گزارش
بازی رسانه‌ای غرب با کارت غنی‌سازی ایران
با وجود ارسال سیگنال‌های «مثبت» درباره مذاکرات ازسوی طرف آمریکایی، واشنگتن همچنان بر اتخاذ مواضع «تهدیدمحور» و «ابهام‌آمیز» اصرار دارد
علیرضا احمدی-روزنامه‌نگار
در شرایطی که گمانه‌زنی‌ها درباره زمان و مکان برگزاری دور ششم مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا ادامه دارد، نبرد روایت‌ها درباره وضعیت گفت‌وگوها به نقطه اوج رسیده و طرف مقابل می‌کوشد با اتخاذ مواضع «مبهم» و «متناقض»، روند مذاکرات را تحت‌تأثیر قرار دهد.
درحالی‌که برخی منابع آمریکایی اوایل هفته جاری را به‌عنوان موعد برگزاری دور تازه مذاکرات تهران و واشنگتن اعلام کرده‌اند، اما استمرار مواضع دوپهلو و متناقض کاخ‌سفید در قبال گفت‌وگوها همچنان ترسیم چشم‌اندازی مطمئن از روند پیش رو را با دشواری مواجه کرده است.
اگرچه ارسال سیگنال‌های «مثبت» درباره روند گفت‌وگوها ازسوی طرف آمریکایی بر امیدواری محافل سیاسی-رسانه‌ای درباره امکان‌پذیربودن «توافق» افزوده، اما واشنگتن همچنان بر اتخاذ مواضع «تهدیدمحور» و «ابهام‌آمیز» اصرار دارد و اکنون بیش از هر زمان دیگری شاهد اوج‌گرفتن نبرد روایت‌ها در میدان مذاکرات هستیم؛ رویکردی که درصدد تحمیل برخی انتظارات بر تهران است.
واشنگتن از یک‌سو از «روند گفت‌وگوها» ابزار رضایت می‌کند و برخی منابع آمریکایی توافق را «قریب‌الوقوع» می‌دانند و ازسوی دیگر همچنان می‌کوشد با دست روشده تل‌آویو درباره تهدید «حمله نظامی به تاسیسات هسته‌ای ایران»، تهران را به عقب‌نشینی از مواضع اصولی‌اش، به‌ویژه در حوزه «غنی‌سازی اورانیوم» وادار کند. براین اساس هم است که طی روزهای اخیر شاهد طرح ادعاها و گمانه‌های متعددی درباره وضعیت و روند گفت‌وگوها بوده‌ایم که در ادامه به بررسی و صحت‌سنجی برخی از آنها می‌پردازیم.
توافق موقت
رویترز: ایران و آمریکا به توافق موقت نزدیک شدهاند و براساس آن ایران به‌مدت یک سال غنی‌سازی را متوقف می‌کند. آمریکا هم در مقابل، پول‌های بلوکه‌شده ایران را آزاد می‌کند. براساس این چارچوب پیشنهادی، تهران غنی‌سازی اورانیوم را برای مدت یک سال متوقف و بخشی از ذخایر اورانیوم با غنای بالا را به خارج از کشور ارسال می‌کند یا آن را رقیق و به سوخت مناسب برای مصارف غیرنظامی تبدیل می‌کند.
رویترز: ایران ممکن است در چارچوب «توافق سیاسی» در ازای آزادسازی دارایی‌های مسدود‌شده‌اش و به رسمیت شناختن حق غنی‌سازی برای مقاصد غیرنظامی ازسوی آمریکا، غنی‌سازی اورانیوم را موقتا متوقف کند.
یورونیوز: منابع آگاه از مذاکرات گفته‌اند که استیو ویتکاف، مذاکره‌کننده آمریکا اخیرا مخالفت اولیه با توافق اولیه را کنار گذاشته است.
توافق نزدیک است؟
سی.ان.ان: این شبکه خبری آمریکایی در روزهای اخیر به نقل از منابع مطلع خود مدعی شد تهران و واشنگتن به توافق نزدیک شدهاند و احتمال دارد در نشست بعدی آن را امضا کنند.
دونالد ترامپ: رئیس‌جمهور آمریکا در گفت‌وگوی رسانه‌ای روز پنجشنبه خود با اشاره به اینکه پیشرفت زیادی در مذاکرات با ایران داشته‌ایم، تأکید کرد که ممکن است در آینده شگفت‌زده شوید؛ موضوعی که رسانه‌ها از آن به‌عنوان «توافق قریب‌الوقوع با ایران» تعبیر کردند.
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا: تمی بروس در نشست خبری اخیر خود با خبرنگاران درباره قریب‌الوقوع‌بودن توافق با ایران گفت: ایران پای میز مذاکره است و پیشرفت حاصل شده است.
موضع ایران:
مسیر واقعی توافق: سیدعباس عراقچی، وزیر امورخارجه ایران روز پنجشنبه طی پستی در فضای مجازی به گمانه‌زنی‌ها درباره «توافق قریب‌الوقوع میان ایران و آمریکا» واکنش نشان داد و نوشت: مطمئن نیستم واقعا در چنین نقطه‌ای قرار داشته باشیم.
وی درعین‌حال تأکید کرد که ایران با صداقت به‌دنبال راه‌حل دیپلماتیکی است که منافع همه طرف‌ها را تأمین کند؛ اما این مستلزم توافقی است که همه تحریم‌ها را لغو و حقوق هسته‌ای ایران، ازجمله غنی‌سازی را محقق کند. مسیر توافق از میز مذاکره می‌گذرد، نه از طریق رسانه‌ها.
