حضور حیات وحش در شهر؛ امنیت یا آسیب؟
تصاویر حضور گلههای قوچ و میش در یکی از میدانهای شهر شاهرود در منطقه حفاظت شده تپال طی روزهای اخیر توجه بسیاری را جلب و این پرسش را برای مردم ایجاد کرده است که دلیل نزدیک شدن حیاتوحش به محیطهای شهری و انسانی چیست؟ یک کارشناس حیاتوحش معتقد است که این پدیده میتواند نتیجه امنیت، رفتار مثبت مردم و فرایند تدریجی فرهنگسازی باشد. فرشاد اسکندری در گفتوگو با همشهری درباره مشاهده گلههای قوچ و میش در نزدیکی شهر شاهرود توضیح میدهد: این حضور ناگهانی نیست و بهصورت تدریجی شکل گرفته است. این حیوانات ابتدا در پارکهای حاشیهای شهر دیده شدند و بهمرور با کاهش ترس از انسان، به محدودههای نزدیکتر به بافت شهری آمدهاند. او میگوید: وقتی مردم و نهادهای مسئول، بهویژه محیطزیست برای یک منطقه امنیت ایجاد میکنند، حیاتوحش احساس آرامش میکند.
این امنیت باعث کاهش ترس از انسان میشود. در کنار این عامل، خشکسالی و کاهش غذا و علوفه در زیستگاهها نیز میتواند در نزدیک شدن حیاتوحش به شهر نقش داشته باشد. هرچند درباره شرایط دقیق منطقه شاهرود به بررسیهای میدانی بیشتر نیاز است. بهگفته این کارشناس حیات وحش، علوفهریزی دستی در برخی نقاط هم یکی دیگر از عواملی است که حضور قوچ و میش را در حاشیه شهر تقویت کرده است. ترکیب دسترسی به غذا و احساس امنیت، الگوی رفتاری حیاتوحش را تغییر میدهد و باعث میشود در بسیاری از مناطق نزدیک به سکونتگاههای انسانی نزدیک شدن حیاتوحش به انسان دیده شود.اسکندری با اشاره به نگاههای متفاوت کارشناسی میگوید: از نگاه صرفا کارشناسی ممکن است ایراداتی به این وضعیت وارد باشد و در حالت ایدهآل، انتظار داریم حیاتوحش در زیستگاه طبیعی خود باقی بماند. واقعیت این است که این اتفاق میتواند بخشی از فرایند فرهنگسازی باشد. نزدیکشدن حیات وحش به انسان برای مردم، حس علاقه، مسئولیتپذیری و حفاظت را تقویت میکند.