مرزبانان شهيد بازگشتند

لیلا شریف- روزنامه‌نگار

16سال از نیمه‌ شبی که یک گروهک تروریستی به پاسگاه شمسر سراوان بلوچستان ایران حمله کردند و 14مرزبان ایرانی را به گروگان گرفتند، می‌گذرد. حالا پیکرهای تفحص شده این شهدای جوان پس از سال‌ها چشم انتظاری به وطن بازگشته و روی دستان خانواده‌های چشم انتظار تشییع می‌شوند. پرونده این حمله تروریستی در سال 1387به مهم‌ترین اتفاق سیاسی کشور تبدیل شده بود و با وجود تلاش‌های‌ بسیار برای آزادسازی گروگان‌ها، ماجرا به شکل دیگری رقم خورد. حالا چند هفته‌ای می‌شود که خبر بازگشت 9شهید تفحص شده در بیابان‌های پاکستان، به خانواده آنها رسیده و پس از سال‌ها فرصتی برای آخرین دیدار مهیا شده است.

آخرین دیدار با فرزند شهید
پیکر این ۹شهید که ۴ نفر از آنها کادری و ۵نفر سرباز بودند، بالاخره در آغوش مادران و پدران چشم انتظارشان جای گرفت؛ مادران و پدرانی که هر لحظه این 16سال، نام فرزندشان را نجوا کردند تا شاید اندکی از تاریکی این انتظار کم شود؛ اما رنج این دیدار بعد از سال‌های دوری، نشان می‌دهد که داغ این جوانان شهید هنوز تازه است. هر کدام از این شهدا بعد از برگزاری مراسمی در معراج شهدا، راهی شهرهای خود شده‌اند تا مردم استان‌های سیستان و بلوچستان، فارس، خراسان رضوی و اردبیل باز هم برای جوانان شهید خود، سنگ تمام بگذارند.

حمله تروریستی چطور رقم خورد؟
24خرداد سال 1387نقطه آغاز داستان شهادت نیروهای مرزبانی است؛ آنطور که سرهنگ پاسدار احمد طاهری،  معاون هماهنگ‌کننده فرماندهی انتظامی استان سیستان و بلوچستان، یک روز پس از گروگانگیری پاسگاه شمسر سراوان (25خرداد) گفت که« گروهی از اشرار و عوامل وابسته به سرویس‌های اطلاعاتی خارج از کشور در کمین غافلگیرانه، کارکنان ناجا را در ساعت 2بامداد گروگان گرفته‌اند و آنان را ساعت 5صبح به کشور پاکستان انتقال داده‌اند.» هر چند از همان ساعت‌های اولیه عملیات نجات گروگان‌ها در دستور کار قرار گرفت اما این خانواده‌ها بودند که در گرداب اخبار راست و دروغ گرفتار شدند و نمی‌دانستند چه واقعه تلخی برای این سربازان وطن رخ داده است.

نام‌هایی که ماندگار شدند
تا همین چند هفته پیش که خبر تفحص پیکر 9شهید مرزبانی در خاک پاکستان رسانه‌ای شد، کمتر کسی در ذهنش ردی از نام این جوانان جان برکف داشت اما این روزها همه از جوانانی صحبت می‌کنند که در مظلومیت و به‌دست نیروهای تروریستی سر از بدنشان جدا شد و بی‌نام و نشان در بیابان‌های پاکستان به خاک سپرده شدند. در سال 1387و درست زمانی که امیدها برای نجات این گروگان‌ها ناامید شده بود، خبرها و تصاویر نشان از کشتار بی‌رحمانه این شهدا داشت؛ اما اطلاعیه روزهای اخیر مرزبانی سیستان و بلوچستان نیز بار دیگر این موضوع را تأیید می‌کند:«این نظامیان بی‌دفاع تیر خلاص خورده و سر از بدنشان جدا شده و در بیابان‌های داغ پاکستان دفن شدند.» شهیدمحمد پیری، شهیدجواد حسن‌زاده، شهید عیسی پودینه، شهید میثم زارع، شهید علیرضا زارع، شهید علی خیده، شهید محسن ایران‌نژاد، شهید رضا راهداری و شهید حسن صفری 9شهیدی هستند که پس از 16سال به شکلی دیگر یاد سربازان وطن را زنده کرده‌اند.

روزشمار روایت‌های فراموش شده
مسئولان مرزبانی سیستان‌وبلوچستان، نمایندگان مجلس و نیروی انتظامی هرکدام به شکلی برای پیگیری وضعیت گروگان‌ها، دست به‌کار شده بودند و نیم نگاهی به اخبار منتشر شده در رسانه‌ها، روایت‌های فراموش شده‌ای از سال 1387 را زنده می‌کند.
✳ سِمت افراد برای آن زمان است.

