قهرمانی

سرانجام هواداران تراکتور به آرزوی دیرین خود رسیدند و این تیم را بر بام فوتبال ایران دیدند. امسال و از هفته‌ها قبل‌تر بوی قهرمانی تراکتور به مشام می‌رسید و درنهایت هم این تیم در فاصله 2 بازی تا پایان فصل جام را به خانه برد. بی‌گمان چنین موفقیتی تحت‌تأثیر تنها یک عامل نیست. تراکتور در این فصل تیم خوب، پرستاره و متوازنی داشت و از سوی دیگر از ضعف و مشکلات سایر رقبا هم سود برد. سرخپوشان تبریزی تقریبا در سراسر لیگ بیست‌وچهارم کیفیت فنی‌شان را حفظ کردند و درنهایت به چیزی که حق‌شان بود رسیدند. در این میان اما حتما باید اشاره‌ای ویژه به شخص دراگان اسکوچیچ داشت؛ مربی کرواتی که بعد از تحمل بی‌مهری و جفا در تیم ملی، با نشاندن تراکتور بر قله فوتبال ایران حقانیتش را به بهترین شکل ممکن نشان داد. قهرمانی تراکتور بهانه‌ای شد تا در حضور محمد نصرتی و سیدمحسن حسینی، مدافعان سابق این تیم، نگاهی دقیق‌تر به ماجرا داشته باشیم.

تغییر نگاه
   محمد نصرتی: چند فصلی است که آقای زنوزی مالکیت باشگاه را به‌عهده دارد و او این فصل سعی کرد اشتباهات و مشکلاتی را که فصل‌های گذشته بود، مرتفع کند. مهم‌ترین رکن در فوتبال خود بازیکنان هستند. گواردیولا چندبار در مصاحبه‌هایش به این موضوع اشاره کرده و گفته مسی من را گواردیولا کرد. مالکیت، مدیریت‌، کادر فنی و هواداران تا لب خط می‌توانند بیایند و این بازیکنان هستند که به‌اصطلاح ما فوتبالی‌ها در زمین کار را در می‌آورند. تراکتور این فصل در همه خطوط بازیکنان خوبی جذب کرد و با حفظ بازیکنان باکیفیتی که از قبل داشت، توانست تیم کاملی داشته باشد. از همه مهم‌تر اینکه این بازیکنان متوجه بودند که در چه تیمی و در چه شرایطی بازی می‌کنند. قبلا تصور بازیکنان این بود که تراکتور می‌خواهد در میانه جدول باشد و خیلی ادعای قهرمانی ندارد و ذهنیت این بود که فقط پرسپولیس، استقلال و سپاهان مدعی قهرمانی‌اند. اما این فصل با اتمسفری که بین هواداران ایجاد شد، به‌خصوص در فضای مجازی، نگاه‌ها تغییر کرد، نگاه‌ها این بود که تیم می‌خواهد قهرمان شود. همه این‌ عوامل دست‌به‌دست هم داد تا این فصل تراکتور بتواند به قهرمانی برسد.

جمع کردن حاشیه‌ها
   سیدمحسن حسینی: تراکتور 2قهرمانی‌در جام‌حذفی دارد، اما قهرمانی در لیگ همان «تو چیزی دیگری» ‌است. واقعا هم قهرمانی در لیگ، یک چیز دیگر است. تراکتور فصل‌های پیش چندباری مدعی قهرمانی بود، مثل فصل چهاردهم اما نداشتن تمرکز اجازه نداد این اتفاق بیفتد. شاخصه‌ اصلی که تراکتور را این فصل قهرمان کرد، نظم و انتخاب درست کادر فنی و کادر مدیریتی بود. امسال تا آخرین لحظه همه منسجم، هم‌فکر، هم‌سو و یک‌دل بودند و در راس هم اینها هم اسکوچیچ بود که تفکر حرفه‌ای‌اش را که پیش از این در تیم ملی و تیم‌های باشگاهی‌اش نشان داده بود، در تراکتور پیاده کرد. مورد دیگر این بود که اسکوچیچ حاشیه‌های تیم را جمع کرد. بخواهید‌ نخواهید تیم‌های بزرگ حاشیه زیاد دارند، به‌خصوص تراکتور، چون سکوهای پرشوری دارد، این سکو‌ها روی برد، باخت، مساوی تأثیر می‌گذارد. محمدآقا اشاره کرد؛ بازیکن هم باید بداند کجا آمده و صرفا نباید نگاه نیمه‌حرفه‌ای نقل‌وانتقالاتی داشته باشد. وقتی تراکتور را انتخاب کردی، باید همه وجودت را با خودت بیاوری. این فصل همه این اتفاقات افتاد.

