خطر غرق شدگی

بازی‌های مقدماتی جام‌جهانی در منطقه آمریکای‌جنوبی دیگر مثل گذشته جذابیت ندارد. چه معنی دارد از 10تیم، 6تیم مستقیم به جام‌جهانی 48تیمی راه یابند و تیم هفتم به پلی‌آف برود؟ گویا فقط 3تیم مشکل دارند و باید در همان بازی‌های قاره‌ای به فوتبال بازی کردن ادامه دهند! جدا از این موضوع، ساعت پخش این مسابقات که به وقت اروپا و خاورمیانه همزمان با خواب مردم است، باعث شده تا کمتر کسی این رقابت‌ها را دنبال کند. البته نباید فراموش کرد که در این مسابقات تیم‌های خیلی ضعیفی مثل سن‌مارینو یا لیختن‌اشتاین هم نیستند که کیسه گل بشوند.
همین بامداد دیروز تیم ملی آرژانتین که قهرمان جام‌جهانی و 2دوره اخیر کوپا آمریکاست، با ونزوئلا یک-یک مساوی کرد و برزیل با برد سخت 2 بر یک در زمین شیلی توانست تا حدودی خودش را در جدول بالا بکشد و به فاصله 6 امتیازی آرژانتین برسد. در مصاف با ونزوئلا مسی و دوستانش حاضر بودند اما کاربونی، نیکو گونزانس، آکونیا، گارناچو و دیبالا به‌دلیل مصدومیت از فهرست تیم ملی خط خورده‌ بودند. تیم ملی آرژانتین که با گل اوتامندی در دقیقه۱۲ پیش افتاده بود، در نهایت با پذیرش گل مساوی توسط روندون در دقیقه‌۶۵ مقابل ونزوئلا متوقف شد. این سومین گل روندون مقابل آرژانتین بود. زمین به‌اندازه زمین‌های خودمان افتضاح بود. باران شدید باعث تأخیر نیم‌ساعته مسابقه شد اما چمن به‌گونه‌ای بود که آب تخلیه نمی‌شد و فوتبال را شبیه واترپلو کرده بود. مسی درباره شرایط زمین این چنین گفته است: «مسابقه بسیار زشتی بود و تصور چنین شرایطی را در فوتبال نداشتم. ما هیچ‌کاری نتوانستیم در زمین انجام دهیم.» آلبی‌سلسته در 2 بازی آخر خود تنها یک‌امتیاز به‌دست آورده. آنها مقابل کلمبیا دومین شکست خود را تجربه کردند. میانگین مالکیت آنها در این مسابقات 63‌درصد بوده است.
در اردوی برزیل هم مصدومان زیادی وجود داشت؛ وینیسیوس، میلیتائو، نیمار و چند بازیکن دیگر. برزیلی‌ها با وجود دریافت گل زودهنگام، به بازی برگشتند و نبرد بحران‌زده‌ها را از شیلی بردند. ایگور ژسوس و انریکه در آخرین دقایق نیمه اول و دوم گل‌های برزیل را زدند. شیلی احتمالا در صعود به جام‌جهانی ناکام می‌ماند؛ ۹بازی رسمی بدون برد از این تیم، ضعیف‌ترین شیلی تاریخ را ساخته است. بازی بعدی این دو تیم بامداد چهارشنبه برگزار می‌شود؛ آرژانتین با بولیوی اوج‌گرفته و برزیل با پرو. هر دو تیم میزبان هستند. حالا ببینیم شرایط بقیه تیم‌های این منطقه به چه شکل است.

