ضیافت انار و اعتماد

در روزگاری که دوربین‌های مداربسته و برچسب‌های امنیتی جزو جدانشدنی هر کسب‌وکاری شده‌اند، تصویری ساده از یک باغ در حاشیه شیراز، حال خوب و گمشده‌ای را به فضای مجازی تزریق کرده است. اینجا خبری از فروشنده‌های تیزبین یا صندوق‌های حسابگری که مدام شما را می‌پایند نیست؛ اینجا همه‌چیز بر پاشنه «اعتماد» می‌چرخد.
عکسی که علیرضا اسکندری ثبت کرده و این روزها در فضای مجازی پربازدید شده، دیواری کاهگلی را نشان می‌دهد که انگار مهربانی از درزهایش بیرون زده است. یک پلاکارد نارنجی‌رنگ با خطی ساده اما صمیمی، مانیفست کاسبی این باغدار شیرازی را فریاد می‌زند. او با جملاتی که هر کدام با واژه «خودت» شروع می‌شود، مشتری را نه یک خریدار غریبه که عضوی از خانواده می‌داند: «خودت بیا تو باغ انار بچین، خودت جدا کن، خودت ترازو کن، خودت حساب کن… »و زیباتر از همه، پایان‌بندی شاعرانه اوست: «خودت، خودت باش.»
در حیاط این باغ، سبدهای انار سرخ روی میزها چیده شده و ترازویی در گوشه‌ای قرار دارد، اما هیچ چشمی جز خدا و وجدان مشتری، ناظر بر معامله نیست. صاحب باغ حتی شماره تلفن خود را روی بنر نوشته تا اگر کسی کاری داشت تماس بگیرد، اما حضور فیزیکی ندارد. او به جای استخدام نگهبان و فروشنده، روی «سرمایه اجتماعی» و ذات پاک آدم‌ها سرمایه‌گذاری کرده است.
این شیوه فروش که شاید در نگاه اول چندان اقتصادی به‌نظر نرسد، در واقع خریدار را در چنان موقعیت اخلاقی سنگینی قرار می‌دهد که احتمال خطا را به صفر می‌رساند. استقبال گسترده کاربران از این تصویر، نشان داد که جامعه ما تا چه اندازه تشنه‌ دیدن چنین صحنه‌هایی از صداقت و اطمینان است. این پلاکارد نارنجی، فقط تبلیغ فروش انار نیست، نمادی از فرهنگ اصیل و مهمان‌نواز شیرازی‌هاست که در آن، در باغ به روی همه باز است و «آدم بودن» تنها شرط ورود است. اینجا انارها طعم ناب اعتماد می‌دهند.