زندگی در پلتفرمها
کتاب «اتاق خبر پلتفرمی» انتشارات همشهری با حضور استادان ارتباطات مورد بررسی قرار گرفت
علیالله سلیمی-روزنامهنگار
کتاب «اتاق خبر پلتفرمی» که به ملزومات تحول دیجیتال در نسل جدید، تحریریهها، مدلها و مطالعات موردی میپردازد، اثری تحقیقی و کاربردی در حوزههای فرهنگ، ارتباطات و رسانههای اجتماعی است که از زمان انتشار، مورد توجه علاقهمندان بهویژه دانشجویان رشته ارتباطات قرار گرفته است. در همین راستا، نشست بررسی کتاب«اتاق خبر پلتفرمی» نوشته جواد دلیری که از سوی انتشارات همشهری منتشر شده است، برگزار شد و این کتاب با حضور نویسنده، استادان ارتباطات و پژوهشگران این حوزه مورد نقد و بررسی قرار گرفت. سخنرانان این نشست به جایگاه و اهمیت این کتاب در حوزه ارتباطات پرداختند و از زوایای مختلف حضــور رسـانههای سنتی در دنیای جدید را بررسی کردند.
نسخه مدرن برای رسانههای سنتی
جواد دلیری در قامت نویسنده کتاب در ابتدای نشست درباره چگونگی تالیف و انتشار کتاب «اتاق خبر پلتفرمی» توضیح داد. او با اشاره به تحقیقاتی که در زمینه موضوع کتاب انجام داده است، گفت: «در حوزههای مختلف اقتصادی، همیشه برایمان سؤال بوده که یک رسانه سنتی چطور میتواند زنده بماند و در سالهای اخیر هم این سؤال برایم مطرح بوده که رسانه سنتی چگونه میتواند به دنیای مدرن ورود پیدا کند.» او افزود: «شاید همه ما معتقد باشیم که رسانه سنتی به نوعی مدرن و آنلاین شده است و در بستر آنلاین به توزیع و انتشار میپردازد. در سالهای اخیر که به نوعی مدیریت حوزه رسانه را در اختیار داشتم، خیلی به این موضوع فکر کردم که این فرایند چگونه میتواند طی شود و چگونه میتوانیم حوزه روزنامهنگاری سنتی یا رسانه سنتی را با حوزه رسانه مدرن هماهنگ کنیم.»
دلیری در توضیح هدف خود برای نوشتن این کتاب، گفت: «در واقع هدفم این بود که روزنامهنگاران بتوانند یک محتوا را در چند فرمت ارائه بدهند. این ایده بیشتر از آنجا شکل گرفت که در یک رسانه و روزنامه سنتی و در شرایط فعلی چگونه میتوانیم همچنان حضور داشته باشیم و در این زیستبوم جدید رسانهای فعالیت کنیم و پیش برویم.»
توجه اتاقهای خبر به نسل جدید
در ادامه نشست، مجید رضاییان، استاد ارتباطات به مراحل هشتگانه تحولات روزنامهنگاری اشاره کرد و گفت: «قبل از جنگ جهانی اول تا به امروز 8تغییر در جهان رخ داده و به این ترتیب روزنامهنگاری سبک خود را پیدا کرده است. در مرحله اول یعنی قرن ۱۹ و قبل از جنگ جهانی اول، مرحله رویداد محوری است و پس از آن روزنامهنگاری به سمت روایت محوری میرود. بین جنگ جهانی اول و دوم سبک جدیدی به نام روزنامهنگاری تشریحی ایجاد میشود.»
سبکهای روزنامهنگاری توسعه، متأثر از وب، رسانههای اجتماعی و داده محوری نیز مراحل دیگری بودهاند که رضاییان به آنها اشاره کرده است.
او افزود: «ما نمیتوانیم به نیاز مخاطب بپردازیم و باید دنبال مخاطب بدویم؛ یعنی خواست مخاطب را انجام دهیم. در نتیجه سوژه دست بازار است. خبرنگاران تعیینکننده نیستند. اتاق خبر این روزها برای کدام افراد است؟ نسل زد هم به ۲۴سالگی رسید و باید به نسل آلفا که متولد۲۰۱۰ هستند توجه کرد. در دنیای امروز، ابژه اهمیت خود را از دست میدهد و سوژه را افرادی انتخاب میکنند که جهان آنها جهان سایبری است و جهان حقیقی نیست.»
معرفی کتاب
تحول دیجیتال و نسل جدید تحریریهها
نویسنده در کتاب «اتاق خبر پلتفرمی» تلاش کرده است به این سؤال پاسخ دهد که حرکت بهسوی نسل جدید تحریریهها در دنیا به چه شکلی اجرایی شده و ملزومات تحول دیجیتال در نسل جدید اتاقهای خبر چیست؟
در معرفی کتاب آمده است: «هویتمندی تحریریه ایرانی از سپیدهدم روزنامهنگاری ایرانی آغاز شد. بنا بر آنچه برجای مانده، به تفکیک تدارک از محتوا در زمان انتشار نخستین نشریه ایران میتوان پیبرد که اتاق خبر در ایران شکل گرفته است. در این مسیر اما در جهان پیرامون، اتاق خبر معنایی دگر یافت و با ورود فناوریهای جدید ساختاری تازه بهخود گرفت.»
کتاب «اتاق خبر پلتفرمی» متاثر از تحقیقات و پژوهشهای رسانهای و دانشگاهی بهمنظور بررسی شرایط و بستر لازم برای بهرهگیری اتاقهای خبر رسانهها از تغییرات فناوری است.
این کتاب با نگاه ویژهای به اهمیت استفاده از فناوری در فرآیند جمعآوری، تولید و توزیع محتوا در مطبوعات و روزنامههایی که علاوه بر نسخه چاپی، نسخه آنلاین دارند و در حوزه چندرسانهای فعالیت میکنند، تدوین شده است.