فوتبال منطقه آمریکای‌جنوبی عموما خشن و فیزیکی است. غیراز تیم ملی برزیل یا کلمبیا، بقیه فقط به قصد دعوا یا مصدوم کردن بازیکنان حریف به زمین می‌روند. گاهی از بین تیم‌های دیگر بازیکنان فانتزی نظیر مسی و مارادونا هم ظهور می‌کنند، اما ذات فوتبال این منطقه خشن است. بازیکنان یا کارت قرمز می‌گیرند، یا مصدوم می‌شوند، یا با هم یا با تماشاگران تیم رقیب دعوا می‌کنند، یا خطر غرق شدن در ورزشگاه خانگی ونزوئلا در انتظارشان است، یا ممکن است هنگام بازی در ارتفاعات لاپاز در بولیوی از کوه بیفتند یا پدر و مادرشان را گروگانگیرها به دام بیندازند!

شیلی
 کمتر از 10سال پیش بود که شیلی بزرگ‌ترین لحظات تاریخ خود را به ثبت رساند. عناوین پیاپی کوپا در ضربات پنالتی مقابل آرژانتین در سال‌های 2015 و 2016 به‌دست آمد که نخستین و دومین قهرمانی آنها در این رقابت‌ها بود. این افتخارات پس از حضورهای متوالی در جام‌جهانی و صعود از مرحله گروهی در سال‌های 2010 و 2014 به‌دست آمد. اما آن دوران به پایان رسید و شیلی نتوانست به 2جام‌جهانی بعدی در روسیه و قطر راه پیدا کند و با توجه به وضعیت فعلی تیم، در سال2026 نیز به‌احتمال فراوان حضور نخواهد داشت. شیلی تابستان گذشته کوپا آمریکا را بدون گلزنی به پایان رساند، کاری که قبلا فقط یک‌بار انجام داده بود، آن هم در دومین دوره مسابقات در سال1917. یک برد، 2مساوی و 6باخت، بدترین شروع آنها در قالب فعلی است که اولین‌بار در سال1998 استارت خورد. شیلی هم در دفاع مشکل دارد و هم در حمله. 64درصد از شوت‌های حریف که به سمت دروازه این تیم آمده، به گل تبدیل نشده. این تیم از 36شوت دریافتی، 14گل خورده است. در عوض، کمتر از 5درصد از شوت‌های خود را به گل تبدیل کرده (4.4درصد) و تنها 6ضربه از 7تلاش خود را به گل تبدیل کرده‌اند. تنها پرو ته جدولی (3.8‌درصد) و پاراگوئه (2.2‌درصد) عملکرد بدتری داشته‌اند.

بولیوی
بازی خانگی در ارتفاع زیاد بخت این تیم را برای حضور در چهارمین جام‌جهانی تاریخ‌شان زیاد می‌کند. با آمدن اسکار ویلگاس، این تیم از نامزد اصلی ناکامی در راهیابی به جام‌جهانی به یکی از بخت‌ها تبدیل شده است. ورزشگاه تاریخی خرناندو سیلس در لاپاز، 3650متر از سطح دریا ارتفاع دارد و ورزشگاه مونیسیپال د آل آلتو 4090متر. بازی در این دو ورزشگاه به مثابه یک کوهنوردی حرفه‌ای است. بازیکنان تیم‌های میهمان اکسیژن کم می‌آورند. بولیوی با مربی جدید توانسته 4 بر صفر ونزوئلا را شکست دهد و پس از 31سال نخستین پیروزی خارج از خانه خود را در مقدماتی جام‌جهانی در زمین شیلی جشن بگیرد. آنها پیش از این 67 مسابقه در زمین حریفان انجام داده و هیچ‌کدام را نبرده بودند. آنها آخرین‌بار در راه رسیدن به جام‌جهانی 1994 در خانه ونزوئلا 7 بر یک پیروز شده بودند. آنها در ادامه روند عالی خود، پنجشنبه توانستند نخستین شکست کلمبیا را به نایب‌قهرمان کوپا تحمیل کنند.

