گزارش
کشف جواهرات تاریخی تهران
تور گردشگری رئیس کمیته گردشگری شورای شهر با بازدید از ظرفیت‌های ناشناخته شهرری برگزار شد
سعیده مرادی- روزنامه‌نگار
قبله تهران با قدمت 7هزارساله‌اش و بناهای قدیمی، با بقعه‌های متعدد و حرم معروف عبدالعظیم‌حسنی(ع) و اماکن گردشگری معروف است. همین موضوع باعث شد که آخرین تور گردشگری پایتخت با حضور رئیس کمیته گردشگری شورای اسلامی شهر تهران در منطقه20 برگزار شود. در این برنامه، جمعی از اصحاب رسانه حضور داشتند و منطقه تاریخی چشمه‌علی، پروژه قطب گردشگری بام‌ری، کوه و آرامگاه بی‌بی شهربانو و بافت محله نفرآباد مقصد این تور بود. گزارشی از این بازدید را در ادامه می‌خوانید.
چه کسانی در بازدید حضور داشتند؟
سیداحمد علوی، عضو شورای اسلامی شهر تهران
سیدمهدی هدایت، مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران
امیر قاسمی، رئیس ستاد گردشگری شهرداری تهران
غلامرضا شنگی، شهردار منطقه۲۰
جمعی از اصحاب رسانه
نام پروژه: طرح جامع گردشگری
شروع پروژه: ابتدای سال 1403
اتمام پروژه: ادامه دارد
مجری طرح: شهرداری تهران، مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر
تبدیل چشمه‌علی به فضای تفرجگاهی
چشمه‌علی نخستین مقصد بازدید است؛ محدوده‌ای با قدمت بیش از 7هزار سال که نشانه‌ای برجسته از تاریخ و تمدن ایران به شمار می‌آید. رئیس کمیته گردشگری شورای شهر تهران از تبدیل محدوده چشمه‌علی به مرکز تفرجگاهی و برگردان آب به این چشمه می‌گوید؛«از وزیر مربوطه که مدتی هم در شهرداری مسئولیت حوزه فرهنگی و اجتماعی را برعهده داشت درخواست می‌شود که حتما درباره موضوع آب در چشمه‌علی به ما کمک کنند. شهرداری آمادگی دارد که همه هزینه‌های لازم برای بازگشایی مسیر آب را تقبل کند. این همکاری می‌تواند باعث احیای مجدد این اثر تاریخی شود.»
زیارت و سیاحت
آستان مبارک بی‌بی شهربانو، چهارمین مقصد گردشگری است. بازدیدکنندگان با گشتی کوتاه در محوطه اطراف بقعه داخل صحن می‌روند و علوی درباره این آستان چنین توضیح می‌دهد: «بقعه بی‌بی شهربانو که در دوره آل‌بویه ساخته و در دوره قاجار مرمت شد، یکی از نقاط برجسته گردشگری منطقه20 است. غارهای اطراف بقعه نیز که در 3دوره تاریخی استفاده شده‌اند، نشان‌دهنده غنای تاریخی این منطقه هستند. این بقعه از دیرباز یکی از مقاصد گردشگری و زیارتی تهرانی‌ها بوده و خانواده‌ها به‌صورت دسته‌جمعی به اینجا می‌آمده‌اند. با احیای این مکان‌ها و ایجاد امکانات جدید، می‌توان این تجربه را برای نسل‌های جدید نیز فراهم کرد.»
قطب گردشگری، تفرجگاه جدید پایتخت‌نشینان
بام ری و پروژه قطب گردشگری شهرری، دومین مقصد بازدید است. علوی این پروژه را بزرگ‌ترین پروژه گردشگری کشور می‌داند و در این باره اینطور توضیح می‌دهد: «پروژه گردشگری منطقه ۲۰ جزو پروژه‌هایی بود که در این دوره از مدیریت شهری تعریف شد، اما پیشرفت آن به دلایل مختلفی ازجمله اختلافاتی که با میراث فرهنگی داشتیم، کند شد و امیدواریم که دوستان کمک کنند و این اختلافات رفع شوند. این پروژه 3فاز دارد و با اجرای آن محور امین‌آباد به بقعه بی‌بی شهربانو متصل می‌شود. در این پروژه امکانات مختلف در نظر گرفته شده است.»
