
ترامپ علیه علم
رئیسجمهور ایالات متحده با صدور فرمانهای اجرایی متعدد ضدیت خود با علم و دانش را نشان داده است

ساسان شادمانمنفرد- روزنامهنگار
اولین هفتههای دولت دوم دونالد ترامپ شاهد صدور دستورهای اجرایی گسترده و سایر اقداماتی بوده که توانایی سازمانهای فدرال در دنبال کردن علم و به اشتراک گذاشتن آن با عموم مردم را تهدید کرده است. این اقدامات خطرناک و در برخی موارد، بالقوه خلاف قانون اساسی نیاز به پاسخی از سوی کنگره دارد. یکی از این پاسخها که میتواند از علم در مقابل ترامپ محافظت کند، این هفته در کنگره معرفی شد؛ قانون یکپارچگی علمی. یکپارچگی علمی به این معناست که علم، شفاف، مستقل، قابل اعتماد و عاری از دخالتهای سیاسی باشد، یعنی دانشمندان میتوانند کار خود را در کنفرانسها، جلسات، جوامع و با عموم مردم به اشتراک بگذارند، اما فرامین اجرایی ترامپ ضد علم چه بوده است؟ در اینجا به چند مورد مهم اشاره میکنیم.
هدف قرار دادن علم آب و هوا
باوجود شواهد علمی طولانیمدت در مورد تأثیرات منفی سوختهای فسیلی (زغالسنگ، نفت و گاز متان) چندین دستور اجرایی از هفته اول ریاستجمهوری ترامپ استخراج، حملونقل و استفاده از آنها را آسانتر خواهد کرد. دستور دیگری ایالات متحده را از توافقنامه پاریس، یک پیمان بینالمللی که براساس بهترین شواهد علمی موجود درباره روابط بین انتشارات جهانی، تغییرات آب و هوایی و بلایای آب و هوایی مانند آتشسوزیهای گسترده در جنوب کالیفرنیا توسعه یافته است، خارج کرد. یک دستور اجرایی جداگانه، توسعه انرژی باد دریایی را متوقف کرد؛ شکلی از انرژی تجدیدپذیر که مزایای آن توسط شواهد علمی و اجماع پشتیبانی میشود. بهطور کلی، این سیاستها با معتبرترین یافتههای علمی موجود تناقض دارند و نشان میدهند که دولت ترامپ منافع شرکتهای مورد علاقه خود را بر علم و منافع عمومی اولویت داده است.
فرمانهایی علیه علم
دستورهای اجرایی ترامپ در مدت کوتاه حضورش در کاخ سفید دانشمندان را حسابی کلافه کرده است. محدود کردن دانشمندان، اولویتدادن به منافع شرکتها، متوقفکردن بررسی بورسیههای پژوهشی بهطور نامحدود و بسیاری موارد دیگر، در 2 هفته اول پس از تحلیف، نشان میدهد که ترامپ سر ناسازگاری با دانشمندان را دارد. دستکم ۱۴دستور اجرایی او در نخستین هفتهاش در کاخ سفید شامل چنین حملاتی به علم بوده است. نکته مهمی که دانشمندان بر آن تأکید دارند، فاصلهگرفتن علم از سیاست است.
خاموش کردن دانش
برای نخستین بار در ۶۰سال گذشته مراکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDS) بهدلیل فرمانهای کاخ سفید نتوانستند گزارش هفتگی مرگومیر و بیماری را منتشر کنند. دولت ترامپ دستورات متعددی صادر کرده که تأثیرات فوریتری برای دانشمندان فدرال و کارهایشان داشته است. در 2روز نخست پس از تحلیف، کاخ سفید تمام ارتباطات خارجی (جز اطلاعیههای اضطراری) از سوی وزارت بهداشت و خدمات انسانی را متوقف کرد. این دستورات نهتنها بهصورت مؤثر دانشمندان فدرال را سانسور میکند، بلکه مانع انتشار گزارشها و پیامهای حیاتی از سوی آژانسهای فدرال مانند CDC، سازمان غذا و دارو (FDA) و مؤسسات ملی بهداشت (NIH) میشود که به اطلاعرسانی بـهـتریــن شیوههای بـهـداشـت عمومی کمک میکنند.
عدالت برای همه وجود ندارد
شواهد علمی روشن است؛ گروههای حاشیهنشین، بهویژه جوامع رنگینپوست و جوامع با درآمد کم، بهطور نابرابر از منابع مختلف آلودگی آسیب میبینند. حذف ملاحظات عدالت محیطزیستی نهتنها حملهای به علم است، بلکه بیاعتنایی واضح به گروههایی است که بیشتر از نبود آنها آسیب میبینند