جامعه امروز
استثناهای اخراج افغانها
ازدواج کردهها، نظامیان و دانشجوها برنمیگردند
محمد سرابی | روزنامهنگار
موج جمعآوری و اخراج اتباع غیرمجاز که از یک سال قبل شروع شده، همچنان ادامه دارد و باعث شده عده زیادی از اتباع افغانستانی به کشور خود بازگردند اما چند دسته از جمعآوری و اخراج معاف هستند. افغانستانیهایی که با ایرانیها ازدواج کردهاند یا نظامیان دولت سابق کشور افغانستان که درصورت بازگشت از طرف دولت امارات اسلامی احساس خطر میکنند، درصورت اثبات ادعاهایشان بهصورت موقت بازگشت داده نمیشوند. رئیس سازمان امور دانشجویان هم در اینباره به همشهری گفت که حامی دانشجویان افغان برای ادامه تحصیل قانونی در ایران است.
معافیت با گذرنامه
اگر کسی با روادید گردشگری و گذرنامه معتبر از افغانستان وارد ایران شده باشد میتواند تا پایان مهلت روادید در ایران بماند اما کمتر کسی از این نوع روادید استفاده میکند. رئیس مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور درباره استثناهای ورود افغانستانیها به ایران میگوید: «روادید گردشگری برای افغانستانیها بسیار نادر است و بیشتر روادیدها از نوع درمانی، تحصیلی یا کاری است که روادید کاری بیشترین نوع را تشکیل میدهد.» در جهت مقابل افغانستانیها، اتباع عراق قرار دارند که برای ورود به ایران نیازمند روادید نیستند. نادر یاراحمدی تأکید میکند:« در مقابل نزدیک 5میلیون نفر افغان تنها 7هزار نفر عراقی ساکن ایران هستند که رتبه دوم اتباع ساکن ایران را تشکیل میدهند. کسب روادید برای عراقیها لغو شده و آنها در طول سال میتوانند چندینبار وارد ایران شوند.» سفارت افغانستان در ایران کار تمدید گذرنامهها را انجام میدهد. گذرنامههای خانوادگی که در گذشته صادر میشدند هم در حال تغییر به گذرنامههای انفرادی هستند.
معافیت با برگه آمایش
معافیت اخراج نظامیان یا کسانی که با ایرانیها ازدواج کرده باشند شامل افغانهایی که هیچ نوع مدرک شناسایی معتبری نداشته باشند، نمیشود. اشخاصی که میخواهند از معافیت بازگشت استفاده کنند باید حداقل «برگه سرشماری» داشته باشند. برگههای سرشماری تا سال قبل برای اتباع صادر میشد و مشخصات آنها را نشان میداد. این برگهها از اسفند سال گذشته به بعد دیگر تمدید نشدند و اعتبار آنها به پایان رسید. اگر کسی نه گذرنامه و نه برگه سرشماری داشته باشد، نمیتواند در ایران بماند.
وزارت علوم حمایت میکند
مهمترین گروهی که مدارک محکمی برای ادامه اقامت در ایران دارند، دانشجویان هستند که وزارت علوم هم از اقامت آنها پشتیبانی میکند. مخصوصا دانشجویان دختر که امکان تحصیل در افغانستان را ندارند. معاون وزیر علوم و رئیس سازمان امور دانشجویان در اینباره به همشهری میگوید:«دانشجویان افغانستانی که رسما در مراکز آموزش عالی مشغول تحصیل هستند نباید از بابت طرد و اخراج نگرانی داشته باشند.» سعید حبیبا تأکید میکند:«با نیروی انتظامی هماهنگ کردهایم که هرکس کارت دانشجویی معتبر در اختیار داشته باشد بازداشت نخواهد شد. اگر هم کسی کارت دانشجویی نداشته باشد و مجبور شود چند ساعتی در یک اردوگاه بماند، در تماس با دانشگاه و تأیید دانشجو بودن او، آزاد خواهد شد.»
12هزار یا 20هزار دانشجوی افغانستانی؟
آمارهای 2نهاد مختلف درباره دانشجویان افغان مقیم ایران با یکدیگر تفاوت زیادی دارد. رئیس مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور تعداد دانشجویان افغانستانی را 20هزار نفر اعلام کرده؛ درحالیکه وزارت علوم این تعداد را 12هزار نفر میداند. تفاوت 8هزار نفری به این دلیل پیش آمده است که از سوی 2سامانه مختلف سنجش میشود. مرکز امور اتباع ارقام خود را از آمار گذرنامههای تحصیلی بهدست میآورد و وزارت علوم این اعداد را از فهرست دانشجویان دانشگاهها استخراج میکند. با این همه 8هزار نفر اختلاف رقم کمی نیست.
آمارهای یکساله
اخراج اتباع غیرمجاز
4میلیون و 500هزار نفر
تعداد افغانهای ساکن ایران
500هزار نفر
جمعیت شناور افغانها بین افغانستان و ایران
یک میلیون و 600هزار نفر
اخراج اتباع غیرمجاز
از ابتدای سال 1404
2500نفر
آمار خروج روزانه اتباع غیرمجاز از مرز
2نکته از تفاوت اقامت مهاجران در ایران و
دیگر کشورهای جهان
ایران اردوگاهی برای اقامت مهاجران ندارد.
زنان افغانستانی بازداشت و اخراج نمیشوند.
در همینه زمینه :
جامعه امروز
چهره روز
