اقبال قاسمی‌پویا، مدرس دانشگاه و پژوهشگر؛ تحقیق و پژوهش درباره هویت همه شهرهای ایران ضرورت دارد ولی برای تهران، به‌دلیل پایتخت بودن، اهمیت ویژه‌ای قائل هستیم. پژوهش درباره هویت تهران، یعنی شناخت گذشته شهر که باعث می‌شود دستاوردها، اثرها و عواقب رشد مناسب یا نامتناسب آن مورد نقد و توجه قرار بگیرد.
پژوهش برای آینده‌ای بهتر
اهمیت تحقیق درباره تهران و شناختن این شهر غیرقابل کتمان است. منظور از تحقیق، درک حاصل از آن است برای دنیای امروز. ضمن اینکه تاریخ شهر را حفظ می‌کنیم باید از این پژوهش‌ها برای ساخت و آینده بهتر تهران درس بگیریم؛ نوعی نگاه تحلیلی از آنچه بود به سمت آنچه باید باشد. در این صورت است که گفتن درباره هویت، تاریخ و فرهنگ مهم و ارزشمند خواهد بود.
چالش با دیگر شهرها
نکته‌ای که در بازگویی هویت تهران دور مانده، این است که تهران با وجود قدمت و اهمیتش یک اثر نامناسب هم در ایران گذاشت که دلیل آن خود تهران و جمعیت آن نبود، بلکه حکومتگران و صاحب‌منصبان آن بودند. دلیل رشد انفجاری جمعیت و تراکم در شهر تهران حاصل بی‌توجهی به دیگر شهرهای ایران است. تهرانی که در دوره ناصری 150هزار نفر جمعیت داشت در دهه چهل به جایی رسید که از غرب تا میدان تازه‌ساخت آزادی و از شرق بعد از پیچ‌شمیران خارج از شهر محسوب می‌شد. دورتادور یوسف‌آباد که محل سکونت ما بود تپه و دره بود. تمام امکانات شهری و دانشگاه‌ها در تهران با شروع برنامه توسعه در زمان پهلوی اول اجرا و از همانجا چالش پایتخت با دیگر شهرها آغاز شد و آنچنان پیش رفت که می‌توان گفت تهران اکنون یک ابرشهر شده که دیگر هویت خودش را گم کرده است.ما به‌عنوان تهران‌پژوه با چراغی در دست در کوچه‌پس‌کوچه‌ها و محله‌ها و مدرسه‌های شهر می‌گردیم و اتفاقات آن را جست‌وجو می‌کنیم، برای اینکه درسی از این پژوهش‌ها بگیریم. مهم‌ترین درس تهران‌پژوهی می‌تواند برای متولیان شهر این باشد که تهران دیگر ظرفیت ندارد و به شهر اجازه ندهیم بیش از این گسترش یابد.
همشهری،محل رجوع
دراین مسیر بی‌تردید مرکز تهران‌پژوهی مؤسسه همشهری می‌تواند محل رجوع باشد و از یافته‌های تیم خود بهره ببرد.آن طور که شنیده‌ام گروه تهران‌پژوهی مؤسسه همشهری اطلاعات مفید و کارشناسانه‌ای درباره هویت شهر ارائه می‌کنند.
جست وجوی هویت گمشده شهر
در همینه زمینه :
