استخراج، غنیسازی و دفع اورانیوم
اورانیوم فلزی است که در سنگهای سراسر جهان یافت میشود. اورانیوم دارای چندین ایزوتوپ طبیعی است که شکلهایی از عنصری هستند که از نظر جرم و خواص فیزیکی متفاوت هستند اما دارای خواص شیمیایی یکسانی هستند.
این فلز دارای دو ایزوتوپ اولیه است: اورانیوم-238و اورانیوم-235.
اورانیوم 238 اکثریت اورانیوم جهان را تشکیل میدهد اما نمیتواند یک واکنش زنجیرهای شکافت ایجاد کند، درحالیکه اورانیوم 235را میتوان برای تولید انرژی از طریق شکافت استفاده کرد اما کمتر از یک درصد اورانیوم جهان را تشکیل میدهد.
برای افزایش احتمال شکافت اورانیوم طبیعی، لازم است مقدار اورانیوم 235در یک نمونه معین از طریق فرایندی به نام غنیسازی اورانیوم افزایش یابد. پس از غنیسازی اورانیوم، میتوان از آن بهعنوان سوخت هستهای در نیروگاهها برای 3تا 5سال استفاده کرد و پس از آن هنوز رادیواکتیو است و باید طبق دستورالعملهای سختگیرانه برای محافظت از مردم و محیطزیست دفع شود.
کشف اورانیوم در سنگهای معدن اورانینیت در سال ۱۷۸۹ اتفاق افتاد. تحقیقات انجام شده توسط اتو هان، لیزه مایتنر، انریکو فرمی و سایر موارد مانند رابرت اوپنهایمر که در سال ۱۹۳۴ آغاز شد، منجر به تولید سوخت مورد استفاده در رآکتورهای هستهای و در نهایت بمب هستهای شد، بمبی که از آن بهعنوان نخستین سلاح هستهای استفادهشده در جنگ یاد میشود.
استفاده از ترکیبات اورانیوم توسط انسان عمری طولانی دارد، بهطوری که قدمت استفاده از اورانیوم اکسید برای ایجاد رنگ زرد در لعاب سرامیکها به ۷۹ سال قبل از میلاد بازمیگردد. شیشههای زرد حاوی یک درصد اورانیوم اکسید، توسط آر.تی. گانتر از دانشگاه آکسفورد در ایتالیا پیدا شد. از اواخر قرون وسطی، کمکم استخراج سنگ معدن اورانیوم از معادن نقره هاسبورگ در یاخیموو واقع در بوهم (جمهوری چک امروزی)، آغاز و استفاده از آن برای رنگآمیزی در محصولات شیشهای رواج یافت. در اوایل قرن نوزدهم میلادی، تنها معادن شناختهشده اورانیوم در سراسر دنیا، همین معادن بودند.