برگ سوخته تل‌آویو
کانال۱۲ اسرائیل: ترامپ از ترس اینکه حمله احتمالی به تأسیسات هسته‌ای ایران، مذاکرات جاری با تهران را از مسیر خود خارج کند، دستور توقف هماهنگی نظامی با اسرائیل را صادر کرده‌است.
دونالد ترامپ: رئیس‌جمهور آمریکا در گفت‌وگوی رسانه‌ای اخیر خود، اگرچه از پیشرفت در مذاکرات با ایران سخن به میان آورد، اما درعین‌حال تهدیدهای نظامی خود علیه تهران را تکرار کرد و گفت: «به‌نظر من فقط 2نتیجه ممکن در رابطه با ایران وجود دارد: یکی نتیجه‌ای عاقلانه و هوشمندانه و دیگری نتیجه‌ای خشونت‌آمیز».
روزنامه معاریو: این رسانه صهیونیستی روز جمعه در ادامه جنگ روانی علیه تهران مدعی شد چند وزارتخانه این رژیم در روزهای اخیر جلسه‌ای محرمانه برای بررسی آمادگی در مورد سناریوی حمله احتمالی اسرائیل به ایران و واکنش جمهوری‌اسلامی به چنین حمله‌ای برگزار کرده‌اند.
موضع ایران:
آمادگی برای واکنش: مقام‌های سیاسی-نظامی ایران در روزهای اخیر بارها تأکید کرده‌اند که نیروهای مسلح ایران برای مواجهه با هر تهدیدی در اوج آمادگی قرار دارند و هر اقدام حماقت‌آمیزی علیه کشور با پاسخ قاطع و سریع جمهوری اسلامی مواجه خواهد شد.
واقعیت ماجرا: استیو بنن، استراتژیست ارشد پیشین کاخ سفید روز پنجشنبه ضمن اذعان به ناتوانی اسرائیل در مقابله با ایران، نسبت به هرگونه اقدام نظامی اسرائیل علیه ایران بدون پشتیبانی آمریکا هشدار داد و تأکید کرد که چنین حمله‌ای می‌تواند روابط آمریکا و اسرائیل را نابود و منطقه را وارد جنگی فراگیر کند.
چالش نتانیاهو: پایگاه تحلیلی «شورای آتلانتیک» اخیرا در گزارشی نوشت که اختلاف با آمریکا بر سر حمله احتمالی به تأسیسات هسته‌ای ایران می‌تواند پیامدهای فاجعه‌باری برای تل‌آویو داشته باشد. نتانیاهو در تنگنای حفظ ائتلاف داخلی و مدیریت روابط خارجی، در موقعیتی شکننده قرار دارد.
یک شکاف جدی: یک کارشناس شبکه صهیونیستی «کان» اخیرا تأکید کرد که «ترامپ متوجه شده نتانیاهو سعی دارد او را به جنگ با ایران بکشاند.
ترامپ می‌داند این فشارهای نتانیاهو بود که باعث شد وی از توافق با تهران خارج و ایران به کشوری در آستانه هسته‌ی شدن تبدیل شود. بنابراین او این‌بار می‌خواهد به‌گونه‌ای دیگر باشد و به اسرائیل اعتماد نکند».
هشدار عربستان به ایران
رویترز: خبرگزاری انگلیسی رویترز در ادامه خبرسازی‌ها و فضاسازی‌های خود درباره ایران، در گزارشی ادعا کرد که «عربستان در پیامی به ایران هشدار داده با ترامپ به توافق هسته‌ای برسد یا با خطر حمله اسرائیل رو‌به‌رو شود».
واقعیت ماجرا:
رویکرد دولت‌های عربی: پایگاه خبری آمریکایی «آکسیوس» اخیرا در گزارشی تأکید کرد که رهبران عربستان سعودی، قطر و امارات در جریان سفر اخیر رئیس‌جمهور آمریکا به غرب آسیا، با حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران مخالفت و او را تشویق کرده‌اند که به تلاش برای دستیابی به توافق هسته‌ای جدید ادامه دهد.
خبرسازی درباره غنی‌سازی
وال‌استریت ژورنال: این رسانه آمریکایی طی روزهای اخیر در گزارشی به نقل از «یک مقام ارشد آمریکایی» مدعی شد که آمریکا در حال آماده‌سازی ارائه یک «برگه شرایط» به ایران است که در آن پایان غنی‌سازی گنجانده خواهد شد.
رویترز: این خبرگزاری انگلیسی که در روزهای اخیر در خط مقدم خبرسازی ضدایرانی قرار گرفته، اخیرا در گزارشی ادعا کرد که تهران ممکن است با توقف موقت غنی‌سازی هسته‌ای موافقت کند، به‌شرطی که آمریکا حق تهران برای غنی‌سازی اورانیوم با اهداف غیرنظامی را به رسمیت بشناسد.
موضع ایران:
خط قرمز محوری ایران: ادعاها و خبرسازی‌های رسانه‌ای با کلیدواژه «توقف غنی‌سازی ایران» در حالی در روزهای اخیر بار دیگر اوج گرفته که مقام‌های ایرانی بارها تأکید کرده‌اند غنی‌سازی در داخل خاک ایران «خط قرمز» محوری جمهوری اسلامی به‌حساب می‌آید و هرگونه توافقی تنها با رعایت این خط قرمز به‌دست خواهد آمد.
نگرانی تل‌آویو: رسانه آمریکایی وال‌استریت ژورنال اخیرا در گزارشی نوشت که تل‌آویو نگران است آمریکا، در تلاش برای دستیابی سریع به یک توافق جدید هسته‌ای با ایران، برخی از بندهای کلیدی توافق را که این رژیم آنها را خطوط قرمز می‌داند، کنار بگذارد.