آگاه‌سازی مانع از تخریب می‌شود
کوه بی‌بی شهربانو مقصد بعدی بازدیدکنندگان است؛ کوه‌هایی که بخشی از میراث طبیعی و تاریخی تهران هستند، اما به‌دلیل برداشت‌های گسترده در حال نابودی‌اند. رئیس کمیته گردشگری شورای شهر تهران خطاب به حاضران می‌گوید: «متأسفانه این تخریب‌ها نه‌تنها به آثار تاریخی مانند بقعه بی‌بی شهربانو آسیب وارد کرده، بلکه مناظر طبیعی منطقه را نیز از بین برده است. ما معتقدیم که کارخانه سیمان می‌تواند از منابع دیگری بهره‌برداری کند و نباید میراث طبیعی تهران قربانی منافع اقتصادی شود. آگاه‌سازی عمومی و ایجاد حساسیت در میان مردم، از این تخریب‌ها جلوگیری می‌کند.»
نفرآباد؛ محله‌ای که متحول شد
در ادامه و آخرین ایستگاه این تور گردشگری، بازدیدکنندگان به محله نفرآباد می‌رسند؛ محله‌ای که در دوره فعلی مدیریت شهری تلاش شده تا ضمن نوسازی، هویت فرهنگی و تاریخی آن حفظ شود. رئیس کمیته گردشگری شورای شهر تهران دراین باره می‌گوید: «با پیگیری‌های مداوم و تصویب طرح در کمیسیون ماده 5، امروز شاهد تحولی بزرگ در نفرآباد هستیم. این محله که زمانی مخروبه‌ای بیش نبود، اکنون به یک کارگاه عمرانی فعال تبدیل شده و مردم در حال ساخت‌وساز هستند. مدیریت شهری نیز با اجرای پروژه‌هایی مانند احداث زائرسرا، مسجد و دیگر زیرساخت‌ها، گامی مهم در بهبود وضعیت این منطقه برداشته است.» تور گردشگری رئیس کمیته گردشگری شورای شهر با بازدید از ظرفیت‌های ناشناخته شهرری به پایان می‌رسد؛ جایی که به قبله تهران معروف است.
عنوان پروژه:
قطب گردشگری شهرری
هزینه پروژه:
500میلیارد تومان
مساحت: 42هکتار
مراحل آماده‌سازی پروژه:
3فاز
شروع پروژه: 1403
پایان پروژه: پایان سال
تدوین طرح جامع گردشگری در شهرری
رضا شنگی، شهردار منطقه 20:شهرستان ری، با قدمت بیش از ۷هزار سال، ظرفیت‌های بالای گردشگری و تاریخی دارد و طبیعی است که توجه به این میراث کهن در کنار گردشگری ازجمله مواردی است که ایجاب می‌کند مدیریت شهری با همکاری میراث فرهنگی اتفاقات خوبی را رقم بزند. همچنین طرح جامع گردشگری این منطقه از سال گذشته با همکاری مرکز مطالعات شهر تهران و دانشگاه‌های معتبر آغاز و در ۶ فاز تکمیل شده و آماده ابلاغ به منطقه است. این طرح به‌طور ویژه به حوزه‌های مختلف گردشگری ازجمله گردشگری تاریخی و زیارتی پرداخته که با مشورت کارشناسان و پژوهشگران محلی، به‌زودی نتایج آن در اختیار مسئولان قرار خواهد گرفت.
فرصتی برای حفاظت از هویت تاریخی
نوروز تقی‌پور، مدیر میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری شهرستان ری:شهر ری با آثار ارزشمندی همچون کارخانه سیمان ری، برج طغرل و آرامگاه شیخ صدوق، یکی از غنی‌ترین حوزه‌های تاریخی کشور به شمار می‌آید. کشفیات اخیر ازجمله اسکلت ۴۰۰ساله اهمیت باستان‌شناسی این منطقه را دوچندان کرده است. تلاش‌های صورت‌گرفته از سوی دانشگاه شهید بهشتی نتایج قابل‌توجهی داشته و نشان‌دهنده ضرورت ادامه این کاوش‌ها‌ست. همکاری شهرداری و اداره میراث فرهنگی در حفظ این آثار تاریخی گامی مهم در راستای حفاظت از هویت فرهنگی این منطقه است.
نفرآباد، الگوی موفق بازآفرینی شهری با تأکید بر هویت تاریخی
سیدمهدی هدایت، مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران:نفرآباد به‌دلیل مجاورت با حرم مطهر حضرت عبدالعظیم حسنی و هویت تاریخی خود، یکی از مهم‌ترین محدوده‌های بازآفرینی شهر تهران است. تاکنون 5پروژه خدماتی ازجمله زائرسرا، مهدکودک، سرای توانمندسازی بانوان و پارک در این محدوده تعریف شده که برخی از آنها تکمیل شده و برخی در مرحله اجرا هستند. با اقدامات انجام‌شده، برخی از ساکنان قدیمی به نفرآباد بازگشته‌اند و انتظار می‌رود که این محله با تکمیل نوسازی‌ها و پروژه‌های خدماتی، هویت اجتماعی و تاریخی خود را بازیابد.
