۳ بزرگداشت و چند انتخاب در وقت اضافه
فیلمهایی که از روی نیمکت به میدان جشنواره میآیند
فهیمه پناهآذر-روزنامهنگار
یک کمدی به مجموعه فیلمهای چهل و سومین جشنواره فیلم فجر اضافه میشود؛انتخابی در وقت اضافه که در حاشیه نشست خبری دبیر جشنواره مطرح شد ولی هنوز بهصورت رسمی در موردش اطلاعرسانی نشده و ۳بزرگداشت از ۳چهره قدیمی سینمای ایران که از بخشهای مهم افتتاحیه جشنواره است:سیروس الوند فیلمنامهنویس و کارگردان، منوچهر والیزاده دوبلور و رضا بابک بازیگر،۳پیشکسوت سینمای ایران که خوشبختانه همچنان حضور فعالانهای در عرصه دارند. سیروس الوند را با فیلمهای خیابانیاش در دهه 50 و آثار اجتماعیاش در دهههای 60 و 70 بهخاطر میآوریم، منتقد، روزنامهنگار، فیلمنامهنویس و کارگردانی که در طول بیش از نیم قرن فعالیت، در عرصههای مختلف کارهای پرثمری داشته است.
صدای منوچهر والیزاده برای چند نسل از ایرانیان آشنا و خاطرهانگیز است.این بازیگر و دوبلور قدیمی در ۸۴ سالگی همچنان به فعالیت هنری مشغول است،از معدود بازماندگان نسل طلایی دوبله ایران که فعالیتش در عرصه دوبله را مثل خیلیهای دیگر با علی کسمایی آغاز کرد و از دهه 40 با پیشینه فعالیت تئاتری و حضور در دوبله، جلوی دوربین سینما هم رفت. صدای منوچهر والیزاده را با سیمای بازیگرانی چون تام هنکس، جان تراولتا، تام کروز، نیکلاس کیج، جیسون استاتهام، جیم کری و رابرت واگنر به یاد میآوریم. در سالهای اخیر صدای همیشه جوان والیزاده با صداپیشگی در کارتون «لوک خوششانس» در یادها ماند. رضا بابک کارش را با بازیگری تئاتر آغاز کرد و در دهه 50 کارگردانی تئاتر را هم تجربه کرد.بابک از چهرههای فعال و پرکار تئاتر و تلویزیون ایران در دهه 60 بود و نامش در تلهتئاترهای بسیاری ثبت شده است.بازی در سریال «آرایشگاه زیبا» در انتهای دهه 60، چهره بابک را کاملا در اذهان عمومی ثبت کرد،هرچند او پیش از آن هم در کارهای تلویزیونی زیادی حاضر شده بود.نقطه شروع فعالیت سینمایی بابک، نقطه پایانی سینمای قبل از انقلاب بود و او نخستین بار در سال ۱۳۵۷ جلوی دوربین فیلم «چریکه تارا»رفت.کارنامه سینمایی بابک در دهههای 60 و 70 متنوع بود و دامنهای از همکاری با کاظم بلوچی در «ارثیه» تا همراهی با علیرضا رئیسیان در «ریحانه» داشت. در سالهای بعد رضا بابک را همچنان در فیلمها و سریالها میدیدیم تا اینکه در همکاری با ابراهیم حاتمی کیا نقشیدر
«به رنگ ارغوان»ایفا کرد و تواناییهاییتازهای از خود به نمایش گذاشت.بابک امسال«ترک عمیق» را درجشنواره دارد و ۳۶سال پس از «سفرعشق» دوباره با گلچهره سجادیه همبازی شده است. بزرگداشت ۳ چهره خاطره انگیز سینمای ایران در افتتاحیه فجر چهل و سوم، حال و هوایی نوستالژیک به مراسم افتتاحیه میدهد.
جشنوارهای که دیروز دبیرش در نشست خبری بر تفاوتهای دیروز و امروز اینگونه تأکید کرد:«روزگار گذشته امروز فقط خاطره است و امروز باید خود را متناسب با شرایط روز وفق دهیم که اگر اینگونه نباشد دچار مشکلات جدی خواهیم شد و سینما تنها یک بخش از آن است.» مهمترین بخشهای صحبتهای منوچهر شاهسواری دبیر چهل و سومین جشنواره فیلم فجر را پیشرو دارید.
صحبتهای منوچهر شاهسواری، دبیر چهلوسومین جشنواره فیلم فجر
منابع مالی جشنواره شفاف شود
شاهسواری گفت: معتقدم جشنواره پس از ۴۳سال نیازمند منبع مالی روشن و دبیرخانه و سازمان ثابت است. من ۱۵آبان پس از مدتها پیشنهاد آقای فریدزاده را قبول کردم و ۱۷آبان خبر آن اعلام شد و ۲۴آبان هم ستاد تشکیل شد. من این سیستم را اصلا نمیپسندم و قبول ندارم و بهنظرم اگر ایدهای داشتیم هم در 2ماه نمیشد آن را اجرا کنیم؛ پس سعی کردیم با حداقل تغییرات مسئولیت را بپذیریم؛ ولی آنچه باعث شد این کار را قبول کنم، احترام به سینما بود.
