میراث آبی نیاوران

قنات تکیه نیاوران، یکی از قدیمی‌ترین قنات‌های شهر تهران است که هنوز جاری است. تکیه نیاوران، بنایی قاجاری است که در سال 1237 شمسی به دستور ناصرالدین‌شاه ساخته شد، و از آب آن برای مصرف مراسم تکیه و تعزیه‌ استفاده می‌کردند. ناصرالدین‌شاه که علاقه زیادی به نیاوران و مراسم تعزیه داشت، این تکیه را برای ایام محرم در ییلاق نیاوران بنا کرد و قنات تکیه نقش‌مهمی در رونق روستای نیاوران داشت. سیدمهدی اعرابی ­در باره سرچشمه این قنات می‌گوید: «موقعیت جغرافیایی این قنات در ضلع شمال غربی کاخ نیاوران و در نزدیکی حسینیه و تکیه نیاوران قرار دارد. این قنات که به نام قنات نیاوران یا قنات شمالی نیز شناخته می‌شود، آب را از دامنه‌های البرز به باغ‌ها، خانه‌ها و تکیه نیاوران هدایت می‌کرد.»
به گفته این شمیران­‌پژوه، علاوه بر این، قنات‌های حکیم و ملک نیز از دیگر قنات‌های معروف نیاوران بودند که به دلیل وجود استخری در مسیرشان، به نام قنات استخر نیز شناخته می‌شدند. این قنات‌ها که در محدوده‌ کاخ نیاوران قرار داشتند، آب مورد نیاز باغ‌های سلطنتی و عمارت‌های اطراف را تأمین می‌کرد و هنوز جریان دارد.