زیست‌بوم
قد دماوند کوتاه شد؟
زهرا رفیعی ؛ روزنامه‌نگار
کوه دماوند، بلندترین قله ایران و بلندترین آتشفشان آسیا، براساس اظهارنظر تازه‌ای از فعالان حوزه کوهنوردی در ۴۰ سال گذشته حدود ۶۰ متر از ارتفاع خود را از دست داده است. اما متخصصان سازمان زمین‌شناسی این اظهارنظر را رد می‌کنند و با روش‌های دقیق ارتفاع سنجی ارتفاع آن را 5609.2متر تعیین کرده‌اند.
«صدای میراث» در گزارشی به نقل از مؤسس انجمن غار و غارشناسی ایران و مربی فدراسیون کوهنوردی ایران اعلام کرد: «با توجه به نقشه‌برداری‌های انجام شده توسط یک تیم اتریشی که ۱۰ سال در دماوند کار کردند و تمام این کوه اسطوره‌ای ایران را دور زدند و زمین‌شناسی، گیاه‌شناسی و هواشناسی آن را بررسی کردند، ارتفاع کوه دماوند ۵۶۷۱ متر بود. درحالی‌که نقشه اخیری که از کوه دماوند ثبت شده است، ارتفاع این کوه را ۵۶۱۰ متر مشخص کرده. بنابراین شک نداریم که ارتفاع کوه دماوند به مرور زمان کوتاه‌تر شده است.»
جواد نظام‌دوست علت اصلی کاهش ارتفاع دماوند را ترکیبی از فرسایش طبیعی و فعالیت‌های انسانی دانست و افزود: «احداث جاده‌های متعدد در دامنه دماوند، فعالیت معادن پوکه و برداشت بی‌رویه مواد معدنی موجب تخریب و ریزش بخش‌هایی از کوه شده است. همچنین پاکوب شدن مسیرهای صعود، از بین رفتن پوشش گیاهی و فرسایش بادی باعث شده بخشی از خاک سطح کوه جابه‌جا شود.»
عبدالرضا سعادت، مدیر ژئودزی و نقشه برداری زمینی سازمان نقشه برداری کشور در گفت‌وگو با همشهری می‌گوید: ارتفاع دقیق دماوند 5609.2متر از سطح آب‌های آزاد بندرعباس است. اندازه‌گیری‌های انجام شده با ابزارهای دقیق GPS و شبکه‌های ترازیابی، شامل ایستگاه‌هایی در دامنه‌ها و پایه قله، با دقت میلی‌متری انجام شده و اختلاف با داده‌های قدیمی مربوط به تفاوت روش‌ها و ابزارهای اندازه‌گیری است. در ایستگاه GPS پلور، ما افزایش ارتفاع سالانه حدود یک تا 2 میلی‌متر را در محدوده البرز ثبت می‌کنیم؛ یعنی پوسته زمین در این منطقه در حال بالا آمدن است نه پایین رفتن. این افزایش ارتفاع ناشی از فشارهای تکتونیکی است که در پوسته ایران وجود دارد و خودش عامل بسیاری از زمین‌لرزه‌هاست. در نتیجه، ما در منطقه دماوند نه‌تنها کاهش ارتفاع نداریم، بلکه اندکی افزایش ارتفاع هم مشاهده می‌شود.
در همینه زمینه :