یادداشت
تلاش‌های غیرقابل انکار برای برقی‌سازی حمل ونقل عمومی
علیرضا نادعلی؛ سخنگوی شورای اسلامی شهر تهران
در اولویت‌سنجی‌هایی که در شورای شهر دوره ششم انجام دادیم، برای سیاستگذاری و تدوین برنامه پیشرفت و توسعه مدیریت شهری، اولویت اول و دوم تهران آلودگی هوا و مشکل ترافیک شناخته شد. ازاین‌رو همه کمیسیون‌های شورای شهر تهران با هدایت رئیس شورا، برای اینکه دچار بخش‌نگری نشویم، قبول کردیم که اولویت‌های یک و 2 را بدون نگاه بخش‌نگر انتخاب کنیم؛ چراکه آلودگی هوا معضلی است که تهران از سال‌ها قبل به آن دچار بوده‌است. از زمانی که جمعیت و تعداد خودروها نیز کمتر بوده، این وضعیت وجود داشته، تا الان که به وضعیت اضطراری یا بالاتر از اضطرار رسیده است. در ادوار مختلف تهران به‌واسطه پایتخت‌بودن به سبب مهاجرت‌های زیاد با اغتشاشات جمعیتی مواجه شده‌است که عملا وضعیت متراکمی را در تهران رقم زده که هنگام تردد، ترافیک و مشکلات آلودگی هوا را به‌وجود می‌آورد.
در این میان براساس قانون هوای پاک، برای رفع معضل آلودگی هوا دستگاه‌های مختلفی مسئول هستند و وظایف خود را انجام می‌دهند. یکی از این دستگاه‌ها شهرداری تهران است و چیزی که بیشترین تأثیر را در این زمینه به‌جا می‌گذارد، توسعه ناوگان حملونقل عمومی است که هم سیاستگذاری آن در برنامه توسعه انجام شده، هم براساس اولویت‌سنجی بوده و هم متناسب با این اولویت، بودجه خوبی در نظر گرفته شده‌است.
البته انصافا از یک سو شهردار تهران واقعا همت کرد و از سوی دیگر در دوره دولت قبل، دولت مرحوم شهید رئیسی کارها به‌خوبی دنبال شد تا بتوانند قراردادهای خوبی برای گسترش ناوگان حملونقل و زیرساخت‌های شهر تهران منعقد کنند؛ یعنی هم تعداد اتوبوس‌ها را افزایش دهند و هم در حوزه تاکسی و مترو در اضافه‌کردن تعداد واگن‌ها و خطوط جدید اقدام کنند و در این دوره تعداد زیادی ایستگاه جدید به خطوط مختلف مترو اضافه و احداث خطوط جدیدی نیز شروع شد. پیشرفت خوبی اتفاق افتاده است. قراردادهای زیادی را با خودروسازهای داخلی برای خرید اتوبوس منعقد کرده‌اند و در کنار آن، اتوبوس‌های خارجی نیز خریداری شده‌است تا بتوان کمبود اتوبوس در تهران را جبران کرد؛ چراکه در تهران باید نزدیک به 7هزار اتوبوس فعال داشته باشیم تا بتوانیم بگوییم یک سیستم حملونقل عمومی کارا داریم. البته فرهنگسازی هم لازم است تا شهروندان به جای تردد با خودروهای شخصی و تکنفره به استفاده از حملونقل عمومی ترغیب شوند.
قابل انکار نیست که متأسفانه به‌دلیل کمبود اتوبوس و مترو نسبت به جمعیت، خدمات‌دهی مطلوب به مردم دشوار می‌شود. همانطور که بارها گفته‌ام، متأسفانه اگر ما با یک دکمه تمام این اتوبوس‌ها و واگن‌های مترو را به اندازه نیاز فعلی در اختیار می‌گرفتیم، ازآنجاکه فرهنگ استفاده از حملونقل عمومی را نهادینه نکرده‌ایم، همچنان سفرهای تکنفره با تعداد زیاد خودرو در هر خانواده ادامه می‌یافت.دراین میان قراردادهای خوبی با چین برای تامین اتوبوس‌ها و تاکسی‌های برقی و واگن‌ها بسته شده‌است که با نوسازی ناوگان حملونقل و اضافه‌شدن تعداد وسایل، حتما میزان مراجعه به حملونقل عمومی افزایش می‌یابد و تأثیر بهتری بر آلودگی هوا می‌گذارد، چه برسد به برقی‌سازی ناوگان حمل ونقل عمومی. قرار است تا پایان سال حداقل ۵۰۰دستگاه اتوبوس و 2هزار تاکسی برقی وارد شود و این کار بسیار سختی بوده‌است. با توجه به اینکه بخش‌های مختلف ناوگان حملونقل در حال ورود هستند، تا لحظه آخر که کل این وسایل اضافه شوند، این چالش وجود دارد و شهردار تهران به همراه همکارانش در حال انجام این مبارزه و جهاد همه‌جانبه است. انصافا مهندس چمران، رئیس شورای شهر تهران هم در این خصوص کوتاهی نکرده‌اند و هم در رسانه‌ها و هم در پیگیری‌ها از دستگاه‌های مختلف کشور تلاش کرده‌اند تا حمایت لازم انجام شود و مسافران در ایستگاه‌های اتوبوس معطل نمانند و فاصله حرکت قطارها کاهش یابد.ما در جایگاه نظارتی وظیفه داریم نقاط ضعف را شناسایی و اصلاح کنیم. حال موضوع آلودگی هوا شدیدا مردم را آزار می‌دهد و باعث تعطیلی‌های مکرر می‌شود و این وضعیت مشکلات بیشتری را به‌وجود آورده‌است. به‌نظر من راه‌حل تکمیلی این است که دولت به‌صورت ملی به موضوع ترافیک و آلودگی هوا در تهران و سایر کلانشهرها توجه کند؛ چراکه آمارها نشان می‌دهد هر اقدامی در تهران به‌عنوان الگویی برای سایر شهرهای بزرگ کشور مورد توجه قرار می‌گیرد. در حال حاضر شهرداری‌ها به‌تنهایی نمی‌توانند مشکلات را حل کنند و برای توسعه حملونقل عمومی با موانع زیادی مواجهند. اگر دولت روی این موضوع تمرکز کند، مردم نیز کمک خواهند کرد و رضایتمندی خوبی ایجاد خواهد شد. آلودگی هوا مسئله‌ای نیست که با یک یا 2اقدام حل شود. ما باید درخصوص خودروها و استانداردهای تولید آنها تجدیدنظر و سیاست‌های جدیدی برای منابع آلوده‌کننده متحرک و ثابت در تهران اتخاذ کنیم.چراکه مشکل آلودگی هوا نیازمند یک رویکرد جامع و همت ملی از سوی حاکمیت، دولت، شهرداری تهران و همچنین همکاری مردم است. با این‌همه ما باید دغدغه فرهنگی داشته باشیم و با کارهای فرهنگی، آموزش‌های شهروندی و فرهنگسازی در مدارس و بین نوجوانان و کودکان، اقدام کنیم تا به یک تغییر مثبت در جامعه دست یابیم.
