علیه توهمزاها
«كميكال» و «بونزاي» دو مخدر جديدي كه سلامتي نوجوانان را تهديد ميكنند
لیلا شریف-روزنامهنگار
اخیرا یک خواننده معروف رپ که محبوب دهه هفتادیها و دهه هشتادیهاست در یک برنامه اینترنتی گفته که روزگاری مواد میزده و حالا ترک کرده است. محمدرضا شایع از روزهایی تعریف میکند که « یک کوه انگیزه بوده که به ناگاه فس میشود و میچسبد به زمین و کاری به دنیا ندارد» و بعد با حضور در انجمن انای ترک میکند؛ «بهشت روی زمین است آنجا. من با حال خوشی نرفتم و بعد ترک کردم.» هر دوره یک ماده مخدر جدید بلای جان خانوادهها میشود و سرعت ورود این موادمخدر به جمع نوجوانان و نوجوانان چنان بالاست که مسئولان ستاد مبارزه با موادمخدر از سرعت آن در عجب هستند. حالا این روزها نامهای جدیدی مانند کمیکال، بونزای و... به گوش میرسد که اثر مخربتری نسبت به موادمخدر بیشتر شناختهشده دارند و نوجوانان و جوانان و والدین آنها باید نسبت به آن آگاه باشند.
مخدرهایی که فریب میدهند
کمیکال و بونزای 2 ماده مخدر عجیبی هستند که اطلاعات چندانی از این مواد وجود نداشت، تا اینکه پای این مواد مخدر صنعتی با قدرت توهمزایی بالا به برخی جمعهای دوستانه نوجوانان و جوانان باز شد. سرهنگ مجید طاهرزاده، کارشناس پلیس مبارزه با موادمخدر در اینباره گفت: «ازآنجاکه این مواد قوی عمل میکنند، وعدههای مصرفی آن برای انسان در حد میکروگرم تعریف شده است. آن را روی گیاهان یا مواد دیگری اسپری میکنند. این مواد تا ۸۰۰ برابر از مواد سنتی مانند حشیش قویتر و اثرگذاری مخربتری دارند.»
مصرفکنندگان چه میگویند؟
مصرفکنندگان این مواد صنعتی جدید و اطرافیانشان روایتهای تکاندهندهای دارند. کاربر یکی از کلینیکهای ترک اعتیاد تخصصی کمیکال و بونزای در رابطه با اثرات مخرب این مواد مخدر میگوید: «کسی که 7ساله دارم باهاش زندگی میکنم 5سال بونزای مصرف میکرده و الان یک هفته هست ترک کرده اما واقعا روانی شده و با وجود اینکه دارو میخوره اصلا نرمال نیست. دقیقا رفتارش شبیه کسی است که شیشه مصرف میکنه.» کاربر دیگری هم که گویا مصرفکننده است. مینویسد: «من بعد از 6ماه ترک دوباره رفتم سمتش. هیچ تضمینی نیست کامل ترکش کنین... دوز مصرفی به سرعت بالا میره و وقتی خوابین و میخواین بیدار شین قبل از اینکه چشاتون باز بشه به فکر تهیه این مواد میافتین.»
عوارض مصرف مخدرهای جدید
اثرات کوتاهمدت
توهم دیداری و شنیداری
توهم سفر در مکان و زمان
افزایش فشار خون
فرورفتن در کمای کوتاهمدت
اثرات بلندمدت
کاهش قدرت حافظه
اختلال در بهخاطر آوردن خاطرات و وقایع
انزوا
کوچکشدن مغز
برای مصرفکنندگان کمتر از 17سال
توصیه به خانوادهها
شناسایی نوجوان یا جوانی که دست به مصرف این موادمخدر صنعتی میزند، چندان آسان نیست اما خانوادهها با بررسی رفتار فرزندانشان تا حدودی میتوانند به واقعیت پی ببرند. نشانههای زیر جزو موارد پرتکرار مصرفکنندگان است:
چهره مدام برافروخته
قرمزشدن چشم
پرحرفی زیاد
بروزدادن رفتارهای غیرقابل کنترل
شجاعت ناگهانی
استفاده از قطره نفازولین برای رفع قرمزی چشم
مکث
هشدار رواج روانگردانها به جای موادمخدر سنتی
سعید صفاتیان، مدیرکل اسبق درمان ستاد مبارزه با موادمخدر: تریاک در یک سال گذشته افزایش قیمت زیادی پیدا کرد و تقریبا 2برابر شد. اکنون قیمت یک کیلو تریاک به حدود ۱۸۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان رسیده است. شاید این روند به کاهش مصرف تریاک منجر شود اما یک زنگ خطر بسیار بزرگ برای کشور ماست، با توجه به گزارش سازمان بهداشت جهانی درباره افزایش مصرف مواد روانگردان در کشورهای منطقه ازجمله عراق و افغانستان، بهاحتمال بسیار زیاد باندهای بزرگ مواد بهدنبال گسترش بازار مواد روانگردان در ایران هم هستند. تریاک هر قدر هم ماده مخدر خطرناکی باشد اما معتادان به این ماده سنتی درمانپذیر هستند و روشهای درمان آن با متادون، شربت تریاک و روشهای دیگر وجود دارد اما بسیاری از مواد روانگردان درمان مشخصی ندارند.