به نشان دلدادگی
محله تاریخی اودلاجان تکیه و گذرهای مهمی داشته که اکنون برخی از آنها به دلایلی مانند توسعه محله، از بین رفته و تنها نام و خاطرهای از آنها در یاد اهالی قدیمی این محله باقی مانده است. تکیه سرچشمه، جنب کاروانسرای حاجیعباس، تکیه درب مدرسه، در شرق کوچه کلیمیها، تکیه پیرزن در غرب کوچه کلیمیها مقابل سرای چال، تکیه عربها در شرق ارگ سلطانی محله عربها و تکیه اودلاجان شمال غرب کوچه نقارهچیها چند نام از تکیههای معروف و قدیمی محله اودلاجان به شمار میآیند. در اسامی تکیهها و بنای آنها میتوان رد و نشانی از بانیان خوشنام محله اودلاجان را پیدا کرد؛ مانند تکیه پیرزن، که توسط پیرزنی از اهالی محله با وضعیت مالی نسبتاً خوب و در پامنار ساخته شد و بعدها محمود حکیمباشی، پزشک و تاجر دوره صفوی این تکیه را به شکل مسجد بازسازی کرد. این تکیه و مسجد تخریب شده و اکنون فضای 12مترمربعی آن، چند ساعتی در روز به روی نمازگزاران باز میشود. «تکیه رضاقلیخان» از تکایای دیگر محله است که قدمتش به دوران قاجار میرسد. این تکیه مشهور و مهم در مسیر راسته سرچشمه قرار داشت که بعد از پامنار مهمترین و طولانیترین گذر محله اودلاجان را تشکیل میداد. اکنون تکیه در منتهیالیه خیابان سرچشمه پایین، جنوب غرب محله سادات قرار دارد، اما در گذشته در محدوده محله «چاله میدان» قرار داشت و با نام «تکیه چاله میدان» ثبت شده بود.
تکیه رضاقلیخان، یکی از طولانیترین گذرهای اودلاجان را بهخود اختصاص داده بود و امروز تنها بخشی از تکیه و مسجد باقی مانده است. رضا قلیخان هدایت، یکی از ادیبان دوره قاجار، در کنار خانه خود یک تکیه ساخت و آن را وقف کرد. داریوش شهبازی، تهرانپژوه درباره پیشینه این تکیه میگوید: «تکیه رضاقلیخان از تکایای نامی تهران قدیم است. با استناد به کتب تاریخی و نقشه نجمالدوله مربوط به سال 1309قمری، درمییابیم که تکیه رضاقلیخان (ناظم دارالفنون) جنب چال میدان تغییر نام داده و با نام تکیه چال میدان شناخته میشد. در کنار این تکیه مسجد و سقاخانه و آبانبار هم ساخته شد، اما در دوره پهلوی و در جریان خیابانکشیهای تهران بخش بزرگی از این تکیه از میان رفت. این تکیه را تکیه رضاقلیخان سرچنبک هم میگفتند و در برخی از اسناد (تهران در آینه زمان) هم اینگونه یادشده است.»
آقااشرف، نام یکی دیگر از تکیههای اودلاجان در خیابان خدابندهلو، روزگاری محل زندگی سیدتقی شیرازیان بوده است. تاریخ حک شده بر کاشی سردر این تکیه به سال 1327، بیانگر زمان تأسیس تکیه آقا اشرف است.