وام فوری؛ حکایت آش نخورده

رابعه تیموری-  ‌روزنامه نگار

اگر سر به زیر و بی‌هوا در کوچه و خیابان قدم بزنید، تبلیغات‌شان را زیر پایتان و روی آسفالت و سنگفرش معابر می‌بینید. در و دیوار شهر هم از آگهی‌های پرهیاهویشان در امان نیست. در فضای مجازی هم بوق‌و‌کرنایشان را زمین نمی‌گذارند و آنقدر از مزایای خدماتشان می‌گویند که مخاطبانشان متقاعد شوند با اعتماد به آنها هفت‌خان دریافت وام‌های بانکی را آسان و بی‌دردسر پشت سر می‌گذرانند و تسهیلاتی پرسود و بی‌زیان دریافت می‌کنند: «وام میلیاردی در کمتر از 24ساعت، کم‌بهره، بدون ضامن، با بازپرداخت طولانی مدت....» در آگهی‌های کاغذی و آنلاین این شرکت‌های حقیقی و مجازی خوش‌خبر که شمارشان هم کم نیست، آنقدر شرایط اعطای تسهیلات رؤیایی است که نه‌تنها پلیس فتا‌ که ما را هم واداشته از چند و چون کارشان سردر‌آوریم.

مزایای وسوسه‌کننده
قسمت جالب ماجرا آدرس دفتر این شرکت است: آپارتمانی اداری در یکی از برج‌های بلند‌بالای شمال تهران. اطراف دفتر شرکت حتی یک آگهی از این شرکت یا مراکز مشابه دیده نمی‌شود و این خدمات و بده‌بستان‌های آنها فقط برای مردم مرکز و جنوب شهر تهران است. بر سر‌در دفتر هم نام و عنوانی دیده نمی‌شود، ولی اپراتور و منشی شرکت تنها عضو پر‌سر‌و‌زبانشان نیست و تعداد فراوان پرونده‌هایی که روی میز‌شان انباشته شده، نشان می‌دهد به اندازه کافی در جذب مشتری مهارت دارند. شرایط اعطای وام در آگهی‌هایی که در فضای مجازی منتشر شده‌اند، وسوسه‌کننده‌تر است و امکانات و مزایای جذابی مانند تحویل وام 20روزه، دریافت وام بدون نیاز به پیش‌پرداخت و سپرده‌گذاری و.... در آنها قید شده است. در اغلب این آگهی‌ها یک شماره همراه تنها مسیر ارتباط با آگهی‌دهنده است که در اغلب ساعات شبانه‌روز پاسخگو و در دسترس است، اما در کنار فهرست بلندبالای مدارکی که از مشتری درخواست می‌کنند، مبلغی را به‌عنوان پیش‌پرداخت، هزینه تأیید امضا، تأیید رسید و هزینه مالیات تعیین و دریافت می‌کنند که تقریبا نیمی از مبلغ وام را شامل می‌شود!

ضمانت‌های عجیب و غریب
در آگهی تبلیغاتی یکی از شرکت‌های اعطا‌کننده تسهیلات بانکی 4خط ثابت و 6خط تلفن همراه قید شده که با هر کدام تماس می‌گیریم، خانم منشی پرحوصله‌ای پاسخگو‌ست و شرایط دریافت تسهیلات را مو‌به‌مو بازگو می‌کند: «وامی که دریافت می‌کنید، از بانک.... است. مبلغ آن 50میلیون تومان با بازپرداخت 2ساله و 3ساله است و شما مجموعا 100میلیون تومان بازپرداخت به بانک دارید.» تا اینجای ماجرا یک نکته روشن می‌شود: سود این تسهیلات چندین برابر مقدار قانونی آن است و خانم منشی دلیلش را اینطور توضیح می‌دهد: «شما در واقع امتیاز وام شخص دیگری را می‌خرید و ما هم حق و حقوق خود را از همین درصد پرداختی مازاد شما دریافت می‌کنیم.» وقتی خانم منشی پرسرو‌زبان می‌گوید برای گرفتن وام به ضامن و گواهی کسر از حقوق نیازی نیست، به صادقانه‌بودن بخشی از تبلیغاتشان خوشبین می‌شویم، اما قضیه طور دیگری است و شرط داشتن ضامن منتفی نیست. او می‌گوید: «شما یک سفته 50میلیونی در وجه شرکت و یک سیم‌کارت که به نام خودتان باشد، نزد ما به امانت می‌گذارید و با سفته‌های 150میلیون تومانی که در وجه بانک می‌کشید، شما و یکی از مشتریان دیگر ما ضامن یکدیگر می‌شوید.» توضیحات او برای گرفتن سیم‌کارت و حکایت ضمانت، توجیهی عجیب و غریب به‌نظر می‌رسد: «شما چون امتیاز وام شخص دیگری را خریداری کرده‌اید، باید 4برابر مقدار وام، سفته بدهید. این سیم‌کارت هم به‌عنوان ضمانت گرفته می‌شود!»