مأموریت غیرممکن

بهزاد رنجبر | روزنامه‌نگار

رئیس‌جمهور چندی قبل به‌خودروسازان یک‌سال مهلت داد تا با بهینه‌سازی موتور خودروها، مصرف سوخت آنها را کاهش دهند. مسعود پزشکیان اعلام کرد که اگر خودروسازان در این مدت نتوانند مصرف سوخت خودروها را پایین بیاورند حمایت‌های دولتی از آنها متوقف خواهد شد. در همین زمینه در میزگرد تلویزیون همشهری به بررسی چگونگی ارتقای مصرف سوخت خودروها و زمان لازم برای تحقق دستور دولت پرداختیم. در این میزگرد، جواد نیستانی، مدیر مهندسی قوای محرکه سایپا، امیرحسن کاکایی، استاد مهندسی خودرو و مرتضی شجاعی، کارشناس خودرو به بیان دیدگاه‌های خود در زمینه اجرای دستور مسعود پزشکیان پرداختند.

حتی یک میلیون خودروی برقی هم راه‌حل نیست
کاکایی: خودروسازان از قبل برای کاهش مصرف سوخت برنامه داشتند. در سال‌های گذشته در اوج تحریم‌ها خودروسازان داخلی توانستند استاندارد یورو5 دریافت کنند، اما چرا مصرف سوخت پایین نیامده است؟ مسئولان دولتی معمولا در زمان آلودگی هوا در فصل سرما نخستین چیزی که به ذهنشان می‌رسد انتقاد از کیفیت خودروهاست. خودروهای تولیدی استاندارد یورو5 دارند، اما بنزین یورو5 در ایران عرضه نمی‌شود. اکتان بنزین توزیعی حداکثر 89 است درحالی‌که استاندارد یورو5 نیازمند اکتان بالاتری است.اگر حتی یک میلیون خودروی برقی هم د ر تهران عرضه شود باز مصرف سوخت پایین نمی‌آید چراکه خودروهای بنزینی همچنان در حال فعالیت خواهند بود. مشکل مصرف بالای بنزین در ایران، کمبود ناوگان حمل‌ونقل عمومی است. در ایران خودروهای برقی روی دست خودروسازان باد کرده است. همین وضع درباره سی‌ان‌جی هم رخ داده است با اینکه 3میلیارد دلار زیرساخت برای اجرای  آن صرف شد.

نظام انرژی باید بازنگری شود
شجاعی: کشور تاب مصرف روزانه 250میلیون لیتر بنزین و گازوئیل را ندارد. 10تا 15درصد این مصرف در تهران رخ می‌دهد. در شرایطی که تورم کشور در چند سال اخیر 40درصد بوده، قیمت‌گذاری دستوری به صنعت خودرو ضربه زده است. در 6سال اخیر قیمت بنزین ثابت بوده و پایین بودن قیمت بنزین سبب تداوم استفاده از خودروهای پرمصرف شده است. مثلا همچنان پاترول‌های قدیمی که مصرف بالایی هم دارند تعمیر می‌شوند و مورد استفاده قرار می‌گیرند. بهینه‌سازی موتورهای خودرو برای کاهش مصرف سوخت نیازمند سرمایه‌گذاری جدید است. ساختار صنعتی کشور با قیمت نازل سوخت، خو کرده و اکثر صنایع ایران، انرژی‌بر شده‌اند. برای کنترل مصرف سوخت و انرژی، باید راهکارهای قیمتی و غیرقیمتی از یکدیگر اجرا شوند. هم‌اکنون خودروهایی در ایران تردد دارند که کاملا فرسوده هستند و باید اسقاط شوند اما وضعیت بد اقتصاد سبب تداوم فعالیت آنها شده است. باید نظام انرژی را بازنگری کرد.

در یک سال نمی‌توان سوخت خودروها را کاهش داد
نیستانی: شرکت‌های خودروسازی از سال‌ها پیش در راستای اجرای قوانین جدید و رعایت استانداردها برنامه‌ریزی‌هایی را برای بهینه‌سازی مصرف سوخت تدوین کردند. کاهش مصرف سوخت، فقط مربوط به موتور نیست بلکه بدنه خودرو، وزن آن، نوع مواد قطعات، آیرودینامیک و ضریب مقاومت هوا، میزان الکتریکی بودن قطعات خودرو، همگی در مصرف سوخت مؤثر هستند. از 2سال قبل موضوع ارتقای موتورها مطرح شد و با یک شریک تجاری خارجی قرارداد بستیم که یک خانواده موتور از این شرکت دریافت کنیم و از آن برای تولیدات خودمان استفاده کنیم. نخستین موتور این خانواده در انتهای سال آینده به چرخه تولید می‌رسد. این موتور جدید، مصرف سوخت حدودا یک لیتر کمتر از موتورهای فعلی سایپا دارد. هم‌اکنون در دوره‌گذار از موتورهای قدیمی به موتورهای جدید هستیم. موتورهای فعلی ارتقایافته موتورهای قدیمی هستند و نسبت به موتورهای روز دنیا یک نسل عقب هستیم.