
دانشآموزانشیکپوش میشوند؟
درباره لباس فرم دانشآموزی که میتواند زیباتر، راحتتر و البته باکیفیتتر باشد

محمد سرابی- روزنامهنگار
یکمیلیون تومان قیمت متوسط لباس مدرسه است؛ از ابتدایی تا متوسطه، دخترانه و پسرانه باید این قیمت را درنظر گرفت. جز برخی مدارس ویژه که از همه نظر گران هستند، قیمت پیراهن و شلوار پسرانه و مانتووشلوار دخترانه از همین حدود شروع میشود. از طرف دیگر آموزش و پرورش اعلام کرده است که طی همین روزها میشود قیمتهای مصوب و تولیدیهای مجاز را در نشانی https://my.medu.ir مشاهده کرد. «سامانه لباس دانشآموزی» با هدف شفافسازی و براساس محل زندگی ساخته شده است. این صفحه در نشانی وجود دارد، اما هنوز کاملا فعال نشده است.
تصویب و ابلاغ قیمتها
2ماه داغ تابستان باقیمانده تا کلاسها شروع شود. اولیا که پیشثبتنام و ثبتنام را انجام دادهاند بیشتر درگیر شهریه و مخارج دیگر هستند و حساب هزینه لباس مدرسه را برای نیمه شهریور گذاشتهاند. عاطفه مدبرنژاد، مدیرکل انجمن اولیا و مربیان وزارت آموزش و پرورش در اینباره میگوید: «قیمت لباس مدارس براساس نوع پارچه و دستمزد دوخت از طرف اتحادیهها و زیرنظر اتاق اصناف تعیین میشود. وزارت صمت تولیدیهای مجاز و قیمت را به آموزش و پرورش اعلام میکند و از آن طرف به مدارس ابلاغ میشود. مدیران مدارس هم مکلفند که نرخنامه و فهرست تولیدیهای مجاز را به اطلاع اولیا برسانند.»
شورای مدرسه تصمیم میگیرد
لباس دانشآموزان مدرسه باید به شکل واحد باشد، اما تصمیمگیری درباره اینکه دانشآموزان چه نوع لباسی را از کدام تولیدی بخرند از کجا شروع میشود؟ به شکل قانونی برعهده شورای مدرسهاست. شورای مدرسه که از ترکیب مدیر، معاونان آموزشی و پرورشی، نماینده انجمن اولیا و مربیان و حتی گاهی نماینده شورای دانشآموزی تشکیل میشود، درباره لباس مدرسه تصمیم میگیرد. با این حساب، اولیا هم در تصمیمگیری تأثیرگذار هستند. معمولا لباسها هر 3سال عوض میشوند، اما بعضی مدارس برای هر پایه خود یک لباس جداگانه دارند. برخی مدارس نیز به دانشآموزان اجازه میدهند که از لباسهای سال گذشته خود استفاده کنند، اما باتوجه به رشد جسمی کودکان و نوجوانان این روش کاربرد چندانی ندارد.
ترگال یا تترون
جنس لباس مدرسه سالهاست که از پارچه «ترگال» انتخاب میشود؛ پارچهای که در مقابل شستوشو و اتوکردن مداوم مقاوم است؛ مخصوصا وقتی قرار باشد بچههای ابتدایی پرجنبوجوش آن را به تن کنند. مرضیه زارع، طراح لباس میگوید: «لباس مدرسه نشان هویت است، اما دانشآموز هم باید با آن احساس خوبی داشته باشد. این لباس بیشتر از بقیه البسه مورد استفاده قرار میگیرد و به همین دلیل بهتر است از جنس پلیاستر باشد و با پارچههای پشمی و پنبهای ترکیب شود.» در سالهای اخیر استفاده از پارچه تترون هم برای لباس مدارس رایج شده است. تترون سبکتر است و رنگ سفید آن برای دوختن روپوشهای پزشکی کاربرد دارد.
جشنواره لباس مدارس
کارگروه مد و لباس که در سال 1385تشکیل شد مدتی زیرمجموعه وزارت ارشاد و مدتی زیرمجموعه وزارت آموزش و پرورش بود. 3ماه قبل اعلام شد که این کارگروه ذیل شورای فرهنگ عمومی فعالیت میکند و دبیر کنونی آن هم سال گذشته از سوی وزیر ارشاد منصوب شده است. مدارس نیز به تصمیمها و رویههای کلی ارگانهای اصلی استناد میکنند. لباس مدارس موضوع کارگروهها، هماندیشیها، جشنواره و... مختلف است. اسفند سال پیش بود که نخستین رویداد نوآورانه طراحی دوخت لباس فرم مدرسه از طرف بسیج اصناف و اتحادیه خیاطان تهران برگزار شد. ارگانهای دولتی مرتبط هر سال رویدادهایی با این موضوع برگزار میکنند که تأثیر آن بر محصول نهایی مشخص نیست. قسمت مشترک این رویدادها تأکید بر هویت فرهنگی لباس مدارس است که دائما تکرار میشود. در ایران رشته طراحی لباس در سطح هنرستان و دانشگاه وجود دارد و صنایع نساجی مرتبط مشغول تولید هستند. با توجه به جمعیت 16میلیون نفری دانشآموزان ایرانی، چرخههای اقتصادی بازار بزرگ لباس مدارس در این روزهای تابستان به گردش افتادهاند و یکماه دیگر محصولات آنها عرضه خواهند شد.