پرو
شباهتی به تیم دوره قبلی که 4بازی از 6بازی‌آخر خود را برد و به پلی‌آف و مصاف با استرالیا رسید، ندارد. البته آنها به استرالیا در پنالتی باختند و این به منزله پایان دوره طولانی مربیگری ریکاردو گارکا در این تیم بود که از سال 2015آغاز شده بود. خوان رینوسو، جانشین او تنها 6مسابقه دوام آورد و با کسب فقط 2تساوی جای خود را به خورخه فوساتی داد. آنها اولین‌بار کوپا آمریکا را با بدون گل زده سپری کردند، درحالی‌که 53شوت به چارچوب دروازه حریفان زده بودند. بعد از پائولو گریرو، گلزنی وجود ندارد. بهترین گلزن تاریخ پرو با 40گل زده، در حال‌حاضر 40سال دارد و اخیرا حتی به تیم ملی هم نتوانسته برسد، چون با وجود 4گل و 2پاس‌گل در 10بازی لیگ، مصدومیتی گریبانگیرش شد و گروگان گرفته شدن مادرش هم او را از فوتبال دور نگه داشت. شاید با بازگشت او، گل هم به پرو لبخند بزند.

پاراگوئه
گل‌نخورترین تیم این رقابت‌ها هستند با تنها 3گل خورده. این هفته با اکوادور گل‌نخور هم بدون گل مساوی کردند. آنها تنها 2برد دارند که یکی از آنها مقابل برزیل است. بازی‌های آنها یا بدون گل تمام می‌شود یا یک بر صفر. در مسابقات این تیم تنها 5گل رد و بدل شده و تنها 20شوت به سمت دروازه‌شان شلیک شده. نه اینکه نخواهند، بلد نیستند گل بزنند. از 96تلاش برای گلزنی، تنها 2گل نصیب‌شان شده. فقط کلمبیا و آرژانتین بالای 100تلاش برای گلزنی داشته و اشتهای بیشتری نسبت به پاراگوئه نشان داده‌اند.

کلمبیا
با اخراج کارلوس کی‌روش درهای خوشبختی به روی این تیم باز شد. انتصاب نستور لورنزو به‌عنوان سرمربی تیم ملی کلمبیا بدون بحث نبود. با وجود فعالیت حرفه‌ای طولانی خود در کنار پکرمن، این آرژانتینی تجربه کمی به‌عنوان سرمربی داشت. با این حال، او تا اینجا ثابت کرده که انتخابی چشمگیر بوده. بازیکن سابق سوییندون تاون و بوکاجونیورز، حالا 32بازی را روی نیمکت این تیم تجربه کرده؛ 23برد، 7تساوی و تنها 2شکست که یکی از آنها همین پنجشنبه مقابل بولیوی در نوک قله کوه بود و دیگری مقابل آرژانتین در فینال کوپا آمریکا؛ مسابقه‌ای که بسیاری معتقد بودند حق کلمبیا بود که قهرمان شود. آن شکست در وقت اضافه رقم خورد. تحت هدایت لورنزو، کلمبیا به یک تیم بزرگ تبدیل شده و همه خاطرات و رکوردهای منفی دوران کی‌روش ازجمله سنگین‌ترین شکست‌های تاریخ این کشور و ناکامی در راهیابی به جام‌جهانی را پشت‌سر گذاشته است. آنها در این مدت تیم‌های بزرگی مثل اسپانیا، آلمان، برزیل و حتی آرژانتین را در دور مقدماتی برده‌اند. احیای خامس رودریگس کار بزرگی بود که تنها از عهده این دستیار سابق پکرمن بر می‌آمد. در 12بازی بین کوپا آمریکا و مقدماتی جام‌جهانی، خامس 3گل و 9پاس‌گل به ثبت رسانده است. او با لوییس دیاس و جان دوران مثلثی مرگبار ساخته است.