شفافسازی داوران
دبیر جشنواره فیلم فجر درباره اینکه آیا نظر داوران را شفافسازی میکند یا خیر، گفت: ابتدا تکذیب میکنم که هیچ فیلمی با فشار نهادی به جشنواره آمده باشد. برخی دوست دارند بگویند که زورشان آنقدر زیاد بود که فیلم را به جشنواره فرستادند؛ ولی تمام فیلمها با امضای اعضای هیأت انتخاب است. داوران از 8صبح امروز تماشای فیلمها را شروع کردند و این موضوع را با آنها مطرح میکنم.
از بخش ویژه چه خبر؟
دبیر جشنواره فیلم فجر درباره بخش ویژه جشنواره فیلم فجر نیز توضیح داد: فیلمها به دلایلی همچون زمان ساخت یا بازبینی در جشنواره قبلی امکان نمایش در بخش مسابقه را نداشتند؛ بنابراین ما به این نتیجه رسیدیم که این فیلمها میتوانند آیینه تمامنمای سینمای ایران باشند. از روز جمعه نمایش فیلمهای آخر شب آغاز میشود و برای تحلیل وضعیت سینما موقعیت مناسبی است.
اسم فیلم نمیدهیم
شاهسواری در پاسخ به اینکه چرا اسامی فیلمهای بخش ویژه هنوز اعلام نشده، با لحنی طنز گفت: سر هیچ فیلمی بحثی وجود ندارد؛ ولی چرا هیجان را دوست ندارید؟! شما که هر شب تا ساعت ۱۰ اینجا هستید و همان روز متوجه میشوید. اما هر شب یک فیلم خوب خواهیم داشت.
توضیحی درباره غیبت «زمانی در ابدیت»
شاهسواری درباره حذف یک فیلم و جایگزیننشدن فیلم رزرو گفت: ما پریشب متوجه شدیم که به لحاظ فنی به نسخه اصلی «زمانی در ابدیت» دسترسی نداریم؛ درحالیکه برای بقیه فیلمها کاملا مسیر حرکت را میدانستیم. تعداد فیلمهای رزرو ما که صاحب رأی بودند بالا و کیفیتشان بهشدت نزدیک بود؛ به قدری که احساس کردم قدرت انتخاب بین 4 تا 5فیلمی را که مثل هم هستند، ندارم. از همه آنها خواستم به بخش خارج از مسابقه اضافه شوند و این باعث میشود بعدها ما خودمان را یکبار از منظر شما ببینیم تا مشخص شود که آیا اشتباه کردهایم یا تصمیممان درست بودهاست.
درباره رقم نقدی جوایز صحبت نمیکنم
او درباره میزان جایزه نقدی برگزیدگان هم گفت: جشنواره با جایزه نقدی بخشی از اعتبار خود را به چالش کشید؛ درحالیکه ارزش سیمرغ ما خیلی اساطیری و متفاوت بود. سلیقه شخصی من این است که جایزه سیمرغ را نباید با جایزه نقدی برابر کرد. البته میدانم که در دورههایی با ذوق این نوع جایزهها داده شدند؛ ولی در آن دورهها مسیر از ساختار و منش درست خارج شد. امسال جایزه نقدی بین فیلمهای بخشهای مختلف به حد کافی متناسب است و تغییر جدی هم نسبت به گذشته دارد؛ اما برای خدشهدارنشدن حرمت هنرمندان اجازه دهید که درباره رقم جایزه صحبت نکنم.
بازگشت جایزه فیلمنامهنویسی اقتباسی
دبیر جشنواره فیلم فجر در بخشی دیگر درباره برگشت جایزه فیلمنامه اقتباسی گفت که بهعنوان طرفدار این مسئله، اگر تعداد فیلمنامههای اقتباسی به حدی برسد که بتوانیم ارزیابی کنیم، حتی اگر در آییننامه نباشد، بهعنوان بخشی از اختیارات دبیر این جایزه را اضافه میکنم.
جشنوارهای برای همه
شاهسواری در پاسخ به سؤالی دیگر درباره حضور کسانی که به جشنواره بیمهر بودند و امسال حضور دارند، گفت: اگر فرض بیمهری را بپذیریم، آیا پاسخ بیمهری، بیمهری است؟ هرکسی در این کشور یک شهروند است. ممکن است در برخی امور با هم اختلاف سلیقه یا تضاد و تعارض منافع داشته باشیم؛ ولی اینکه فرصتها را نگیریم و مهربانی کنیم با شیوه فرهنگی ما همسوتر است. شرایط را هم باید درنظر گرفت. جشنواره ذاتا مشوق هنرمندان است و خدایناکرده نباید محل تنبیه باشد.
4 مجری برای نشستهای فیلم فجر
با اعلام مسعود نجفی مدیر روابط عمومی جشنواره، محمدرضا مقدسیان، فرزاد حسنی، منصور ضابطیان و اکبر نبوی چهار مجری نشستهای پرسش و پاسخ چهل و سومین جشنواره فیلم فجر خواهند بود.