قدیمی اما همچنان نوآورانه

برای کندوکاو درباره زمان شناسایی فناوری نانو باید تا دهه1980 میلادی به عقب برگردیم. در حقیقت از این دهه بود که جامعه علمی در دنیا با نانو آشنا شد و به‌طور دقیق از سال2000 کشورهای جهان اولی پیگیر آن شدند. با توسعه و به‌کارگیری نانوتکنولوژی در حوزه‌های مختلف و حرکت دولت‌ها به سمت پایه‌گذاری و توسعه تحقیقات نانوتکنولوژی، نخستین سال‌های دهه۲۰۱۰ میلادی شروع کاربردهای اقتصادی نانوتکنولوژی بود. به‌نوعی می‌توان قرن بیست‌ویکم را قرن فناوری نانو و مهم‌ترین دوران این صنعت خواند. نانو نه یک ماده است نه یک جسم، فقط یک مقیاس است؛ کوچک شدن یک مقیاس به اندازه‌ای کوچک که دیده نمی‌شود اما تأثیری بسیار بزرگ در زندگی انسان دارد.

شکل جدید فیزیک اتمی
در گذشته نانو را با نام فیزیک اتمی می‌شناختند و پس از کابردی شدن آن، نام نانو را به‌خود گرفت. به همین دلیل نانو یک علم جدید نیست؛ اما کاربردی شدن آن زندگی انسان را دگرگون کرد. ایده نانوتکنولوژی را برای نخستین بار Eric Drexler به دنیا عرضه کرد. او در آزمایشگاه مشهورMIT متعلق به انستیتو Foresight مطالعات خود را با سیستم‌های بیولوژیکی شروع کرد و سپس متوجه شد که می‌توان دستگاه‌های مولكولي تولید کرد. بدین‌ترتیب ایده نانو تکنوژلوی به نام او ثبت شد.

نانو در ایران باستان
شواهد تاریخی نشان می‌دهد که ایرانیان در قرن‌های چهارم تا هفتم هجری از نانوذرات  نقره و مس برای تزئین سفال‌های خود استفاده می‌کرده‌اند. در همین راستا محققانی از کشور ایتالیا به همراه محققان ایرانی، نتایج تحقیقات صورت‌گرفته روی لعاب‌های استفاده شده روی سفال‌های ایرانی قرن‌های ۴ تا ۷ هجری را به‌صورت مقاله‌ای منتشر کرده‌اند. طبق نتایج این تحقیق، وجود نانوذرات نقره و مس در لعاب مورد استفاده در تزئینات سفالی قرون ۴ تا ۷ هجری موجب پیدایش اثرات کروماتیکی مختلفی در این سفال‌ها شده است.

بیشترین کاربرد در زندگی
مهم‌ترین علوم مرتبط با فناوری نانو را می‌توان علوم مهندسی و پزشکی خواند. نانو تاکنون بیشترین کاربرد را در صنایع سنگین، بهداشت، نساجی و کشاورزی داشته و در صنایعی نظیر رنگ، اتومبیل، کامپیوتر، شیمی، تصفیه آب و غیره نیز درحال توسعه است. محصولات نساجی حاصل از فناوری نانو در کشورهای آلمان وانگلیس بیشترین رواج را دارند. تولید کفش‌ها و لباس‌هایی که با حفظ گرمای بدن و تأثیر در گردش خون، باعث کاهش خستگی و راحتی می‌شوند نیز از دستاوردهای سحرآمیز علم نانو است.