
کندلوس 4 هزارساله جهانی میشود
کندلوس با همت اهالی به یک روستای گردشگری تبدیل شده که در مسیر ثبت جهانی است

محمود مولایی | روزنامهنگار
4هزار سال قدمت دارد و حالا با همه داشتههایش در میان 8نامزد ایران برای شرکت در رقابت انتخاب روستاهای جهانی گردشگری ۲۰۲۵ قرار گرفته است. کندلوس علاوه بر اینکه یکی از زیباترین و پاکیزهترین روستاهای ایران است، یکی از نخستین و کهنترین سکونتگاههای انسان در مازندران هم محسوب میشود.
شانه به شانه تاریخ
میگویند شانه به شانه تاریخ میزند؛ جایی که میتوان در آن رد پای تمدن قبل از میلاد مسیح، تمدن ایران پیش از اسلام و تمدن ایران بعد از اسلام را پیدا کرد. در دامنه رشتهکوههای البرز جا خوش کرده و با قدمت چندهزار ساله در فاصله ۷۵ کیلومتری نوشهر و در بخش کجور قرار دارد.مهران حسنی، معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی مازندران به همشهری میگوید: «برای اینکه کندلوس به شاخصهایی که سازمان جهانی گردشگری مشخص کرده، دست پیدا کند، نیاز است که بافت تاریخی روستا حفظ شود. همچنین برخی نواقص باید رفع میشد که خوشبختانه انجام شد.»
اولین موزه روستایی کشور
موزه مردمشناسی روستای کندلوس در سال 1368به همت دکتر علی اصغر جهانگیری به بهرهبرداری رسید. بهگفته او، این موزه نخستین موزه روستایی کشور و رهاورد سالها همصحبتی و همدلی با مردم مهربان دیار کجور مازندران است. علی اصغر جهانگیری به همشهری میگوید: «از آنجاکه به جمعآوری اسناد و اشیای قدیمی علاقهمند بودم، موزهای در کندلوس ساختم. این موزه بسیار غنی است و هزاران سند تاریخی در آن وجود دارد که منحصر به فرد است و اقلام تاریخی و ارزشمند آن به 8300عدد میرسد.» کندلوس موزه دیگری هم دارد؛ موزه گیاهان دارویی که در سال ۱۳۶۵ تاسیس شده است.
وقتی کندلوس آباد شد
علی اصغر جهانگیری، مؤسس موزه مردمشناسی کندلوس 80ساله است و بعد از دههها زندگی در غربت در دهه 1360به روستای کندلوس بازگشت. او عنوان میکند: «سال 1360به کندلوس برگشتم، قاطر کرایه کردم و 2 شبانهروز در مسیر بودم. روستا رونق نداشت و اهالی به سختی زندگی میکردند؛ نه جادهای بود و نه برقی.» او ادامه میدهد: «عاشقانه کندلوس و مردمش را دوست دارم و آن زمان همه درآمدی که در آمریکا داشتم را در روستا هزینه کردم. بدینترتیب، کندلوس دارای جاده، برقکشی و مدرسه شد. همه این فعالیتها با مشارکت مردم صورت گرفت و در نهایت، کندلوس به شهرت زیادی رسید.»
خانه مینا و پلنگ
یکی دیگر از دیدنیهای کندلوس خانه مینا و پلنگ است که داستان آن به یک افسانه ۴۰۰ ساله در روستای کندلوس بر میگردد؛ قصه دوستی یک انسان و پلنگ که به شکلی عجیب بین این دو موجود شکل گرفت. مینا، دختر یتیم و تنهای روستا برای جمعآوری هیزم به جنگل میرود و برای دوری از ترسش با صدای بلند آواز میخواند. آواز زیبایی که توجه یک پلنگ را بهخود جلب میکند و باعث میشود بهدنبال دختر تا خانه او برود. بعد از مدتی دوستی جالبی بین دختر و پلنگ شکل میگیرد. روزی مینا به عروسی در یک دهکده دیگر دعوت میشود. پلنگ با بو کشیدن محل عروسی را پیدا میکند اما اهالی آن دهکده که از وجود پلنگ خبر نداشتند، بهسوی او تیراندازی و زخمیاش میکنند. مینا با غمی بزرگ در دل، از پلنگ مراقبت میکند، در یک صبح بهاری برای همیشه همراه با پلنگ به دل جنگل میزند و دیگر هیچگاه به خانه باز نمیگردد. اهالی کندلوس که به این داستان باور عمیقی دارند، تا به امروز خانه مینا و پلنگ را حفظ کردهاند.
برای اینکه کندلوس به شاخصهایی که سازمان جهانی گردشگری مشخص کرده، دست پیدا کند، نیاز است که بافت تاریخی روستا حفظ شود. همچنین برخی نواقص باید رفع میشد که خوشبختانه انجام شد