غارگردی در مرکز ایران

پناهگاه اراکی‌ها سوله‌خونزاست
غار سوله‌خونزا، واقع در کوه‌های شمس‌آباد کنار روستای شمس‌آباد در حوالی اراک، یک مکان اسرارآمیز و جذاب است که نامش خود گویای ویژگی‌های این غار است. واژه «سوله» به‌معنای سوراخ، «خون» به معنی خانه و «زا» که در اصل به «زاب» تغییر یافته و به معنی چشمه و آبراهه است، در کنار هم به معنی غاری است که خانه چشمه‌هاست. درواقع نام این غار به‌صورت اولیه «سوله‌خنزا» بوده که به معنی سوراخ و چشمه‌خانه است.  غار سوله‌خونزا به‌ویژگی‌های زمین‌شناسی خاص خود شهرت دارد. این غار دارای 2دهانه است که دهانه اول در طرف راست دیواره سنگی کوه «شمس‌آباد» و دهانه دوم در ارتفاع بالاتر واقع شده‌است. این غار با طول 27متر و عرض 5/1متر، به‌دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود، یکی از مکان‌های جالب برای اکتشاف است.
 دسترسی : این غار در کوه‌های شمس‌آباد، نزدیکی جاده قدیمی اراک-شازند و حوالی روستای قدمگاه واقع شده‌است.

غار آزادخان
غار آزادخان یکی از غارهای باستانی و تاریخی استان مرکزی است که در داخل آن آب گوارا و فراوانی جریان دارد که از سقف آن می‌چکد. این غار ویژگی‌های طبیعی خاصی دارد که آن را به مکانی جذاب برای گردشگران و محققان زمین‌شناسی تبدیل کرده‌است.
اطلاعات دقیقی از تاریخچه این غار در دسترس نیست؛ اما به‌نظر می‌رسد که این غار در دوران‌های مختلف زمین‌شناسی ازجمله دوران باستان سکونتگاه انسان‌ها بوده‌است.
دسترسی: غار آزادخان در غرب محلات، شمال روستای سنجه‌باشی واقع شده‌است.

دودکش جن در غار سفید‌خانی
غار سفیدخانی دارای ستون‌های آهکی استلاکتیتی فراوانی است که در کنار آب گوارای موجود در آن، تصویری طبیعی و جذاب ایجاد کرده‌است. این غار منبع آبی وسیعی دارد که با عمق 7متر، عرض 3متر و طول 5متر در مدخل غار قرار گرفته است.
وجه تسمیه غار، برف‌های فراوانی است که در تابستان، به‌ویژه در نواحی سایه‌گیر آن، باقی می‌ماند.
یکی از جاذبه‌های منحصربه‌فرد این غار، دودکش جن است که با ابعاد چشمگیر خود توجه بسیاری از بازدیدکنندگان را جلب می‌کند. این دودکش به‌صورت یک تنوره‌ به طول ۳متر، عرض 5/2متر و ارتفاع ۸متر در دهانه غار قرار دارد. این پدیده طبیعی با شکل عجیب و جذاب خود، در کنار استلاکتیت‌های زیبا و ستون‌های آهکی فراوان، جلوه‌ای خارق‌العاده به غار بخشیده‌است.
دسترسی: غار سفیدخانی در 18کیلومتری جنوب اراک در پیکره کوه سفیدخانی قرار دارد. برای رسیدن به این غار باید از روستای خانه میران پیاده‌روی کنید.

غار سوراخ گاو
غار سوراخ گاو یکی از جاذبه‌های دیدنی و تاریخی منطقه محلات در استان مرکزی ایران است که در شمال‌غربی روستای خورهه و در کوه سوراخ گاو قرار دارد. این غار به شکاف‌های متعددش و سختی عبور از آنها شناخته شده است. در انتهای غار چشمه‌ای کم‌آب جریان دارد که به‌طور طبیعی جذابیت‌های خاص خود را به این مکان می‌بخشد.  براساس روایت‌ها، در گذشته این غار به‌عنوان پناهگاه مردمان محلی در برابر حملات عشایر لر استفاده می‌شده و اهالی روستا از آن برای مخفی‌کردن اشیای قیمتی خود بهره می‌برده‌اند.  برای بازدید از این غار بهتر است از اهالی روستا کمک بگیرید و راهنمایی‌های لازم را دریافت کنید تا از هرگونه مشکل احتمالی در مسیر دور بمانید. این جاذبه گردشگری به‌طور رایگان قابل بازدید است و معمولا بازدید از آن بین ۱ تا ۲ساعت طول می‌کشد.
دسترسی: غار سوراخ گاو در شمال‌غربی روستای خورهه محلات واقع شده‌است.