26 خرداد
سردار قاسم رضایی، فرمانده مرزبانی ناجا: پرسنل گروگان‌گرفته شده ناجا در سراوان، پس از ربوده شدن به کشور پاکستان برده شده‌اند؛ بنابراین ما این کشور را مسئول پیگیری قضیه می‌دانیم.

29 خرداد
محمدزاده فراهانی، معاون سیاسی_ اجتماعی استاندار سیستان‌و‌بلوچستان: طبق ادعاهای مکرر عبدالمالک ریگی از طریق صدور بیانیه‌های مختلف، گروگان‌گیری پرسنل ناجا، توسط گروهک تروریستی موسوم به «جندالله» صورت گرفته است.

7 تیر
سردار احمدی مقدم، رئیس پلیس کشور: براساس مصاحبه‌ای که از شبکه العربیه پخش شد، گروگان‌گیران درخواست دارند که 200نفر از زندانیانی که ادعا می‌کنند از گروه آنها هستند، آزاد شوند.

15 آذر
سردار احمدرضا رادان، جانشین فرمانده نیروی انتظامی: پس از بررسی‌ها و انجام تحقیقات ویژه، شهادت گروگان‌ها توسط گروهک تروریستی جندالله برای ما قطعی شد .بررسی این موضوع همچنان ادامه دارد و علاوه بر این، مسئولان مربوطه، موضوع تحویل پیکر شهدا را از طریق رایزنی در دست بررسی دارند.

نگاه
پیکر 5شهید هنوز مفقود است
سردار یونس عبدی- رئیس مرکز امور ایثارگران فراجا

 سال 1387، عبدالمالک ریگی در منطقه مرزی ایران و پاکستان بسیار جولان می‌داد و پاسگاه‌های مرزی ما نیز امکانات مناسبی نداشتند؛ به همین دلیل نیروهای این گروه تروریستی به یکی از پاسگاه‌های مرزی ما حمله کردند و ۱۴نفر از مرزبانان ما شامل نیروهای کادری و سربازان را به اسارت بردند. بررسی‌های ما برای نجات این افراد ادامه داشت؛ حتی این افراد چندین بار جابه‌جا شدند تا مورد شناسایی قرار نگیرند اما در نهایت در زمان کوتاهی، تمام این عزیزان به شهادت رسیدند و پیکرهای آنان نیز در پاکستان به خاک سپرده شد.
در آن سال‌ها امکان شناسایی محل دفن این شهیدان وجود نداشت و تلاش‌های ما بی‌ثمر بود تا اینکه در سال‌های اخیر با اقدامات اطلاعاتی و دیپلماتیک، محل دفن این افراد را پیدا کردیم و پیکرها را به کشور بازگرداندیم .از آنجا که سال‌های زیادی از شهادت این افراد گذشته بود، برای شناسایی آنها از نمونه DNA خانواده‌هایشان استفاده و با همکاری مرکز ژنتیک نور و مرکز تشخیص هویت فراجا، سرانجام پیکر۹نفر از این شهدا را شناسایی کردیم.
آزمایش DNA، علمی‌ترین و قطعی‌ترین روش تشخیص هویت است؛ بنابراین به خانواده این شهدا تضمین  می‌دهیم که پیکرهای مشخص شده، قطعا متعلق به شهدای آنان است و در این‌باره هیچ شکی وجود ندارد.
واقعیت این است که گروگانگیرها در آن زمان به‌طور مداوم جای خود را تغییر می‌دادند تا شناسایی نشوند. در کنار این تغییر محل، دست به تقسیم گروگان‌ها به 2گروه زده بودند. به‌طور کلی این اقدامات روند شناسایی را دشوار کرد.
اکنون نیز ما از طریق رایزنی‌ها‌‌ و پیگیری‌هایی که وزارت اطلاعات و سازمان اطلاعات فراجا داشت، توانستیم به منابع اطلاعاتی دست پیدا کنیم. این اطلاعات منجر به شناسایی محل دفن یک گروه از این سربازها شد و آزمایش‌های DNA هم اطلاعات هویتی آنها را تأیید می‌کند. پیکر 5نفر از این شهدا هنوز پیدا نشده‌‌‌ و در حال پیگیری هستیم. در حال حاضر پیکر ستوان محمدی، فرمانده پاسگاه و 4سرباز دیگر جزو مفقودین است. ما همچنان در تلاش برای پیدا‌کردن پیکر این شهدا در دیار غربت هستیم.