گزارش2
کارشکنی مشترک
واکاوی سنگ‌اندازی آمریکا و اسرائیل برای آتش‌بس در اراضی اشغالی
بهاره محبی-روزنامه‌نگار
مذاکرات آتش‌بس غزه در دوحه، پایتخت قطر پس از اعلام خروج هیأت آمریکایی- اسرائیلی از مذاکرات متوقف شد. در پی توقف مذاکرات، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا مدعی شد که حماس تمایلی برای توافق ندارد. با این حال، عزت الرشق، مقام ارشد حماس در واکنش به خروج طرف اسرائیلی- آمریکایی از مذاکرات گفته آخرین پاسخ حماس به طرح پیشنهادی آتش‌بس پس از مشورت‌های گسترده با گروه‌های فلسطینی، میانجی‌ها و کشورهای دوست تدوین شد و جنبش با همه پیشنهادهای مطرح‌شده مثبت و انعطاف‌پذیر برخورد کرده است؛ تنها شرط آن بوده که بندها به‌صورت شفاف تنظیم و تثبیت شوند.روند مذاکرات با کارشکنی طرف صهیونیستی- آمریکایی در شرایطی به بن‌بست کشیده شده است که وضعیت انسانی در غزه به مرحله‌ای بحرانی رسیده و فشار افکار عمومی در اراضی اشغالی برای آزادی اسرای صهیونیست به‌طور روزافزونی افزایش یافته است.
مفاد پیشنهاد آمریکا چه بود؟
آتش‌بس۶۰ روزه: توقف تمامی حملات متقابل به‌مدت 2ماه
آزادی اسرا: حماس متعهد می‌شود نیمی از اسرای اسرائیلی را آزاد کند.
تبادل اسرا: در ازای آزادی اسرای اسرائیلی، تل‌آویو هم شماری از زندانیان فلسطینی را آزاد می‌کند.
تحویل اجساد: اجساد ۱۸اسیر اسرائیلی در 3مرحله تحویل می‌شود؛ روزهای هفتم، سی‌ام و شصتم آتش‌بس.
عقبنشینی اسرائیل: رژیم صهیونیستی متعهد به عقبنشینی از برخی مناطق غزه، ازجمله محور موراگ می‌شود.
کمک‌های بشردوستانه: ورود کمک‌های انسانی به غزه تسهیل می‌شود و اسرائیل جریان ورود کمک‌ها را افزایش می‌دهد.
مذاکرات برای پایان دائمی جنگ: در طول آتش‌بس، مذاکرات غیرمستقیم برای دستیابی به توافقی دائمی ادامه می‌یابد.
اختلاف کلیدی
العربیه به نقل از یک منبع آگاه از مذاکرات دوحه نوشته که محل استقرار نیروهای اسرائیلی در غزه پس از توقف درگیری‌ها، گره اصلی مذاکرات است.
حماس نیز اعلام کرده شفاف نبودن بندهای پیشنهادی به‌ویژه در بخش انسانی و تضمین ورود کمک‌ها تحت نظارت سازمان ملل و بدون دخالت رژیم اشغالگر از مهم‌ترین اختلافات در جریان مذاکرات بوده است.
جزئیات دیگر تبادل اسرا در طرح حماس
در قبال هر کشته اسرائیلی، تحویل پیکر ۱۰شهید فلسطینی، ۵۰زندانی از غزه و بازداشت شده پس از ۷ اکتبر و گروهی از زنان و کودکان زیر ۱۸سال. (تعیین شده توسط حماس)
واکنش‌ها پس از توقف مذاکرات
ترامپ: حماس می‌داند پس از آزادی گروگان‌ها (اسرا) چه خواهد شد؛ برای همین تمایلی به توافق ندارد.
وزارت امور خارجه رژیم صهیونیستی: اسرائیل با چارچوب پیشنهادی آمریکا موافق بود، اما حماس مواضع خود را سخت‌تر کرد و عقبنشینی نکرد.
حماس: اظهارات مقام‌های آمریکایی با فضای حاکم بر مذاکرات اخیر در تناقض است و هدفی جز خدمت به رژیم اشغالگر ندارد.
مصر و قطر: روند مذاکرات فرونپاشیده و به تلاش‌هایمان برای رسیدن به توافق ادامه می‌دهیم.
جهاد اسلامی: ویتکاف میانجی بی‌طرفی نبود. اجازه نخواهیم داد از مقاومت باج‌گیری شود.
خلیل نصرالله، تحلیلگر سیاسی: تهدیدهای ترامپ علیه حماس بازتاب‌دهنده موضع مشترک واشنگتن و تل‌آویو برای تحمیل شروط تسلیم به ملت فلسطین است.
10نکته درباره روند مذاکرات
مذاکرات غیرمستقیم وارد مرحله جدیدی از فشار و پیچیدگی شده است.
آمریکا و اسرائیل غیرمنتظره از گفت‌وگوهای دوحه خارج شدند و این اقدام را «برای مشورت» عنوان کردند.
منابع آمریکایی پیش‌تر پاسخ حماس را مثبت و قابل ادامه مذاکره دانسته بودند.
تحول در روند مذاکرات پس از تماس سه‌جانبه ترامپ، روبیو و نتانیاهو رخ داد که با لحن تند و خروج هیأت‌ها همراه شد.
هدف خروج واشنگتن و تل‌آویو، افزایش فشار و تغییر توازن به نفع صهیونیست‌هاست؛ نه توقف مذاکرات.
آمریکا به‌طور تاکتیکی در تلاش برای گرفتن امتیازات بیشتر از حماس است؛ به‌ویژه در موضوعات عقبنشینی، تضمین‌های آتش‌بس و کمک‌های انسانی.
رسانه‌های آمریکایی و عبری تأیید کرده‌اند که شکاف‌های موجود با حماس قابل رفع است.
نتانیاهو بدون ارائه جزئیات از بررسی گزینه‌های جایگزین برای آزادی اسرا سخن گفته است.
ارتش صهیونیستی طرحی را برای محاصره کامل غزه و تقسیم آن به مناطق جداگانه پیشنهاد داده است.
رژیم صهیونیستی احتمال عملیات نظامی گسترده در غزه را نیز بررسی می‌کند.
چرا اسرائیل میز مذاکره را کاملا ترک نمی‌کند؟
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، از آغاز جنگ تاکنون بارها به بهانه‌های مختلف از پذیرش توافق آتش‌بس طفره رفته و در این مسیر کارشکنی کرده، اما دلایل خارج نشدن کامل اسرائیل از این مذاکرات عبارتند از:
جلوگیری از تشدید فشارهای فزاینده جامعه جهانی و آمریکا
مدیریت فشار افکارعمومی داخل اراضی اشغالی که نتانیاهو را به حفظ وضعیت جنگی جهت منافع شخصی متهم می‌کند.
ارزیابی ستاد مشترک اسرائیل، فرسایش شدید ارتش و عدم‌امکان تداوم جنگ با شتاب فعلی