
هندوانه مشکوک ایرانی
اصل ماجرای فیلم جنجالی درباره هندوانه ایرانی چیست؟

مریم سرخوش-روزنامهنگار
انتشار یک فیلم از سنجش سموم یک هندوانه منسوب به ایران که نشان میدهد حاوی نیترات بالاست (۵برابر استاندارد)، در فضای مجازی بحثبرانگیز شده است. این فیلم را یک ایرانی ساکن مسکو منتشر و انتقاد کرده که آیا صادرات محصولات استاندارد از سوی جمهوری اسلامی ایران سخت است؟ این در حالی است که بسیاری از کارشناسان در حوزه غذا و محصولات کشاورزی در واکنش به این فیلم، اعلام کردهاند که چنین ادعایی به چند دلیل مشخص از اساس کذب است و باید بهعنوان یک غرضورزی با کشاورزی ایران و البته تبلیغ محصول هندوانه یک منطقه دیگر درنظر گرفته شود.
یکی از این کارشناسان در اینباره به همشهری میگوید: لزوما نیترات از طریق کود شیمیایی جذب محصول نمیشود و خاک هم میتواند حاوی نیترات باشد. اما نکته مهمی که باید به آن توجه شود، این است که هر محصول وارداتی قبل از ورود به بازار مصرف هر کشوری در گمرک از دل سختترین آزمایشها رد میشود و تأییدیه چندین سازمان را دریافت میکند. نیترات هم جزو این آزمایشهاست و اگر مشکلی در اینباره وجود داشته باشد به هیچ عنوان اجازه ورود به بازار را پیدا نمیکند.
رضا مروتی ادامه میدهد: اینطور نیست که کسی یک نیتراتسنج دستش بگیرد و در بازار مصرف محصولی را سنجش و ادعا کند که این هندوانه را خریداری نکنید و محصول تولیدی منطقه دیگر را بخرید. این فایل و صحبتهایی که پیرامون آن مطرح شده از اساس غلط است و آن فرد هم قصد تخریب کشاورزی ایران را داشته است. ضمن اینکه در این فیلم بهطور واضح نامی از هندوانه ایران شنیده نمیشود.
بهگفته این کارشناس، برای ورود هندوانه یا فلفل ایران به روسیه یا سایر صیفیجات به سایر کشورها تمام آزمایشها برای نیترات و باقیمانده سموم کشاورزی انجام میشود. او تأکید میکند: در رد ادعای مطرحشده در این فیلم همین نکته کافی است که قوانین صادرات و واردات هر کشور بهگونهای است که اگر هر محصولی دچار آلودگی باشد، بهعنوان محصول نامناسب امحا میشود. قطعا محصولی که وارد بازار مصرف این کشور شده از ویژگیهای گمرکی عبور کرده است.
رپرتاژ آگهی برای هندوانه داغستان
دکتر محمدکاظم عطاری، پزشک و پژوهشگر پزشکی اجتماعی با رد فرضیه روسها در اینباره نوشته: بیشتر این دستگاهها، مخصوصاً مدلهای مصرف خانگی، دقت بالایی مانند آزمایشگاههای تخصصی ندارند. اینها بیشتر برای نمایش تبلیغاتی یا استفاده عمومی طراحی شدهاند و در بسیاری موارد، از این دستگاهها بیشتر برای ایجاد نگرانی یا جلب توجه استفاده میشود تا ارزیابی علمی دقیق. ادعای «۵برابر حد مجازبودن نیترات» بدون ارائه نتایج آزمایشگاهی معتبر غیرعلمی است. ادعای سرطانزابودن هندوانههای ایرانی نیاز به بررسی علمی و مدارک آزمایشگاهی دارد و صرف استفاده از یک دستگاه خانگی برای نتیجهگیری فقط یک شوی تبلیغاتی است. بهعلاوه، سلطان خامزایف، نماینده مجلس دومای روسیه، خودش اهل جمهوری داغستان در جنوب روسیه است و بیشتر بستگان او در اطراف دریای خزر به تولید و تجارت هندوانه شهرت دارند. پس کاملا واضح است که رپرتاژ آگهی این نماینده دومای روسیه، برای تبلیغ محصولات خانوادگی است و جنبه علمی ندارد.