آبرسانی به درختان پشت سد آبفا

پریسا نوری-روزنامه‌نگار

 کمبود بارندگی سال‌های اخیر منابع آبی را به‌شدت کاهش داده و شرایط را برای نگهداشت فضای سبز پایتخت دشوار کرده است. این موضوع در کنار ابهاماتی که این روزها در فضای مجازی درباره آبیاری فضای سبز با آب چاه مطرح می‌شود، باعث شده مدیرعامل سازمان بوستان‌ها و فضای سبز شهرداری تهران به صحن شورا دعوت شود. علی‌محمد مختاری که به‌دلیل سابقه‌اش در مدیرعاملی سازمان بوستان‌ها و فضای سبز اشراف کاملی بر مسائل محیط زیست تهران دارد با حضور در صحن گزارش مستند و مفصلی از وضعیت ذخایر آبی و فضای سبز تهران ارائه و به سؤالات و ابهامات مطرح پاسخ داد.

افت منابع آبی به 15متر
آمار ۲۸ ساله نشان می‌دهد که متوسط افت سالانه منابع آب زیرزمینی حدود نیم‌متر بوده و اکنون به ۱۵ متر رسیده است. مصارف کشاورزی و فضای سبز در تهران 
۸. ۸درصد است. ما برداشت آب از چاه‌ها را جایز نمی‌دانیم و برداشت بی‌رویه از چاه‌ها و منابع آب زیرزمینی را خیانت می‌دانیم. فرونشست در جنوب غرب و دشت ورامین به‌دلیل همین اضافه‌برداشت است.

خروج 200حلقه چاه از مدار 
از ۵۷۰ چاه شهرداری بیش از ۲۰۰ حلقه از مدار خارج شده است. از این تعداد ۱۰۸ چاه، خشک و ۱۰۱ چاه هم با کاهش دبی آب روبه‌رواست و به‌زودی خشک می‌شود. اکنون ۳۰ میلیون مترمکعب کمبود آب داریم که به یک‌چهارم فضای سبز پایتخت آسیب وارد کرده است. سرانه فضای سبز ما در تهران افزایش یافته و سال قبل کمربند سبز پایتخت به ۵۰ هزار هکتار رسید و فاز دوم آغاز شده است. قبل از انقلاب ۷۵ بوستان و 3جنگل سرخه‌حصار، چیتگر و لویزان وجود داشت و سرانه فضای سبز کمتر از یک‌متر برای هر نفر بود، اما حالا ۲هزارو۴۳۳ بوستان در شهر داریم.

پرداخت هزینه 2 تصفیه‌خانه به آبفا 
میزان برداشت از چاه‌ها ۱۰۳ میلیون مترمکعب، قنوات ۱۹ میلیون مترمکعب، پساب ۲۳ میلیون مترمکعب و آب‌های سطحی ۱۰ میلیون مترمکعب است. هزینه 2 تصفیه‌خانه شهرک شهید محلاتی و شهرک غرب به آبفا پرداخت می‌شود. تصفیه‌خانه‌های دیگر محدوده‌ها هم مربوط به‌خود شهرداری یا مراکز خصوصی است که رایگان از پساب آن استفاده می‌کنند. البته برای این بخش‌ها توسعه فضای سبز انجام دادیم و از ساخت‌وسازها جلوگیری کردیم.

خزان زودرس نداریم 
سال قبل در ماه‌های تیر و مرداد با خزان زودرس مواجه بودیم. امسال با وجود گرمای بیشتر خزان نداریم، چون ساعات آبیاری را تغییر دادیم. ما دست روی دست نگذاشتیم تا درختی آسیب ببیند. اگر برنامه‌ریزی‌ها انجام نمی‌شد امروز این تعداد درخت و سبزینگی را در تهران نداشتیم. اقلیم ما خشک است و با بادهای موسمی هم روبه‌رو هستیم و حفظ فضای سبز چالش دارد. طبق تفاهمنامه شهردار تهران با وزیر نیرو باید تا افق ۱۴۱۰ به میزان ۱۴۵ میلیون مترمکعب پساب تحویل بگیریم. منابع آبی پایدار مثل پساب تا‌ ‌2 سال آینده جایگزین خواهد شد و در این زمینه نگرانی وجود ندارد.

از آب شرب برای آبیاری استفاده نمی‌کنیم 
در تهران منابع آبی داریم. سال ۱۳۶۵ تعداد ۴۶۵ چاه در زمین‌های شهرداری حفر کردیم، اما حتی یک لیتر هم از آب شرب برای آبیاری استفاده نمی‌کنیم. اجازه قطع حتی یک درخت خشک را هم بدون حساب و کتاب نمی‌دهیم. اگر درختی خشک و آفت‌زده شود، حتما مورد بررسی قرار می‌گیرد.

هزینه 2هزار میلیاردی برای انتقال پساب
آبفا انتقال پساب را انجام نمی‌دهد و شهردار تهران دستور داد که اعتبارات لازم برای انتقال پساب توسط سازمان بوستان‌ها صورت بگیرد، اما ما پیش از ابلاغ اعتبارات، با 8 پیمانکار وارد عمل شدیم و ۲۳میلیون مترمکعب را تا ۲۰ اسفند سال قبل به ۵۶ میلیون مترمکعب رساندیم. ۴۶ کیلومتر خط لوله با ۳ هزار میلیارد تومان اعتبار اجرایی شد و امسال هم 2 هزار میلیارد تومان اعتبار دیگر تخصیص دادیم.

شرط آبفا برای اتصال لوله‌ها
لوله‌گذاری برای استفاده از پساب تا تصفیه‌خانه جنوب، شهید محلاتی، لواسان و فیروزبهرام انجام شده است. آبفا این لوله‌ها را وصل نکرد و اعلام کرد که به ازای هر مترمربع باید ۲۷ هزار تومان به آنها بپردازیم. ما گفتیم مشکلی در این زمینه نداریم و باید قیمت‌گذاری توسط شورا صورت بگیرد.

تشکر از سازمان بوستان‌ها و شهرداری منطقه 13
مهدی پیرهادی، رئیس کمیسیون سلامت، محیط‌زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر تهران هم تذکر خود را به موضوع کم‌آبی و بحران خشک شدن درختان اختصاص داد و از بی‌توجهی نهادهای مسئول به‌ویژه محیط‌زیست و آبفا نسبت به خشک شدن درختان بوستان سرخه‌حصار انتقاد کرد و از تلاش سازمان بوستان‌ها و شهرداری منطقه 13برای آبرسانی به سرخه‌حصار تشکر کرد.