غفلت مدعیان و درایت دراگان
   نصرتی: اینکه امسال استقلال، پرسپولیس و سپاهان خوب نبودند، در قهرمانی تراکتور بی‌تأثیر نبود. این 3‌تیم به‌خصوص پرسپولیس و استقلال در همه ادوار لیگ مدعی قهرمانی بوده‌اند. امسال در پیش‌فصل این دو تیم، به همراه سپاهان و تراکتور با توجه به بازیکنانی که گرفتند و هزینه‌هایی که کردند، مدعی اصلی قهرمانی بودند. اما اگر بخواهم صادقانه بگویم، بدون طرفداری از تیم خاصی، در بین این مدعیان تراکتور بود که فوتبال خوب، بابرنامه، بانظم و شناوری انجام داد. خریدهایی که تراکتوری‌ها در کانال‌های کناری داشتند؛ دانیال اسماعیلی‌فر و محمد نادری، خیلی خوب کار کردند، مهدی ترابی در نیم‌فصل دوم بی‌نظیر بود. در کنار همه اینها تراکتور از غفلت مدعیان هم خوب استفاده کرد و به قهرمانی رسید. نکته دیگری که در این تیم می‌شد دید، هارمونی و تفاهم تاکتیکی بین همه خطوط بود؛ از خط دروازه تا خط جلو این هارمونی برقرار بود. چند بازیکن از قبل در تیم بودند، چند بازیکن هم در تیم‌ملی کنار هم بودند مثل بیرانوند و شجاع یا عارف آقاسی، دانیال اسماعیلی‌فر و... آنها شناخت خوب و کافی از هم داشتند. بازیکنان خارجی هم که این فصل تراکتور گرفت خوب بودند، ایگور... خیلی خوب، مسلط و در اختیار تیم بود و البته بدون حاشیه. این از درایت خوب اسکوچیچ بود که این بازیکنان را گرفت. اشتراکالی مهاجم تمام‌کننده خوبی است. از همه اینها بهتر دروژدک است که برگ برنده و کلید قهرمانی تراکتور بود، او در نیم‌فصل دوم فوق‌العاده کار کرد.

قهرمانی بی‌بیرو!
   حسینی: اگر حکم علی بیرو سریع‌تر از این هم می‌آمد، هیچ‌فرقی نمی‌کرد. هارمونی‌ای که آقای نصرتی اشاره کرد در تیم شکل گرفته بود و هر دروازه‌بان دیگر هم می‌ایستاد، شرایط همین بود. ولی آن حکم می‌توانست جو و تمرکز تیم را به هم بریزد. حالا اگر این مهربانی است ما هم اسمش را مهربانی می‌‌گذاریم، ایرادی ندارد، ولی این مهربانی برای دیگر تیم‌ها هم بوده. صادر شدن این حکم هم دست من و شما نبوده. البته که باید به موقع ابلاغ می‌شد و به‌دست باشگاه و بازیکن می‌رسید، ولی این مسئله نمی‌تواند به قهرمانی پرقدرت تراکتور خدشه‌ای وارد کند. تیم به‌قدری بازیکن خوب داشت که علی‌ بیرو هم نبود، به مشکل نمی‌خورد. پورحمیدی هم دروازه‌بان خیلی خوب است و سیوهای خوبی هم دارد و اگر او هم درون دروازه می‌ایستاد، از خوب بودن تراکتور چیزی کم نمی‌شد. فصل قبل او یکی از بهترین‌ دروازه‌بان‌های لیگ شده بود. در بازی با شمس‌آذر که برای تراکتور پنالتی‌ گرفتند، هواداران می‌گفتند پنالتی نمی‌خواهیم. حرف آنها این بود که سالم و با توانایی‌های خودشان قهرمان شوند و ترجیح می‌دادند این قهرمانی بدون پنالتی باشد.

