عزاداری به شیوه پاپوشدوزها
موضوع: حسینیه کفاشها
ویژگی: بانی سبک متفاوت توزیع غذاهای نذری
***
حسینیه و تکیه کفاشها در گذر مستوفی محله سنگلج چند سال در قالب روضههای سیار خانگی فعالیت داشت. ماجرا از این قرار بود که یک عده کفاش تصمیم میگیرند برای نشان دادن ارادتشان به ائمه هرچند شب یکبار به مناسبتهای مختلف (از عزاداری ماه محرم و صفر برای امام حسین(ع) و پیامبر(ص) گرفته تا جشنها و شادیهای مذهبی) کنار هم جمع شوند. در ابتدای کار امکان تهیه جا و مکان ثابت برای اهل هیئت میسر نبود. به همین دلیل تصمیم گرفتند از خانههای خودشان به عنوان محل برگزاری مراسم استفاده کنند؛ به این ترتیب در هر مناسبت یک نفر، بانی برپایی مراسم میشد. این ماجرا ادامه داشت تا اینکه به همت خیران و بزرگان جمع، در گذر مستوفی خانهای قدیمی برای راهاندازی حسینیه از سوی صنف کفاشان خریداری و تبدیل به مکانی برای عزاداری همین صنف شد. حمیدرضا نارنجینژاد، تهرانپژوه درباره ماجرای خرید و ساخت حسینیه کفاشها میگوید: «سال 1332شمسی عدهای از خیران و اهل هیئت به همت حاج قاسم یساری، خانهای قدیمی در محله سنگلج میخرند به این نیت که برنامههای عزاداری و مناسبتی هیئت سر و سامان و نظم بیشتری بگیرد. با این کار افراد بیشتری فرصت حضور در مراسم عزاداری را پیدا میکردند و از طرفی ثابت بودن مکان برای اهل هیئت هم فرصتی بود تا برنامههای متنوعتر و بیشتری اجرا کنند و از محضر استادان دینی، علما و شاعران بیشتری هم بهرهمند شوند. این خانه قدیمی سال 1360بازسازی و بنای جدید کاملاً به شکل حسینیه ساخته میشود؛ از بانیان ساخت و خیران این حسینیه میتوان از
حاج حسن حقیقت مهر، حاج آقا افجهایفر و حاج آقا شیعه نام برد.»
نارنجینژاد در بخش دیگر صحبتهایش از رسم جالب توزیع غذای نذری با یک تکه نان در این حسینیه قدیمی یاد میکند: «در این حسینیه زمان توزیع غذا در مناسبتها اغلب یک تکه نان در داخل ظرف غذا که معمولا سینیهای چهار یا پنج نفره است قرار میدهند و میان اهل هیئت و عزاداران پخش میکنند؛ جالب اینکه بعد از حسینیه کفاشها، این رسم در سایر تکیههای سنگلج هم اجرا شد.»
یکی دیگر از رسمهای جالب در این تکیه شکلگیری دسته عزاداری دومی با عنوان هیئت صنف شاگردان است که در ایام محرم سر پاچنار شروع به عزاداری میکنند و سایر هیئتها هم از داخل کوچه مبرا، مکان فعلی حسینیه، عزاداری را شروع میکنند و بعد به هم ملحق میشوند. مرحوم حاج احمد صالح مداح، حاج مهدی خرازی شاعر، حاج حسین بهاری و حاج اسماعیل چاووش از مداحان و چهرههای معروف تکیه کفاشها بودند.