‌ کالابرگ تا رمضان بر می‌گردد

بهزاد رنجبر- روزنامه‌نگار

طرح کالابرگ اعتباری که سال گذشته با استقبال گسترده مردم اجرا ‌ و از اواسط امسال با تغییر دولت کنار گذاشته شد‌، قرار است‌ مجددا احیا شود. این خبری بود که دیروز در مجلس اعلام شد.
روز گذشته صحن علنی مجلس شاهد تذکرات پی در پی نمایندگان در انتقاد از گرانی‌های اخیر بود. نمایندگان ضمن اینکه از دولت می‌خواستند جلوی گرانی ارز را بگیرد بر ضرورت اتخاذ سیاست‌هایی برای جبران کاهش قدرت خرید مردم تأکید کردند.‌محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس هم با بیان اینکه افزایش بی‌رویه‌ قیمت‌ها بیش از گذشته ضرورت تخصیص کالابرگ الکترونیک به مردم برای کالاهای ضروری را ثابت کرده است، گفت: باتوجه به‌نظر مثبت رئیس محترم جمهور و آماده بودن زیرساخت‌های فنی، به وزرای مربوط تأکید می‌کنم که ارائه‌ کالابرگ الکترونیک به مردم را در اولویت اول کاری خود قرار دهند و زمینه‌ اجرا‌  شدن این قانون را پیش از آغاز ماه مبارک رمضان فراهم کنند تا تلاطم قیمت‌ها باعث نگرانی جامعه نشود و برای قاطبه‌ مردم آرامش معیشتی ایجاد شود.

استقبال 90درصدی
از سال گذشته طرح کالابرگ الکترونیک با استقبال بیش از 90درصد مردم اجرا شد. مشمولان این طرح  7دهک پایین جامعه (حدود 61میلیون نفر) بودند.‌صولت مرتضوی، وزیر کار و رفاه اجتماعی دولت سیزدهم در تیرماه امسال گفت: خوشبختانه استقبال مردم از کالابرگ الکترونیکی بالغ بر ۹۰درصد بوده است که نشان می‌دهد مطلوب‌ترین و بهترین و در عین حال، کم‌هزینه‌ترین و پرنتیجه‌ترین استقبال از این طرح صورت گرفته است.‌وی تأکید کرد: امیدواریم که طرح کالابرگ الکترونیکی در دولت چهاردهم نیز کماکان ادامه‌دار باشد. یکی از راه‌هایی که می‌تواند عدالت اجتماعی را تضمین کند و اصلاح ضریب جینی را به‌دنبال داشته باشد، اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی است که امیدواریم مورد اقبال و استقبال دولتمردان دولت چهاردهم نیز قرار بگیرد.

اقلام مشمول کالابرگ
طرح کالابرگ در دولت گذشته شامل ۱۱قلم کالای اساسی می‌شد که عبارتند از: گوشت منجمد گوساله، برنج ایرانی، حبوبات، شیر کم‌چرب، پنیر، ماست کم‌چرب، مرغ، تخم‌مرغ، روغن مایع، ماکارونی و قندوشکر.

مقایسه کالابرگ و یارانه نقدی
تفاوت اصلی کالابرگ و یارانه نقدی، هدایت رفتار اقتصادی مردم است.‌در طرح یارانه نقدی، یارانه‌بگیران عادت به برداشت یارانه و صرف آن برای امور غیر از کالاهای خوراکی دارند، اما با طرح کالابرگ الکترونیکی رفتار اقتصادی و اجتماعی مردم و صاحبان فروشگاه‌ها با خرید اعتباری شکل می‌گیرد تا دولت به هدف خود که ارتقای امنیت غذایی است، نزدیک‌تر شود.

تفاوت احتمالی طرح جدید کالابرگ
آنطور که در روزهای گذشته قالیباف بیان کرده، طرح جدید کالابرگ قرار است علاوه بر مواد غذایی، برخی از لوازم‌خانگی (با محوریت جهیزیه) را هم شامل شود.‌وی با اشاره به پیگیری موضوع کالابرگ الکترونیک در مجلس یازدهم و زمان دولت سیزدهم برای کاهش فشار بر اقشار ضعیف، عنوان کرد: کالابرگ الکترونیک برای تعدادی از اقلام اصلی معیشتی و چند قلم اصلی جهیزیه برای آغاز زندگی زوج‌های جوان در مجلس تصویب شد تا تورم به مردم فشار نیاورد . دولت باید به هر شکلی که می‌تواند این کالابرگ را برای ۵ تا ۷ دهک پایین جامعه تأمین کند. روشن است که این کالابرگ باید برای کسانی باشد که به آن نیازمندند. قیمت کالاها نباید بیش از میزانی که حقوق یک کارگر و کارمند اضافه می‌شود، افزایش پیدا کند و اگر این اتفاق افتاد، دولت باید با کالابرگ آن را جبران کند و این باید مبنای کار باشد که به‌معنای توجه به مردم است.

نحوه پرداخت کالابرگ
در طرح کالابرگ اعتباری، 7دهک درآمدی درصورتی که ۲۰۰هزار تومان از مبلغ یارانه خود را از میان ۱۱قلم کالای سبد غذایی تعریف شده خریداری می‌کردند، مشمول دریافت یارانه تشویقی ۱۲۰هزار تومانی می‌شدند.

حذف کالابرگ و باز‌گشت آن
از اواسط امسال و با روی کار آمدن دولت چهاردهم، برای چندین‌ماه دیگر خبری از اجرای طرح کالابرگ الکترونیک نبود تا اینکه درنهایت، احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی درخصوص اجرای این طرح اعلام کرد که اعتباری برای اجرای طرح کالابرگ در بودجه سال۱۴۰۳ دیده نشده است.‌اما اکنون به‌نظر می‌رسد با توجه به مشکلات اقتصادی اخیر، دولت هم با احیای کالابرگ موافق است.

آمار توزیع کالابرگ
توزیع ۱۵۹‌میلیون بسته غذایی  با اجرای طرح فجرانه‌ کالابرگ الکترونیکی‌ از نیمه بهمن‌ماه۱۴۰۲ تا اردیبهشت‌ماه امسال

توزیع بیش از یک‌میلیون‌ و۶۰۰ هزار تن موادغذایی در مدت 3‌ماه

نوبت اول ‌این طرح در یک استان و پس از آن 3 استان و درنهایت در گستره کشور اجرا شد. برای این طرح مشوق‌های زیادی درنظر گرفته شد که از ۸۰هزار تومان آغاز شد ‌ و به ۲۲۰هزار تومان رسید.

مشوق ۲۲۰‌هزار تومانی ‌در طرح فجرانه کالا برگ اعتباری بهمن‌ماه سال گذشته و همزمان با سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران اجرا شد که از یک دهک درآمدی آغاز شد و به 7دهک ارتقا پیدا کرد و ۶۱میلیون نفر از جمعیت کشور را پوشش داد.