بررسی است.
  مرکز اطلاع‌رسانی فلسطین نوشته اقدام اخیر نتانیاهو در به رسمیت شناختن سومالی‌لند بیش از آنکه راه را برای شناسایی گسترده بین‌المللی این منطقه در عرصه بین‌المللی هموار کند شکاف‌های ژئوپلیتیکی و نگرانی‌های امنیتی در شاخ آفریقا را تشدید کرده است.

دلایل نتانیاهو؛ سومالی‌لند در پازل راهبردی تل‌آویو
  تصمیم اخیر نتانیاهو بخشی از راهبرد گسترده‌تر اسرائیل برای نفوذ در شاخ آفریقا ارزیابی می‌شود؛ منطقه‌ای که به‌دلیل نزدیکی به یمن، باب‌المندب و دریای سرخ اهمیت امنیتی فزاینده‌ای یافته است.
  به‌ گزارش‌ اندیشکده‌های صهیونیستی، سومالی‌لند می‌تواند پایگاهی پیشرو برای نظارت اطلاعاتی بر انصارالله یمن، پشتیبانی لجستیکی از عملیات منطقه‌ای و حتی اجرای عملیات مستقیم در یمن باشد.
  این اقدام تل‌آویو همچنین می‎تواند تلاشی برای شکستن انزوای فزاینده بین‌المللی اسرائیل پس از جنگ نسل‌کشانه غزه و جلب حمایت بازیگران جدید در مجامع جهانی باشد.
  گزارش‌هایی درباره ارتباط به رسمیت شناختن سومالی‌لند با سناریوی کوچ اجباری فلسطینیان و انتقال آنان از نوار غزه به مناطق آفریقایی منتشر شده است، به‌ویژه اینکه وزیر خارجه جمهوری خودخوانده سومالی‌لند در تابستان گفته است: «‌ما از پذیرش اهالی غزه در سرزمین خود استقبال می‌کنیم، ولی باید در مقابل آن از سوی تل‌آویو به رسمیت شناخته شویم.»