اگر به جان محیط‌بان اهمیت می‌دهیم
حمید ظهرابی و بهمن ایزدی در پایان‌بندی نشست «محیط‌بانی با دستان بسته» بر چند موضوع تأکید کردند که اگر به جان محیط‌بان اهمیت می‌دهیم، باید آنها را جدی بگیریم. آنها تأکید کردند: در شرایطی که حدود 11درصد خاک ایران، بیش از 19میلیون هکتار، به‌عنوان مناطق چهارگانه تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط‌زیست قرار دارد، وضعیت نیروی انسانی در این عرصه با استانداردهای جهانی فاصله‌ای چشمگیر دارد. سخنرانان نشست بر این نکته تأکید کردند که بدون بازنگری در سازوکار جذب، آموزش، تجهیز و حمایت از محیط‌بانان، نمی‌توان به بهبود وضعیت حفاظتی امید داشت.
فعال شدن آموزشکده محیط‌زیست
نخستین موضوع مطرح‌شده، مسئله کیفیت جذب نیروها بود. به‌گفته معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط‌زیست، مدارس محیط‌بانی که در سال‌های اخیر شکل گرفته‌اند و دیپلم محیط‌بانی ارائه می‌دهند باید تقویت و گسترش یابند. همچنین پیشنهاد شد آموزشکده محیط‌زیست بار دیگر فعال شود و با همکاری سازمان امور استخدامی، وزارت علوم و سایر دستگاه‌ها، نظامی طراحی شود که نیروهای محیط‌بان از درون همین چرخه آموزشی تربیت و جذب شوند یعنی نیروی محیط‌بان را سازمان حفاظت محیط‌زیست خودش محیط‌بان تربیت کند.
حمید ظهرابی گفت: این شیوه کنونی جذب که متکی بر سهمیه‌های محدود ۲۰۰ یا ۳۰۰ نفری در سال و بدون توجه به نیاز واقعی استان‌ها و خروج نیروهای بازنشسته در هر سال است، نمی‌تواند پاسخگوی حجم بالای مسئولیت حفاظتی باشد. امیدوارم سهمیه ویژه استخدام برای ما درنظر بگیرند که اگر نمی‌توانیم به استاندارد‌ها برسیم، لااقل به همین ساختار مصوب نیم‌بند خودمان برسیم.
اهمیت حفاظت مشارکتی
دومین موضوع مطرح شده در این نشست، این بود که امکانات و تجهیزات روز را در اختیار محیط‌بانان قرار دهیم. محیط‌بان اگر بتواند پیش از ورود به عملیات پهپادش را به پرواز دربیاورد، خودش به‌عنوان یک عامل بازدارنده عمل خواهد کرد. داشتن دوربین مناسب، دوربین‌های دید در شب، دوربین‌های حرارتی برای شناسایی متخلف‌ها بسیار می‌تواند مؤثر باشد.
موضوع مهم بعدی، تغییر در رویکرد حفاظتی بود. حمید ظهرابی تأکید کرد که زمان آن رسیده که از نگاه «گاردی» در حفاظت عبور کنیم و مانند تجربه‌های موفق جهانی، به‌سمت حفاظت مشارکتی برویم؛ حفاظتی که بهره‌برداری پایدار را هم در خود تعریف می‌کند و منافع حاصل از حفاظت را برای مردم منطقه ملموس می‌سازد. وقتی تعارضات با تغییر شیوه مدیریت مناطق کم شود، جان محیط‌بان هم حفظ می‌شود.
به اعتقاد معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط‌زیست، همچنین کمبود نیروی انسانی پاشنه آشیل حفاظت از طبیعت کشور است. حمید ظهرابی در این‌باره گفت: اگر بخواهیم به توصیه جهانی عمل کنیم، برای هر ۲۵۰۰ هکتار باید یک محیط‌بان داشته باشیم؛ یعنی حدود ۱۲ هزار نفر، درحالی‌که فقط ۲۷۰۰ محیط‌بان داریم. طبیعی است که با این کمبود، در بسیاری موارد درگیری فقط یک یا دو نفر می‌توانند وارد عملیات شوند و همین باعث بالا بودن آمار شهدا و جانبازان شده است.
اصلاح قانون حمل سلاح
حمید ظهرابی، معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط‌زیست همچنین تأکید کرد که تدوین لایحه‌ای مستقل برای محیط‌بانان و دیگر ضابطان خاص در دستور کار قرار گرفته تا قانون به‌کارگیری سلاح متناسب با شرایط خاص کاری این نیروها اصلاح شود و امنیت جانی و حقوقی آنان بهتر تأمین شود.
شینا انصاری، رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست هم چند روز پیش بر ضرورت اصلاح قوانین مرتبط با حمل سلاح توسط محیط‌بانان تأکید کرد و گفت: موضوع اصلاح قانون حمل سلاح و تأمین تجهیزات مورد نیاز محیط‌بانان در دستور بررسی کمیسیون‌های تخصصی مجلس شورای اسلامی قرار دارد.
