
مافیای دستفروشی علیه شهر
همراه با مقامهای قضایی و مدیران شهری در نقاطی از تهران که بیشترین دستفروش ها را دارند

پریسا نوری-روزنامهنگار
ساماندهی دستفروشان و رفع سدمعبر از پیادهروها موضوعی است که در دوره اخیر مدیریت شهری بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته است. اهمیت این موضوع تا اندازهای است که با وجود تعطیلی همه ارگانهای دولتی و غیردولتی پایتخت بهدلیل برودت هوا، قرارگاه اجتماعی با این موضوع و حضور مقام های قضایی و مدیران شهری برگزار شد و پس از آن شرکتکنندگان به بازدید از چند محور شلوغ در مرکز شهر رفتند. گزارشی از این بازدید و مهمترین صحبتهای مطرح شده در این نشست را در ادامه بخوانید.
مقصد اول
بازارچه سرمد ولیعصر
جای شکرش باقی است
ساعت 11صبح، اعضای قرارگاه به بازارچه سرمد در محدوده چهارراه ولیعصر سر میزنند؛ بازارچهای با 108غرفه که از 5ماه پیش برای فعالیت دستفروشان چهارراه ولیعصر و محدوده تئاتر شهر دایر شده است. اعضای قرارگاه از غرفهداران درباره وضعیت کسبوکارشان میپرسند. جوانی که غرفه فروش پوشاک دارد میگوید: «از 5سال پیش در پیادهروی خیابان ولیعصر بساط پهن میکردم و 4ماهی میشود که اینجا آمدهام.» ولیالله مهبودی، معاون دادستان کل کشور میپرسد از کسبوکارت راضی هستی؟ غرفهدار میگوید: «راستش را بخواهید درآمدم اینجا خیلی کمتر از بیرون است، اما همین که کرایه نمیدهم و زیر آفتاب و برف و باران سقفی بالای سرمان است و هرشب نمیخواهیم اجناسمان را جمع کنیم و ببریم جای شکرش باقی است.»
بساط همه دستفروشان را جمع کنید
بازارچه نسبتا خلوت است و حضور اعضای قرارگاه و هیأت همراه توجه غرفهداران و مشتریان را جلب میکند. چند نفر از غرفهداران دور اعضای قرارگاه جمع میشوند تا به نمایندگی از بقیه حرفهایشان را بزنند. یکی از کاسبها میگوید: «باید برای این بازارچه تبلیغ کنند تا مردم اینجا را بشناسند و مشتریان بیشتری بیایند.» دیگری هم معتقد است: «اینجا نگهبان دارد و امنیتش تامین شده، آب و برق هم داریم فقط مثل قبل مشتری نداریم. غرفهدار پا به سن گذاشتهای هم به نمایندگی از همکارانش درخواستش را اینطور طرح میکند: «قبول داریم که پهنکردن بساط در پیادهرو و سد معبر خلاف قانون است و از اینکه در این بازارچه سروسامان گرفتهایم راضی هستیم؛ فقط حرفمان این است که بقیه دستفروشان محدوده را هم جمعآوری کنید. مثلا در خیابان انقلاب و جمهوری پر از دستفروش است و با وجود آنها مشتریها کمتر سراغ ما در داخل بازارچه میآیند.»
مقصد دوم-خیابان جمهوری
معرفی اتباع غیرمجاز به قانون
مقصد بعدی اعضای قرارگاه خیابان جمهوری حد فاصل چهارراه ولیعصر تا خیابان انقلاب است. بخشی از پیادهراه این محدوده هنوز در تصرف بساطگستران است. مجتبی اقوامی پناه، مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران توضیح میدهد که ساماندهی دستفروشان این محور و محدوده خیابان در دستور کار است و از 25بهمنماه با اخطار و تذکر شفاهی شروع شده و تاکنون 84دستفروش کتاب در این محدوده شناسایی شدهاند که بهزودی در بازاری در ضلع شمالی خیابان کارگر با 100غرفه ساماندهی
می شوند. صادقی، معاون پیشگیری از وقوع جرم دادستان کشور با برخی دستفروشان گفتوگو میکند و از آنها میخواهد برای حفظ حقوق شهروندان با شهرداری همکاری و در بازاری که به این منظور فراهم شده فعالیت کنند. در این گفتوگوها مشخص میشود برخی از دستفروشان جزو اتباع هستند. معاون دادستان تأکید میکند اتباع غیرمجاز شناسایی و به دستگاههای ذیربط معرفی شوند.
