وقتی تهران زیرزمینی شد

سیدسروش طباطبایی‌پور

مترو؛ این مار خوش‌خط‌وخال که مسافران خسته از راهش را در دل زمین می‌چرخاند و آنها را ایستگاه‌به‌ایستگاه به مقصدشان نزدیک‌تر می‌کند و فردا روز تولد نخستین خط متروی درون‌شهری تهران است؛ یعنی درست 25سال پیش در چنین روزی، خط شماره2 تهران، حدفاصل میدان امام خمینی(ره) تا میدان صادقیه به بهره‌برداری رسید؛ با هزینه‌ای درحدود 400میلیارد ریال و (250میلیون دلار) و توان جابه‌جایی 640هزار مسافردر هر روز. این خط که بخش غربی خط2 تهران را شامل می‌شد، در آن مرحله 10کیلومتر طول داشت و مسافرانش را در 8ایستگاه سوار یا پیاده می‌کرد. قیمت بلیت این خط مترو برای آن‌روزها 300ریال درنظر گرفته شده بود.

مکث
خط2،  نماد متروی تهران

اکنون این خط با 22ایستگاه و طول 26کیلومتر شرق تهران را به غرب وصل می‌کند و مسافران را از ایستگاه فرهنگسرا به میدان امام خمینی(ره) و آنگاه به ایستگاه صادقیه می‌رساند. یکی از پرترددترین خط‌های مترو البته همین خط است و شاید ایستگاه میدان امام‌خمینی(ره) در مرکز تهران، این‌روزها با حدود 18هزار مترمربع فضای سرپوشیده و عمق حدود 20متری زمین، شلوغ‌ترین ایستگاه کشور باشد.

اولین خط مترو
نخستین خط متروی تهران البته خط تهران-کرج به طول 31کیلومتر بود که یک سال قبل از خط2 در 16اسفند سال1377 متولد شد. این خط سرآغازی بر فعالیت صنعت مترو بود و تلاش‌های کارشناسان را که از سال1350 در کشور در قالب مطالعات اجتماعی، اقتصادی و ترافیکی شهر تهران آغاز شده بود، به ثمر نشاند.

ترین‌های متروی تهران
ترین‌های متروی تهران بعد از ربع‌قرن هم خواندنی است. قدیمی‌ترین خط درون‌شهری تهران همین خط2 است؛ اما خط‌یک مترو که میدان تجریش را با 29ایستگاه به کهریزک در جنوب تهران وصل می‌کند با طول 36کیلومتر، طولانی‌ترین خط متروی تهران است. شما می‌توانید با سفر با خط7 مترو  در ایستگاه برج میلاد، عمیق‌ترین ایستگاه را تجربه کنید و اگر از ایستادن روی پله‌های برقی مترو لذت می‌برید، بد نیست بدانید که ایستگاه هلال‌احمر همین خط با ارتفاع بیش از 18متر، بلندترین پله‌برقی را در ایستگاه‌های مترو دارد.

قصه‌ای که ادامه دارد
قصه بهره‌برداری از متروی تهران ربع‌قرن است که آغاز شده و البته هنوز ادامه دارد. باید اعتراف کرد که اگر رگ‌های بتونی این شهر زیرزمینی با طول بیش از 300کیلومتر نمی‌تپید، رفت‌وآمد در این کلانشهر با اختلال مواجه می‌شد و البته نباید پنهان کرد که مترو مسیری طولانی در پیش دارد و باید گام‌های بلندی به سمت توسعه، امنیت و رفاه بیشتر بردارد.