چه زندگی شگفتانگیزی
5 رویکرد علمی که جهان را به محل بهتری برای زندگی تبدیل میکند
زهرا خلجی- روزنامهنگار
نوآوریهای پزشکی و فناوری در سالهای اخیر انسان را به ادامه زندگی در روزگار کاملا ماشینی امروز امیدوار کرده است. از پیشرفت در درمان بیماریهای سختعلاج تا کشف ناشناختهها در زمین و فضا، 5راهی که علم دنیا را به جای بهتری برای زندگی تبدیل میکند را مرور میکنیم.
ساخت واکسن سرطان
واکسنها یکی از موفقیتهای قابل توجه در همهگیری کووید-19 بود. اکنون دانشمندان امیدوارند که همان فناوری mRNA که زیربنای این موفقیت بود، بتواند در آموزش سیستم ایمنی برای شناسایی و حمله به سرطان استفاده شود. در این مورد، دانشمندان واکسن را براساس پروتئینهای روی سطح سلولهای سرطانی بیمار طراحی میکنند. 2ماه پیش، صدها بیمار وارد نخستین آزمایش شخصیسازی شده واکسن سرطان mRNA در جهان برای سرطان پوست شدند و آزمایشهایی برای سرطانهای پانکراس، روده و سایر سرطانها در حال انجام است.
یافتههای خارقالعاده با تلسکوپ جیمز وب
2 سال پس از پرتاب تلسکوپ فضایی جیمز وب، مجموعهای از تصاویر ثبت شده نشان داد که شاهکارهای کشف نشدهای در کیهان وجود دارد. این تلکسوپ همچنین اکتشافات بیسابقهای در مورد منشأ ستارگان، سیاهچالهها و احتمال وجود حیات در سایر نقاط کیهان ثبت کرد. برخی از این اکتشافات تئوریهای متعارف را تغییر دادهاند به این معنی که نخستین کهکشانها بسیار درخشانتر یا بزرگتر از حد انتظار ظاهر و نخستین سیاهچالهها سریعتر از آنچه مدلهای فعلی نشان میدهند، تشکیل میشوند.
تشخیص زودتر با AI
4سال آینده شاهد پیشرفت سریع در استفاده از هوش مصنوعی برای تشخیص بهتر بیماریهای جدی خواهیم بود. این فناوری در بیمارستانهای انگلیس برای تشخیص سریعتر سرطان و طولانیتر کردن عمر در حال گسترش است. این سیستم با اسکن اشعه ایکس موارد مشکوکی که پزشک انسان ممکن است از قلم انداخته باشد، در اولویت تشخیص قرار میدهد. این سیستم، دقت تشخیصی را تا 45درصد بهبود میبخشد.
پیوند سلولهای بنیادی برای درمان دیابت
نیممیلیارد نفر در سراسر جهان با دیابت زندگی میکنند. این بیماری میتواند با آسیب به کل بدن افراد را در معرض خطر بیماری لثه، آسیب عصبی، بیماری کلیوی، نابینایی، قطع عضو، حمله قلبی، سکته مغزی و سرطان قرار دهد. در حال حاضر، بیماران با تزریق انسولین و تغییرات سبک زندگی آن را مدیریت میکنند، اما نسل جدیدی از درمانها میتواند زندگی را بهتر کند. چندی پیش نخستین بیمار مبتلا به دیابت نوع یک با سلولهای بنیادی خودش درمان شد. پیش از این اتفاق، این زن 25ساله به مقادیر قابل توجهی تزریق انسولین نیاز داشت. اما حالا از آن بینیاز شده است.
توسعه انرژیهای تجدیدپذیر
دوره انتقال از انرژیهای تجدیدناپذیر به انرژی سبز چند سالی است آغاز شده است. گزارش اخیر آژانس بینالمللی انرژی، نشان میدهد که طی 6 سال آینده پروژههای انرژی تجدیدپذیر با سرعتی 3 برابر بیشتر از گذشته در مسیر توسعه قرار میگیرد. در اروپا، رونق انرژی خورشیدی باعث منفیشدن قیمتهای بازار در تابستان امسال شد. توسعهدهندگان انرژی بادی در حال آماده شدن برای راهاندازی نسل جدیدی از توربینهای بادی دریایی شناور هستند. در چین و هند بهعنوان آلودهترین کشورهای جهان استفاده از نیروگاههای خورشیدی با برنامههای انرژی پاک هدایت میشود که به کاهش مصرف سوخت فسیلی کمک میکند.