مقصد پایانی- خیابان انقلاب
پای مافیای دستفروشی درمیان است
ادامه بازدید اعضای قرارگاه به پیادهراه شمالی خیابان انقلاب و خیابان کارگر منتهی میشود. یکی از دستفروشان این محدوده که نوجوانی ریزجثه است، میگوید: «این بساط و خیلی از بساطهای این خیابان متعلق به چند نفر است و ما فقط فروشنده هستیم و ماهی 15میلیون تومان حقوق میگیریم.» مهبودی، معاون حقوق عامه و پیشگیری از جرم دادسرای عمومی و انقلاب تهران دستور بررسی و رسیدگی فوری به این موضوع را میدهد و تأکید میکند: «قانون با مافیای دستفروشی با جدیت برخورد میکند.» در ضلع شمالی خیابان کارگر، اقوامیپناه زمین آسفالت محصور قبل از خیابان ادوارد براون را نشان میدهد و میگوید: «این زمین به وسعت 500مترمربع قرار است به بازار جدیدی برای ساماندهی دستفروشان میدان انقلاب تبدیل شود.»
دستفروشان مترو در اولویت ساماندهی هستند
مجتبی اقوامیپناه، مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر:تاکنون 1800دستفروش در مترو شناسایی شدهاند که واجد شرایط لازم برای استقرار در بازارهای فاخر هستند و این دستفروشان در اولویت ساماندهی و استقرار در این بازارها قرار میگیرند. همچنین بیش از ۲هزار و ۵۰۰نفر از دستفروشان شهر تهران در درگاه ملی مجوزها ثبتنام کردهاند. در طرح تعالی دستفروشان تمام ملاحظات و کرامتهای انسانی و همچنین حق و حقوق شهروندان دیده شده و ما بهدنبال این هستیم که دستفروشان توانمند شوند.
لزوم تعامل نهادها برای ساماندهی شهر
ولیالله مهبودی، معاون حقوق عامه و پیشگیری از وقوع جرم دادسرای عمومی و انقلاب تهران: شهرداری تهران موظف است با تعامل فعال با نهادهای ذیربط و بهرهگیری از ظرفیتهای قانونی، اقدامات لازم را در راستای توسعه اقتصادی، ساماندهی مشاغل و مدیریت شهری انجام دهد. باید برنامه اجرایی دقیق و زمانبندیشدهای برای سال۱۴۰۴ تهیه شود و ضروری است که اهداف، راهبردهای عملیاتی و زمانبندی اجرای برنامهها شفاف باشد تا بتوان میزان پیشرفت و تحقق آنها را سنجید.
دادستانی در اجرای قانون کنار شهرداری ایستاده است
عسگر جلالیان، معاون حقوق بشر و امور بینالملل وزارت دادگستری: دادستانی استان تهران و دادستانی کل کشور با تمام قدرت در کنار شهرداری تهران و شهرداران مناطق در اجرای قوانین شهری ایستاده است. در اجرای موضوعاتی چون آرای کمیسیون بند۲٠ و رفع سد معبر آمادگی همراهی کامل با مدیریت شهری را برای ایجاد انضباط شهری داریم.
معضل دستفروشی را نمیتوان با اقدامات ضربتی رفع کرد
محمدحسین صادقی، معاون پیشگیری از وقوع جرم و آسیبهای اجتماعی دادستانی کل کشور: پدیده دستفروشی سالهاست که وجود دارد و نمیتوان آن را صرفا با اقدامات ضربتی حل کرد، مدیریت این موضوع نیازمند یک نگاه عمیق، برنامهریزی کارشناسی و اقناعسازی عمومی است. مواجهه سرکوبگرانه نهتنها مسئله را حل نمیکند، بلکه منجر به ایجاد تنش اجتماعی و حتی درگیریهای ناخواسته میشود.