لیست تیم ملی!
   نصرتی: به شخصه اگر از من بپرسند بهترین بازیکن 6-5فصل اخیر لیگ ایران کدام است، می‌‌گویم مهدی ترابی. این بازیکن این فصل واقعا فوق‌العاده کار کرد و در فصل‌هایی هم که پرسپولیس قهرمان شد، خیلی تأثیرگذار بود، این فصل هم به‌خصوص در نیم‌فصل دوم، عملکردش بی‌نظیر بود. نیم فصل اول او هم مثل بیرانوند ‌کمی تحت‌تأثیر حواشی بود. به هر حال تراکتور این فصل هدفمند یارگیری کرد، به‌خصوص در پست‌های ضعیف. سال‌های پیش که در تراکتور بودم، روی ضعف‌ها کاملا اشراف داشتم، لیستی را که خمس داد یا قبلش ساغلام داده بود، یادم است. لیست ساغلام را باهم چک کردیم، در آن مقطع آقای خطیر مسئول بود و در یک برنامه‌ای گفته بود ساغلام لیست تیم ملی را به ما داده. برای تیمی که داعیه قهرمانی دارد، باید لیست پروپیمانی می‌دادیم و بازیکنان باکیفیتی می‌‌گرفتیم. لیستی هم که خمس تهیه کرده بود، لیست خوبی بود ولی بعضی از بازیکنان را یا خود باشگاه نتوانست بگیرد یا نفراتی مثل رضا اسدی ترجیح دادند از تیم جدا شوند. این فصل آقای زنوزی سر کیسه را به‌اصطلاح شل‌تر کرد و بازیکنان خارجی هم که آمدند خیلی خوب بودند که در این مورد باید نمره بالایی به اسکوچیچ بدهیم، چون همه خارجی‌ها به جز آلوز که از قبل با باشگاه قرارداد داشت، با نظر خود اسکوچیچ جذب شدند. سال‌های گذشته بازیکنان خارجی که تراکتور می‌گرفت کیفیت خوبی نداشتند. یکی از فاکتورهای قهرمانی حضور این 3‌بازیکن خارجی بود. البته به‌نظر خودم بهترین خرید تراکتور خود اسکوچیچ بود.
   حسینی:  من علی ‌بیرانوند را بهترین خرید تراکتور می‌دانم. گلر 70درصد تیم است. بازی با پای بیرانوند، سیوهایی که داشت و... خیلی در موفقیت‌های تیم تأثیرگذار بود. کار گلر گل‌خوردن است ولی بیرو در اغلب صحنه‌ها همیشه موفق بوده، سیوهای خوبی داشته و از نظر روحی هم تیم را بالا برده. او گلر اول ملی است و تأثیرات خوبی هم داشته.

اعاده حیثیت
   نصرتی: سازگاری مربیان کروات با فوتبال ایران خوب بوده. سرآمد همه آنها برانکوست ولی قبل از برانکو هم استانکو در فوتبال ایران بوده، بلاژویچ، یا خدا بیامرز فرانچیچ که فولاد را قهرمان کرد، یا بگوویچ، زلاتکو کرانچار و لوکا بوناچیچ. در صربستان مربیگری فوتبال را آکادمیک آموزش می‌دهند، مربیان خوبی دارند که بعضی از آنها در کشورهای اروپایی سطح بالا هم کار می‌کنند. دراگان هم از این قاعده مستثنی نیست. او سال اولی که به ایران آمد، کارش را با ملوان شروع کرد، بازیکنانی که از ملوان به تیم ملی دعوت می‌شدند، از دراگان خیلی تعریف می‌‌کردند، مثلا امیرحسین فشنگچی می‌گفت مربی خیلی خوبی است و سعی می‌کند توانایی بازیکن را بالا ببرد و صد بازیکن را از خود بازیکن بیرون می‌کشد. در مقدماتی جام‌جهانی2022سرمربیگری تیم را به آقای گل‌محمدی، دایی و چند نفر دیگر حتی به مربیان سطح پایین‌تر هم پیشنهاد داده بودند اما کسی قبول نکرد. دراگان این پیشنهاد را یک شانس دید، پذیرفت و انصافا خوب هم کار کرد. پاداش این عملکرد خوب هم حضور در جام‌جهانی بود که به او داده نشد. اسکوچیچ با ناراحتی کشورمان را ترک کرد ولی برای اعاده حیثیت و اثبات حقانیت خودش دوباره به ایران آمد و درست است که از پرسپولیس هم  پیشنهاد داشت ولی با انتخاب تراکتور تصمیم منطقی گرفت. باشگاه با نظر خود او بازیکن گرفت و شاید حضور خود او در تیم هم در جذب بعضی از بازیکنان دخیل بوده باشد. اسکوچیچ توانست بعضی از بازیکنانی را که فصل‌های قبل افتی داشتند، به‌خصوص امیرحسین حسین‌زاده که از نظر من این فصل بهترین بازیکن تراکتور بود، احیا کند. می‌توانم بگویم بهترین خرید این فصل تراکتور خود اسکوچیچ بود.

