درباره تفاضل دیه در پرونده الهه

پریا اکبری، وکیل دادگستری

این روزها همه درباره حادثه تلخ قتل الهه حسین‌نژاد و قصاص قاتل حرف می‌زنند. بر فرض صدور حکم قصاص برای متهم، نکات مهم و حائز اهمیتی برای اجرای حکم وجود دارد.‌براساس ماده 382 قانون مجازات اسلامی:« هرگاه زن مسلمانی عمداً کشته شود، حق قصاص ثابت است لکن اگر قاتل، مرد مسلمان باشد، ولی دم باید پیش از قصاص، نصف دیه کامل را به او بپردازد و ...» طبق آنچه در این ماده آمده درصورتی که قاتل مرد و مقتول زن باشد برای اجرای حکم قصاص لازم است اولیای دم مقتول نصف دیه را به قاتل بپردازند تا با ایجاد تساوی، حکم اجرا شود. در این موارد اما گاهی ممکن است اولیای دم توانایی پرداخت تفاضل دیه را نداشته باشند. این روزها در بعضی از صفحات جعلی در شبکه‌های اجتماعی عده‌ای با این ادعا که در حال جمع‌آوری مبلغ تفاضل دیه برای کمک به خانواده الهه حسین‌نژاد هستند از احساسات جریحه‌دار شده شهروندان سوءاستفاده و از آنها درخواست پول می‌کنند. حال آنکه قانونگذار در ماده 428 قانون مجازات اسلامی این موضوع را پیش‌بینی کرده است. براساس این ماده: «در مواردی که جنایت، نظم و امنیت عمومی را برهم زند یا احساسات عمومی را جریحه‌دار کند و مصلحت در اجرای قصاص باشد لکن خواهان قصاص تمکن از پرداخت تفاضل دیه یا سهم دیگر صاحبان حق قصاص را نداشته باشد، با درخواست دادستان و تأیید رئیس قوه قضاییه، مقدار دیه مذکور از بیت‌المال پرداخت می‌شود.» به این معنا که اگر خانواده الهه توانایی پرداخت تفاضل دیه را نداشته باشند، پس از طی‌شدن تشریفات قانونی تفاضل دیه از بیت‌المال پرداخت می‌شود. پس نیازی به جمع‌آوری پول برای تفاضل دیه نیست و در این شرایط مراقب افراد شیاد و کلاهبردار باشید و فریب آنها را نخورید.