اکوادور
تساوی با پاراگوئه باعث شد برزیل را بالای سر خود ببینند اما فاصله تا صدر خیلی زیاد نیست. در دوره قبلی به‌دلیل تخلفات اداری، 3امتیاز از آنها کسر شد اما در نهایت به قطر راه یافتند. حالا آن جریمه وجود ندارد. سبک بازی این تیم زیرنظر گوستاوو آلفارو، بازی مستقیم و سرعتی است. اکوادور گل‌های زیادی به ثمر نرسانده (فقط 6گل در 9بازی) و شوت‌های زیادی هم نزده است؛ مجموع 80شوت آنها سومین رکورد پایین این رقابت‌هاست. اما اکوادوری‌ها سومین آمار خوب را در حملات مستقیم با استفاده از سکانس‌های بازی باز دارند که از زمین خودی شروع می‌شود و با کمترین لمس توپ به دروازه حریف می‌رسد. از نظر دفاعی، اکوادور استواری خاصی دارد و تنها پاراگوئه (3) گل کمتری نسبت به آنها (4) دریافت کرده و تنها برزیل (71) و آرژانتین (47) کمتر از آنها (73) به حریفان اجازه شلیک داده‌اند. آنها کمترین تعداد گل‌های غیرپنالتی مورد انتظار (امیدگل) را به حریفان می‌دهند (4.33).

اروگوئه
مارچلو بیلسای آرژانتینی در رختکن تیم پرستاره اروگوئه محبوبیتی ندارد. اخیرا لوییس سوارس علیه او مصاحبه کرده و گفته بیلسا با بازیکنان سلام و علیک هم نمی‌کند. با فدریکو والورده، فاکوندو پلیستری، مانوئل اوگارته و داروین نونیس، نتایج نباید هم بد باشد. آنها ساعت 5بامداد امروز با پرو بازی داشتند. درصورت برد، از کلمبیا عبور کرده و به آرژانتین در صدر می‌چسبند. یکی از 2شکست آرژانتین در این رقابت‌ها مقابل همین اروگوئه بود که رکورد شکست‌ناپذیری تیم تحت هدایت اسکالونی را خراب کرد. آنها زیرنظر بیلسا بیشترین گل زده (13)، بیشترین مالکیت (66درصد) و بهترین عملکرد هجومی را دارند. با این ستاره‌ها و مربی می‌توانند حتی به‌عنوان تیم اول صعود کنند؛ به شرطی که رابطه بین بازیکنان و مربی خارجی از این بدتر نشود.

ونزوئلا
در زمین استخری توانستند آرژانتین را متوقف کنند. حالا با کسب 11‌امتیاز از 9بازی بهترین شروع خود را در این مسابقات تجربه می‌کنند که معادل امتیازات سال2006 و یک‌امتیاز کمتر از امتیازاتی است که برای جام‌جهانی2014 جمع کرده بودند. شاید نخستین تجربه جام‌جهانی در انتظار این کشور بحران‌زده از لحاظ سیاسی و اقتصادی باشد. آنها در برابر اروگوئه پرستاره هم عملکردی خیره‌کننده داشتند و 20‌شوت به سمت دروازه حریف زدند که 6تا در چارچوب بود اما بازی با تساوی بدون گل به پایان رسید. آنها در خانه شکستی نداشته و 2برد و 3تساوی به‌دست آورده‌اند.

 سلسائو با کسب 13 امتیاز در 9بازی، بدترین شروع خود را در تاریخ این رقابت‌ها تجربه کرده‌. با دوریوال که قول قهرمانی در جام‌جهانی آینده را داده، بعید است آینده‌ای وجود داشته باشد. تا پیش از بازی با شیلی آنها 4بازی از 5مسابقه آخر خود را در مسابقات انتخابی جام‌جهانی باخته بودند که به اندازه تعداد شکست‌های برزیل در 63‌بازی قبلی بود؛ 41برد و 18مساوی. این روند با شکست خانگی مقابل آرژانتین در ورزشگاه ماراکانا آغاز شده بود. دوریوال سومین سرمربی برزیل پس از جام‌جهانی است؛ پس از رامون منزس و فرناندو دینیز. زیرنظر او برزیلی‌ها یک‌بار شکست خورده‌اند. حالا با پیروزی مقابل شیلی به‌نظر می‌رسد خطر حذف برطرف شده باشد.