مرگ‌مان را تبدیل به عدد نکنید

فهیمه طباطبایی  | روزنامه‌نگار 

اخیرا وزارت بهداشت، آماری از مرگ‌ومیرهای ناشی از آلودگی هوا با ۵ عنوان فوتی‌های منتسب به آلودگی هوا، به‌علت بیماری‌های مزمن و انسداد ریوی، سرطان ریه، بیماری‌های ایسکمیک قلبی و سکته مغزی ارائه داده و با اعلام اینکه این آمار در سال ۱۴۰۲ به ۳۰ هزار و ۶۹۲ نفر رسیده، نتیجه‌گیری کرده که به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر، مرگ ۷۰ نفر منتسب به مواجهه طولانی‌مدت با ذرات معلق استخراج شده است.
   آمار ارائه‌شده بهت‌آور است؛ اینکه افرادی بین ما، جان و زندگی‌ شیرین‌شان با چند ذره معلق انباشته شده در سیستم تنفسی گرفته شده، خیلی غم‌انگیز است. بدتر اینکه هر سال تعداد جان‌هایی که هوای آلوده می‌گیرد، افزایش می‌یابد و محدود به شهرهای بزرگ صنعتی هم نیست. شهرهایی مانند اردکان یا شازند و... که جمعیت کمی دارند و در دل کویر هستند هم با این بحران دست و پنجه نرم می‌کنند.
   بدتر اینکه مرگ‌مان بر اثر قرار گرفتن در معرض آلودگی‌ هوا مانند مرگ بر اثر تصادف در حال عادی‌سازی است. کشته‌‌شدن در جاده‌ها و مسیرهای ناایمن، رانندگی‌های غیراصولی و خودروهای غیراستاندارد مدت‌هاست عادی شده و در قالب اعدادی رو به افزایش در نمودار مرگ‌ومیر تصادفات هر سال منتشر می‌شود و دیگر جامعه بابت آن مسئولی را مؤاخذه نمی‌کند.
    نکته بعدی اینکه داستان آلودگی هوا دیگر به شهرهای بزرگ و صنعتی با جمعیت بالا مانند تهران، اصفهان یا تبریز ختم نمی‌شود؛ مردم در شهرستان‌های کوچک هم دچار این معضل شده‌اند، حتی شهرهای شمالی در استان گیلان و مازندران هم با این پدیده نامیمون دست و پنجه نرم می‌کنند اما تاکنون مسئولان درباره آن شفاف و گویا اطلاع‌رسانی نکرده و علت این اتفاق تلخ و تکرار‌شونده را توضیح نداده‌اند؛ حداقل کاری که می‌توانند انجام دهند این است که مردم را نسبت به آن آگاه کنند و بعد بگویند راه‌حلشان چیست. 
   ‌ای کاش نگذاریم مرگ‌ بر اثر آلودگی هوا مانند تصادف عادی شود. نباید بگذاریم تبدیل شویم به اعدادی رو به افزایش که هر سال در قالب یک گزارش منتشر می‌کنند و هیچ نهاد، دستگاه و فردی بابت آن باز‌خواست و محاکمه نمی‌شود. این باید تبدیل به یک مطالبه عمومی و مستمر حتی در ماه‌های دیگر سال شود که چرا برای کاهش آلودگی هوا، راهکارهای اصولی تعریف نمی‌شود و آسمان شهرها از خاکستری به آبی بر نمی‌گردد؟ 
   در نهایت اینکه آلودگی هوا همانقدر خطرناک است که نبود آب و انرژی. نسل آینده از ما سؤال خواهد کرد که سهم آنها از هوای پاک کجاست و آن را چه شده است؟