
ترامپ طرحی برای مالکیت غزه ارائه کرده است؟

هونگدا فن؛ استاد دانشگاه شانگهای چین
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل گفته: «آمریکا مدیریت نوار غزه را برعهده خواهد گرفت... ما مالک آنجا خواهیم بود.» او همچنین گفت که آوارگان فلسطینی در نوار غزه باید بهطور دائم درخارج از این منطقه اسکان داده شوند.در واقع، این نخستین بار نیست که دونالد ترامپ طرحی را برای پاکسازی نوار غزه پیشنهاد میکند. او پیشتر نیز در 25ژانویه، آشکارا پیشنهاد نقل مکان ساکنان نوار غزه به اردن و مصر را داد. براساس چشمانداز ترامپ، غزه بهعنوان یک پروژه املاک و مستغلات توسعه مییابد و به بهشت ثروتمندان تبدیل خواهد شد. با این حال، غزه تنها مکانی برای توسعه املاک نیست، بلکه بخشی از مسئله فلسطین هم هست که نگاه صرفاً تجاری به آن سرشار از پیامدهای سیاسی و قومی بسیار نامناسب است. علاوه بر این، وضعیت توسعه کنونی مصر و اردن که دونالد ترامپ آنها را بهعنوان مقصد مهاجرت ساکنان غزه تعیین کرده است، ایدهآل نیست؛ بنابراین هم عبدالفتاح السیسی، رئیسجمهور مصر و هم ملک عبدالله، پادشاه اردن به صراحت از پذیرش مهاجران غزه طبق برنامه ترامپ خودداری کردهاند. پس چرا رئیسجمهور آمریکا درحالیکه میداند طرحش با مشکلات متعددی مواجه است، چنین نظراتی را بیان کرد و همچنان بر اجرایی شدن آن اصرار دارد؟
اول، دونالد ترامپ به مسائل سیاسی از منظر تجاری نگاه میکند. در سالهای اخیر خاورمیانه به منطقه اصلی تمرکز برای سازمان ترامپ تبدیل شده است. جرد کوشنر، داماد ترامپ در مصاحبهای در دانشگاه هاروارد گفته است که اگر مردم بر توسعه معیشت تمرکز کنند، املاک و مستغلات ساحلی غزه بسیار ارزشمند خواهد بود. او همچنین گفته که تمام تلاش خود را میکند تا اول فلسطینیان را به بیرون از نوار غزه منتقل و سپس این محل را پاکسازی کند.
دوم، دونالد ترامپ بهدنبال کاستن از فشار بر تلآویو و حمایت از بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل است. ترامپ با این طرح، همچنین رویکرد مماشات با نیروهای طرفدار اسرائیل در داخل آمریکا را در پیش گرفته است.
سوم، یکی دیگر از اهداف ترامپ، ایجاد روابط جدید آمریکا با خاورمیانه است. دولت آمریکا با تغییر در شرایط منطقهای در خاورمیانه و همچنین رقابت شدید بین قدرتهای بزرگ جهانی، تمایل دارد تا روابط خود را با دولتها در خاورمیانه تقویت کند.
چهارم، از دیگر اهداف رئیسجمهور آمریکا دستیابی به شهرت شخصی است. ترامپ که چندین بار نامزد جایزه صلح نوبل شده است، اگر بتواند به برخی دستاوردهای دیپلماتیک در خاورمیانه پیچیده دست یابد، یا صرفاً نگرانی مثبتی نسبت به خاورمیانه از خود نشان دهد، ممکن است این جایزه را از آن خود کند.
اگر طرح ترامپ برای مالکیت بر غزه یا پاکسازی غزه قابل اجرا باشد، کل جامعه بینالمللی با آینده بسیار ترسناکی روبهرو خواهد شد و این یعنی شکست قوانین بینالمللی.