تغذیه با مدارا

آرش نهاوندی | روزنامه‌نگار 

مشکل همیشگی والدین با کودکانشان بداشتهایی و بدغذایی آنهاست. برخی رفتارهای والدین برای غذادادن به کودکان عملا نتیجه عکس دارد و باعث بی‌اشتهایی و بدغذایی آنان می‌شود؛ بنابراین بهتر است والدین ضمن مشورت‌گرفتن از متخصص تغذیه و متخصص اطفال رفتارهای خود را در این زمینه تغییر دهند و از راهکارهای مطلوب برای حل مشکل بی‌اشتهایی کودک تبعیت کنند.برای پی‌بردن به دلایل مشکلات بی‌اشتهایی در کودکان و آگاهی از راهکارهایی برای حل مشکل بی‌اشتهایی کودک و راه‌های عملی برای بهبود تغذیه با دکتر مجید حسن‌قمی، نایب‌رئیس انجمن تغذیه ایران گفت‌وگو کرده‌ایم.

کارهایی که نباید کرد 
دکتر مجید حسن‌قمی درباره برخی رفتارهای نادرست والدین که باعث بدغذایی و کاهش اشتهای کودک می‌شوند، گفت: اجبار به غذاخوردن باعث تنفر کودک از غذا یا وعده‌های خاص غذایی می‌شود. تهدید یا تنبیه در هنگام غذاخوردن افزایش اضطراب و ایجاد مقاومت در برابر غذا را در پی دارد. پاداش‌دادن با خوراکی‌های ناسالم (مثل شکلات و بستنی) هم باعث کاهش ارزش غذایی وعده‌های اصلی می‌شود. مقایسه کودک با دیگر کودکان یا تحقیر او به‌دلیل کم‌خوری به عزت‌نفس او آسیب می‌زند و باعث افزایش رفتارهای مقابله‌ای می‌شود. استفاده از تلویزیون، موبایل یا بازی برای پرت‌کردن حواس هنگام غذاخوردن، کاهش ارتباط مغز با احساس سیری و گرسنگی را در پی دارد.


راهکارهای حل مشکل بی‌اشتهایی کودک  
این متخصص تغذیه درباره روش صحیح برخورد با کودک بی‌اشتها توضیح داد: باید به اشتهای طبیعی کودک احترام گذاشت. نوسانات اشتها طبیعی است؛ اما اصلاح بی‌اشتهایی کودک باید با برخورد صحیح همراه باشد. بهتر است در وعده‌های غذایی ثبات ایجاد کرد، به این معنا که غذادادن در ساعات مشخص با ساختار منظم روزانه انجام گیرد. اجازه دهید کودک انتخاب کند چه مقدار از میان گزینه‌های سالم بخورد. ایجاد محیط آرام در زمان غذاخوردن کودک ضروری است. خوب است کودک را درگیر تهیه روند غذا کرد. خرید، آماده‌سازی یا تزیین غذا توسط کودک میل به خوردن را در وی افزایش می‌دهد. رنگ، بافت و فرم غذا هم نقش مهمی در تحریک اشتهای کودک دارد.

اجبار در غذادادن خطاست 
 این متخصص ضمن مخالفت با این باور که باید به‌اجبار هم که شده به کودک غذا داد، گفت: اجبار کودک به غذاخوردن تأثیر منفی جدی دارد و باعث مقاومت کودک و تقویت رفتار بدغذایی می‌شود. او درباره راهکار صحیح اینطور توضیح داد: غذا را پیشنهاد بدهید، اما اگر کودک نخواست، اجبار نکنید. وعده بعدی را در زمان مقرر ارائه دهید، بدون میان‌وعده یا تنقلات پُرکالری بین آنها. اگر کودک چند وعده کم غذا خورد نگران نباشید؛ در اغلب موارد در وعده بعدی جبران می‌کند.

راهکارهای عملی برای بهبود تغذیه کودکان 
ارائه وعده‌های غذایی کوچک و متعدد (5 تا 6وعده در روز)
پرهیز از نوشیدنی‌های شیرین یا حجم زیاد مایعات قبل از غذا 
استفاده از بشقاب و قاشق مناسب کودک 
پرهیز از تنقلات ناسالم بین وعده‌ها 
ایجاد تجربه‌های مثبت و شاد در زمان صرف غذا