گزارش
شنبه شهاب میبارد
برای رصد جذابترین و نورانیترین شهابباران امسال آماده شوید
گروه دانستنیها
بارش شهابی جوزایی (Geminids) یکی از زیباترین و پربازدهترین بارشهای شهابی است که هر سال در آذرماه به اوج خود میرسد. بارش جوزایی مجموعهای از شهابهای کوچک و پرنور است که هنگام ورود ذرات به جو زمین و سوختن آنها دیده میشود. از آنجا که مسیر ظاهری شهابها در آسمان به نقطهای درصورت فلکی جوزا برمیگردد، این نقطه را «کانون بارش» مینامند. یکی از قویترین بارشهای سال است که گاهی بین ۱۰۰تا۱۵۰شهاب در ساعت در شرایط ایدهآل دیده میشود. در این بارش، شهابها آرامتر حرکت میکنند و تماشای آنها آسانتر است.
وضعیت امسال
براساس پیشبینیهای سازمان بینالمللی شهاب (IMO)، اوج بارش شهابی جوزایی در شنبهشب ۲۲ آذر و بامداد یکشنبه ۲۳ آذر رخ خواهد داد. در زمان اوج، «نرخ ساعتی سرسویی» این بارش (ZHR) حدود ۱۵۰تخمین زده میشود؛ به این معنی که میتوانیم امیدوار باشیم در ساعات اوج این بارش، زیر آسمانی تاریک، در یک ساعت دهها شهاب را ببینیم. همچنین انتظار میرود در شبهای پنجشنبه، جمعه (۲۰ و ۲۱ آذر) و دوشنبه ۲۴ آذر نیز تعداد قابل توجهی شهاب در آسمان مشاهده شود.
رصد آسانتر است
بنا بر اعلام کمیته آماتوری انجمن نجوم ایران، امسال اوج بارش در اواخرماه قمری رخ میدهد و تنها هلال باریکماه در بامداد طلوع خواهد کرد؛ به همین دلیل مزاحمت نوری ماه بسیار ناچیز است و شرایط رصد بهویژه در ساعات بین ۱۰ شب تا زمان طلوع ماه در حوالی ۲بامداد، ایدهآل خواهد بود. نزدیکی زمان اوج به تعطیلات آخر هفته نیز فرصتی مناسب برای علاقهمندان جهت برنامهریزی برای دیدن این بارش فراهم کرده است.
چطور ببینیم؟
این بارش شهابی در تمامی مناطق کشور ــ و اصولا در هر نقطه از جهان با آسمانی تاریک و دور از آلودگی نوری ــ با چشم غیرمسلح قابل مشاهده است و نیازی به تلسکوپ یا ابزارهای خاص ندارد. علاقهمندان کافی است در محیطی امن، تاریک و دور از نور شهرها مستقر شوند؛ لباس گرم، زیرانداز یا صندلی تاشو به همراه داشته باشند؛ افق شرقی و جنوبی و نیز آسمان بالای سر خود را بیشتر زیرنظر بگیرند. صورت فلکی جوزا از حوالی ساعت ۱۰شب در ارتفاعی مناسب از افق قرار میگیرد و بهترین زمان برای مشاهده این بارش تا پیش از طلوع ماه در بامداد خواهد بود.
چند بارش شهابی در سال داریم؟
بهطور کلی بیش از ۳۰بارش شهابی شناختهشده و قابل رصد در طول سال وجود دارد، اما از این میان ۱۰تا ۱۲بارش شهابی اصلی و پرطرفدار هستند که معمولا آسمان را با شهابهای بیشتر و روشنتر نمایش میدهند.
بارشهای اصلی و پُربازده: حدود ۱۲بارش
بارشهای متوسط و کوچک: بیش از ۲۰بارش
مجموع بارشهای شهابی شناختهشده: حدود ۳۰تا ۴۰بارش
توصیههای ایمنی
با توجه به ورود سامانه بارشی و احتمال بروز برف، باران، بوران و سیلاب در برخی مناطق بهویژه در نواحی غربی و کوهستانی کشور، کمیته آماتوری انجمن نجوم ایران هشدار میدهد از استقرار به تنهایی در مناطق دور از شهر و کمپزدن در حاشیه رودخانهها و مناطق سیلگیر پرهیز کنید. همچنین از حضور در نواحی مرتفع کوهستانی با احتمال وزش باد، بوران یا بارش سنگین باران و برف اکیدا خودداری و آخرین پیشبینیهای هواشناسی را پیش از سفر حتما بررسی کنید.
در همینه زمینه :