احیای حق
   حسینی:  من با شجاع همسایه بوده‌ام و می‌دانم که حواشی او را خیلی تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. بازی کردن در تراکتور روحیه‌ خاصی را می‌طلبد، اینکه حق خودت را باید خودت بگیری، چه در مصاحبه، چه در زمین، چه از داور. در بازی با فولاد نمی‌دانم چرا سر صحنه‌ خطای 18قدم باید برق VAR قطع می‌شد و تصویرمی‌رفت. در آن صحنه ما که صدا را نمی‌شنیدیم ولی علیرضا می‌گفت تا VAR نیاید، ما به بازی ادامه نمی‌دهیم. آن اتفاقات به بازیکن ربطی ندارد و باید تمرکز خودش را برای بازی حفظ کند، ولی آنها به‌عنوان بازیکنان ملی و بزرگ تیم، این حق را داشتند که احیای حق کنند. باید بازیکن چه در تمرین و چه در بازی، همه تمرکزش روی مسایل فنی خودش باشد. اما شرایط تراکتور فرق می‌کند، خاصیت این تیم این است که همه آنجا متعصب هستند، از تدارکاتچی تیم گرفته تا مالک و هواداران.

سرمربی خونه‌به‌خونه
   حسینی:   اسکوچیچ را به‌خاطر اینکه در یک مقطعی سرمربی خونه‌به‌خونه بوده، می‌زنند. این در حالی است که می‌گویند پپ گواردیولا هم مربیگری‌‌اش را از لیگ یک قطر شروع کرده. این اصلا ایرادی نیست و اتفاقا امتیاز بزرگی برای این مربیان است. اسکوچیچ می‌تواند بگوید لیگ یک ایران را دیده‌ام، لیگ برتر را هم دیده‌ام و شناخت کافی دارم. پاداشی را که گفتید نمی‌دانم چه شد، اما تا نباشد چیزکی مردم نگویند چیزها. چرا این همه مربی ولی باز هم برای جام‌جهانی کی‌روش آمد؟ انتخاب تاج بود و باید جوابگو هم می‌بود. اگر اسکوچیچ برای جام‌جهانی می‌ماند، می‌شد اتفاقات خوبی رقم بخورد. به هر حال او به لیگ ایران برگشت و تراکتور را قهرمان کرد. اسکوچیچ چالش‌های بزرگ را انتخاب می‌کند. این به روحیه جنگنده او برمی‌گردد.
   نصرتی:  تیم برای جام‌جهانی فرصت محدودی برای آماده‌سازی داشت و به‌نظر من اگر همان کادر حفظ می‌شد، می‌توانست خیلی مثمرثمرتر باشد. نظر تاج و همکارانشان این بود که کی‌روش شناخت بیشتری از حریفان دارد و چون ایران با تیم‌های قدرتمند انگلیس و آمریکا بازی دارد، بهتر است او سرمربی باشد. تیم دراگان فوتبال شناور و رو به جلویی بازی می‌‌کرد و شاید تاج و مشاورانشان به این جمع‌بندی رسیده بودند چون انگلیس قوی است یا بازی با آمریکا حساس است، بهتر است با سبک‌و‌سیاق کی‌روش و دفاعی بازی کنیم و به ضدحملات چشم داشته باشیم که البته این مدل دیگر در فوتبال روز دنیا جواب نمی‌دهد. کی‌روش در جام‌جهانی2018همه ایده‌هایش را خرج کرده بود و برای 2022دیگر چیزی برای ارائه نداشت. برای 2006هم می‌‌گفتند به جای برانکو یکی مربی خارجی بهتر باید کنار تیم باشد ولی من ترجیح می‌دادم خود برانکو سرمربی باشد.

