با وام مسکن چند متر آپارتمان می‌توان خرید؟

احمد میرخدایی- روزنامه‌نگار

وام مسکن دیگر کمکی به خانه‌دار شدن متقاضیان نمی‌کند و در بهترین حالت می‌تواند آنها را درجبران هزینه‌های جانبی خرید خانه نو یاری کند. قدرت خرید وام مسکن انفرادی در شهر تهران بعد از کسر هزینه اوراق، بیشتر از 5/3متر نیست و زوجین هم نمی‌توانند بیشتر از 7متر آپارتمان خریداری کنند.به گزارش همشهری، در دوره اخیر جهش قیمت مسکن، میانگین قیمت‌ها در شهر تهران و اغلب مناطق کشور بیش از 19برابر شد؛ درحالی‌که همزمان وام خرید مسکن کمتر از 7برابر افزایش پیدا کرده است؛ نتیجه این معادله ناعادلانه، ضعیف‌تر شدن قدرت خرید متقاضیان مسکن و محو شدن سهم وام مسکن در تأمین هزینه خرید آپارتمان بود.

وام مسکن چقدر است؟
در شرایط فعلی، وام مسکن با اوراق ممتاز (تسه) کلان‌ترین تسهیلاتی است که به متقاضیان خرید مسکن پرداخت می‌شود و اغلب افرادی که قادر به بازپرداخت اقساط آن باشند، می‌توانند نسبت به دریافت آن اقدام کنند. مبلغ این وام به‌صورت انفرادی در شهر تهران 400میلیون تومان، مراکز استان‌ها و شهرهای با جمعیت بالای 200هزار نفر، 320میلیون تومان و در سایر شهرها 240میلیون تومان تعیین شده و زوجین می‌توانند تا 2 برابر این رقم را به‌عنوان تسهیلات خرید مسکن دریافت کنند. البته دریافت هر 500هزار تومان از این تسهیلات نیازمند خرید یک برگه از اوراق امتیاز تسهیلات مسکن (تسه) است که اکنون قیمت هر برگه آن به 110هزار تومان رسیده است. با این حساب، بابت هر 500هزار تومان وام مسکن باید 110هزار تومان از آن صرف خرید اوراق شود و عملاً خالص تسهیلات دریافتی در تهران به 312میلیون تومان، در مراکز استان‌ها و... به 250میلیون تومان و در سایر مناطق شهری به 187میلیون تومان می‌رسد. البته چند‌ماه پیش شورای‌عالی مسکن مصوب کرد که مبلغ وام مسکن 37.5درصدی افزایش پیدا کند و مثلاً در شهر تهران از 400میلیون به 550میلیون تومان برسد؛ اما این مصوبه هنوز ابلاغ و اجرا نشده و از سرنوشت آن‌ هم اطلاعی در دست نیست.

حساب‌ وکتاب اقساط وام مسکن
یک متقاضی وام مسکن در شهر تهران برای دریافت وام 400میلیون تومانی باید 800برگه اوراق امتیاز تسهیلات مسکن خریداری کنند که مجموع هزینه آن به قیمت روز، حدود 88میلیون تومان است. با این حساب، خالص وام دریافتی این متقاضی تهرانی 312تومان خواهد بود که باید در یک دوره 12ساله (144قسط) با اقساط ماهانه 8میلیون و 55هزار تومان بازپرداخت شود. همچنین زوج‌های ساکن تهران برای دریافت وام ۸۰۰ میلیون تومانی باید ۱۶۰۰ برگه اوراق امتیاز تسهیلات مسکن به ارزش 176میلیون تومان خریداری کنند و خالص وام دریافتی آنها 624میلیون تومان خواهد بود که باید در 144قسط ماهانه 16میلیون و 110هزار تومانی بازپرداخت شود.

نرخ سود وام مسکن
طبق مصوبه شورای پول و اعتبار، وام خرید مسکن با استفاده از اوراق با نرخ سود 22.5درصد به متقاضیان اعطا می‌شود؛ اما این نرخ سود اسمی تسهیلات است و از آنجا‌ ‌که متقاضی باید مبلغ قابل‌توجهی از وام را صرف خرید اوراق کند، نرخ سود مؤثر این تسهیلات به 30.1درصد می‌رسد. البته با توجه به ذات تورمی اقتصاد ایران و رشد بیش از تورم مسکن در بلندمدت، دریافت این تسهیلات حتی با نرخ سود 30.1درصد صرفه اقتصادی دارد و یکی از دلایل همراهی نکردن بانک‌ها در اعطای این تسهیلات بلندمدت نیز همین نکته است که اقساط وام بعد از چند سال، عملاً مستهلک می‌شود و قدرت خرید آن به‌شدت کاهش می‌یابد.