سید مهدی هدایت*
حادثه تلخ ساختمان پلاسکو یکی از بزرگ‌ترین درس‌های ایمنی شهری ایران بود. آتش‌سوزی و فروپاشی کامل این ساختمان قدیمی، که جان ۱۶ آتش‌نشان فداکار و تعدادی از شهروندان را گرفت، به زنگ خطری برای وضعیت سازه‌های فرسوده کشور تبدیل شد. این حادثه به‌وضوح نشان داد که ایمنی ساختمان‌ها نه‌تنها یک ضرورت مهندسی، بلکه مسئله‌ای حیاتی برای حفظ جان شهروندان و آتش‌نشانان است. نوسازی ساختمان‌های فرسوده به‌مراتب هزینه‌ای کمتر از پیامدهای سنگین یک فاجعه دارد و باعث تأمین امنیت جانی افراد می‌شود. ساختمان‌های مقاوم عملکرد بهتری در برابر حوادثی مانند زلزله و آتش‌سوزی دارند و محیطی ایمن‌تر، مدرن‌تر و مناسب‌تر برای زندگی و کار فراهم می‌کنند.
ضرورت نوسازی بافت‌های فرسوده
از حدود ۷۰ هزار هکتار مساحت شهر، ۴۴۰۰ هکتار در بافت فرسوده قرار دارد، که ضروری است نوسازی این مناطق در دستور کار قرار بگیرد. البته سازمان نوسازی شهر تهران اقدامات جدی در این حوزه انجام داده است؛ ازجمله این اقدامات، ساخت شهرک‌های الگو و افزایش صدور پروانه‌های نوسازی است. بخش عمده‌ای از این پروانه‌ها مربوط به مناطق جنوبی تهران مانند مناطق ۱۵، ۱۷، ۱۸، ۲۰ و تا حدی منطقه ۱۶ است. همچنین اجرای بسته‌های تشویقی باعث افزایش قابل‌توجه آمار صدور پروانه‌های نوسازی در تهران شده است، به‌گونه‌ای که در برخی محله‌ها این آمار تا سه برابر رشد داشته است.
راه‌حل پیشگیری از فاجعه پلاسکو
برای جلوگیری از تکرار حوادث تلخی مانند پلاسکو، لازم است برنامه‌ای جامع برای شناسایی، نوسازی و ایمن‌سازی ساختمان‌های فرسوده تدوین و اجرا شود. نظارت جدی بر رعایت استانداردهای ایمنی، فرهنگسازی در زمینه اهمیت ایمنی ساختمان‌ها و اعمال قوانین سخت‌گیرانه برای استفاده صحیح از سازه‌ها، از ضروریات این مسیر است. حادثه پلاسکو نشان داد که ایمن‌سازی ساختمان‌ها تنها یک اولویت عمرانی نیست؛ بلکه وظیفه‌ای انسانی و اجتماعی برای حفظ جان و مال مردم است. آینده شهری ما در گرو تصمیم‌های امروز ما برای نوسازی و بهسازی سازه‌های قدیمی است.
*مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران
ایمنی ساختمان‌ها یک وظیفه انسانی است
در همینه زمینه :