کمک خداداد
   نصرتی: در تیم‌ها و باشگاه‌های بزرگ باید افراد بزرگ فعالیت کنند. تراکتور در قیاس با پرسپولیس، استقلال و سپاهان، از این نظر ضعیف‌تر عمل کرده بود و این فصل به این نتیجه رسید با افراد بزرگی که در فوتبال ما هستند، همکاری کند.

از قلعه‌نویی تا بایرن‌مونیخ
   نصرتی: آقای قلعه‌نویی همیشه می‌گفت تیم‌هایی که در نقل‌وانتقالات خوب عمل کنند، 12امتیاز از بقیه تیم‌ها جلوتر هستند. مطلبی را در یکی از سایت‌ها خواندم که نوشته بود، بایرن‌مونیخ همیشه در بوندس‌لیگا سعی می‌کند بازیکنان شاخص دیگر تیم‌ها را بگیرد، شاید بعضی از آن بازیکنان را هم روی نیمکت بگذارد ولی هدفش این است که رقبا را ضعیف‌تر و خودش را قوی‌تر کند. اینها بحث‌هایی است که در مورد نقل‌وانتقالاتی این فصل تراکتور می‌شود.

نصرتی
اسکوچیچ با ناراحتی کشورمان را ترک کرد ولی برای اعاده حیثیت و اثبات حقانیت خودش دوباره به ایران آمد و درست است که از پرسپولیس هم  پیشنهاد داشت ولی با انتخاب تراکتور تصمیم منطقی گرفت

حسینی
اگر حکم علی بیرو سریع‌تر از این هم می‌آمد، هیچ‌فرقی نمی‌کرد. حالا اگر این مهربانی است ما هم اسمش را مهربانی می‌‌گذاریم، ایرادی ندارد، ولی این مهربانی برای دیگر تیم‌ها هم بوده. صادر شدن این حکم هم دست من و شما نبوده. ولی این مسئله نمی‌تواند به قهرمانی پرقدرت تراکتور خدشه‌ای وارد کند

پایان‌بندی
   نصرتی: در مورد هواداران باید بگویم، یکپارچگی آنها مهم بود. فصل‌های قبل اختلاف‌‌نظرهایی بود. خود آنها یک شعار دارند:«بیر تیم، بیر یول»، یعنی یک تیم یک مسیر که آن مسیر، مسیر قهرمانی است. یکپارچگی هواداران خیلی به قهرمانی تیم کمک کرد.
   حسینی:   برای جشن قهرمانی جای تونی اولیویرا و امیر قلعه‌نویی خالی است. سالی که تراکتور برای اولین‌بار نایب‌قهرمان لیگ شد، قلعه‌نویی سرمربی تیم بود و در آن فصل به‌خصوص در بازی با استقلال در تبریز سر پنالتی‌هایی که برای حریف گرفتند خیلی حاشیه‌ بود. آن سال هم حق تیم قهرمانی بود.
   نصرتی: جای تونی هم خالی است. من هنوز با او ارتباط دارم و جویای احوالش هستم. تونی همیشه می‌گوید دوست دارم قبل از مرگم یک‌بار دیگر به تراکتور بیایم. اگر باشگاه این صحبت‌ها را می‌شنود، خوب است که از او دعوت کند. بازیکنان خارجی هم در این محفل‌ها باشند، خوب است. مثلا فلایو لوپز یا ادینیو را می‌شود دعوت کرد.